Aandeel zwartrijders in ov tijdens coronacrisis significant gegroeid

AMSTERDAM - Het aandeel zwartrijders in bussen en trams is sinds het begin van de coronacrisis flink toegenomen. Voor de ‘intelligente lockdown’ betaalde amper 1 procent van de reizigers niet voor het vervoer. Nu is dat aandeel in sommige gevallen toegenomen tot 20 procent, zegt voorzitter Pedro Peters van koepelorganisatie OVNL gisteren aan NU.nl. Eerder signaleerde de PZC al een toename van het aandeel zwartrijders in de provincie Zeeland.

Brancheorganisatie OV-NL, die ruim negentig Nederlandse vervoersmaatschappijen vertegenwoordigt, bevestigt dat dit inmiddels een landelijke trend is. De toename van het aandeel zwartrijder geldt met klem niet voor treinen en metro’s, omdat reizigers dan door poortjes moeten voordat zij instappen.

“Maar in bussen en trams kan niet meer goed worden gecontroleerd nu reizigers achterin moeten instappen”, legt Peters uit. Er lopen vanwege de coronamaatregels ook nauwelijks meer controleurs rond die willekeurige controles uitvoeren. “Deze situatie haalt het slechtste in sommige mensen naar boven”, legt Peters uit. “Veel mensen maken misbruik van de situatie en chippen gewoon niet meer. Het gaat echt niet alleen om baldadige jongeren, maar ook om dames in nette mantelpakjes.” Alle busvervoerders maken melding van dit gedrag. Het kabinet heeft de vervoerders als vitaal voor de Nederlandse samenleving aangemerkt. Dit betekent dat treinen, metro’s, trams en bussen ook tijdens de quarantaine doorrijden. Een derde van de reguliere ritten wordt uitgevoerd. Momenteel reist nog geen 10 procent van de vijf miljoen mensen die normaal gesproken op een werkdag gebruikmaken van het ov.

Behalve een toename van het aandeel zwartrijders, constateert Peters ook een toename van het aantal gewelddadige incidenten in vooral bussen en trams. “We registreren in de laatste weken opvallend veel spuugincidenten in alle vormen en maten”, stelt hij. “Dat gaat van spugen naar andere passagiers of de bestuurder tot het spugen op knopjes en deuren.” In dit geval gaat het overigens wel veelal om jongeren. “Ze vervelen zich en worden extreem baldadig”, constateert Peters. “Soms gaat het slechte gedrag ook verder. Er zijn zelfs al stenen door ruiten van bussen gegooid.” Het ging de afgelopen weken om “zeker tientallen spuugincidenten”. Bestuurders en passagiers maken hier overigens veelvuldig melding van, maar in de praktijk blijkt het lastig om daders op te pakken. “Politie en justitie pakken deze excessen waar mogelijk wel hard aan. Er zijn al daders tot acht weken cel veroordeeld: dit wangedrag moet heel krachtig worden bestreden.”

(NU)