Op weg naar verkiezingen op 25 mei 2020

Dat het kiessysteem in ons land voor de doorsnee burger moeilijk te begrijpen is, komt doordat hij door de jaren heen zo vaak is gewijzigd. De vele wijzigingen, doorgaans geïnitieerd en doorgevoerd door zittende regeringen, neigen vaak naar bevoordeling. Wie het kruis draagt, zegent zichzelf! Dit verklaart dan ook de zeteldans, die steeds weer wordt opgevoerd, voorafgaand aan de algemene, vrije en geheime verkiezingen in ons land. Het draaiboek van de verkiezingen ziet er globaal als volgt uit.

Startsein

Het startsein van de verkiezingen wordt door de president ruim van tevoren bekendgemaakt in zijn traditionele jaarrede op 1 oktober, voorafgaand aan het jaar waarin die zullen worden gehouden. Hij maakt dan de dag van de kandidaatstelling bekend. Deze bekendmaking is heel belangrijk, omdat de verkiezingskalender op basis daarvan kan worden opgesteld. De data, die op die kalender moeten worden vermeld, worden bepaald aan de hand van de artikelen uit de Kiesregeling. Daar wordt namelijk vermeld binnen welke termijn vóór of ná de dag van de kandidaatstelling een activiteit moet worden verricht door één van de verkiezingsautoriteiten of de politieke partijen.

Enkele van die activiteiten zijn bijvoorbeeld:

- de vaststelling van de dag van de stemming;

- de dag van de registratie der politieke organisaties, die willen deelnemen aan de verkiezingen;

- de kandidaatstelling;

- de tijdstippen, waarop men in beroep kan gaan van beslissingen, genomen door de verkiezingsautotiteiten en waarmee men het niet eens is.

Minister Zaken

Binnenlandse

De organisator van de verkiezingen ligt in handen van de minister van Binnenlandse Zaken, die deel uitmaakt van de zittende regering. Begrijpelijk dus dat oppositionele partijen ter wille van de objectiviteit liever een onafhankelijke organisator met die taak belast zien. Vanuit het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) wordt al jaren tevergeefs aangedrongen op de instelling van een ‘Electoral College’ en dat te belasten met de organisatie van de verkiezingen.

In sommige Angelsaksisch georiënteerde landen ligt de organisatie van de verkiezingen in handen van zo’n onafhankelijk orgaan, zoals bijvoorbeeld in ons buurland Guyana.

Aan de hand van de verkiezingskalender kan het traject naar de dag der verkiezingen op de voet worden gevolgd. Het traject valt in twee delen uiteen.

Eerste fase

Het eerste deel wordt ook wel de voorbereidende fase genoemd.

In deze voorbereidende fase komen in beeld de minister van Binnenlandse Zaken, de districtscommissarissen, het Centraal Bureau voor Burgerzaken (CBB), de afdeling Straatnaamborden, de afdeling Identitieitskaarten, en niet te vergeten die der stembiljetten, en ook de kopers van de onuitwisbare inkt. Het kleuren van de pink na het uitbrengen van de stem moet tweemaal stemmen door één en dezelfde kiezer voorkomen. De voorbereidende fase omvat ook de vaststelling van het kiesregister aan de hand van de geactualiseerde kiezerslijst. De kiezers worden ruimschoots in de gelegenheid gesteld te controleren of hun persoonsgegevens op de juiste wijze staan vermeld op de kiezerslijst. Als dit niet het geval is, mogen ze bezwaar aantekenen bij de minister van Binnenlandse Zaken en tenslotte zelfs de hulp inroepen van de kantonrechter. Hierdoor wordt het kiesrecht van elke burger gegarandeerd.

Tweede fase

De tweede fase omvat het verkiezingsproces zelf waarbij de kiezers, de politieke organisaties het Onafhankelijk Kiesbureau, de Hoofdstembureaus en de stembureaus in actie komen. Alle voornoemde organen behoren met elkaar samen te werken en elkaar waar dat nodig is te ondersteunen om het verkiezingsproces zo efficiënt en zo vlot mogelijk te laten verlopen. Tot dusver staat ons land in de wereld bekend als een land dat eerlijke en betrouwbare verkiezingen organiseert. We mogen daar heel trots op zijn! Het gaat immers om de vervulling van je stemplicht, het fundamentele grondrecht van iedere Surinaamse burger, die daartoe gerechtigd is om één keer in de vijf jaar zijn stem uit te brengen ter bepaling welke politieke partijen in het machtscentrum mogen plaatsnemen om te beslissen hoe de toekomst van ons land en volk eruit zal zien. Binnenkort ontvangen wij als burgers thuis onze oproepingskaart. De distributie ervan wordt verzorgd door colporteurs, vergezeld van een of meer controleurs en niet te vergeten waarnemers namens de politieke organisaties, die aan de verkiezing deelnemen.

Het wachten is nu dus op 25 mei aanstaande, om uw stem weloverwogen uit te brengen. G R Bijnoe gbijno@hotmail.com