Steeds meer protest in België tegen standbeelden Leopold II

BELGIЁ In België zijn de afgelopen dagen op verschillende plaatsen standbeelden van oudkoning Leopold II beklad of vernield. Aanleiding zijn de protesten in de VS na de gewelddadige dood van George Floyd, in combinatie met de aankomende zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo.

Leopold II was koning van 1865 tot 1909. Hij is in België omstreden vanwege zijn rol in de toenmalige Belgische kolonie Kongo-Vrijstaat in Centraal-Afrika. Hij voerde daar een zeer gewelddadig koloniaal bewind. In het wingewest, dat in persoonlijk bezit was van de Belgische koning, werd de zwarte bevolking tientallen jaren uitgebuit en gemarteld met miljoenen doden tot gevolg.

Leopold II is zelf nooit in Congo geweest, maar profiteerde wel van de opbrengst van onder meer de rubberoogsten om in België grote bouwprojecten te kunnen financieren. De uitbuiting van de zwarte bevolking ging gepaard met gruwelijke straffen zoals het afhakken van handen, martelingen en onthoofdingen.

In verschillende Belgische steden staan standbeelden ter herinnering aan de voormalige koning. Die zijn de afgelopen dagen op meerdere plaatsen beklad en of vernield. Dat gebeurde onder meer in Brussel, Gent, Oostende, Ekeren, Halle, Hasselt en in het Afrikamuseum in Tervuren.

In Oostende werd jaren geleden ook al eens een hand afgehakt van het standbeeld van de koning. Toch denkt burgemeester Tommelen er niet aan om het omstreden beeld weg te halen. “Ik denk niet dat door het weghalen van standbeelden racisme verdwijnt. Ik denk dat wij ook duidelijk moeten zeggen dat Leopold II een heel belangrijke rol heeft gespeeld in onze stad en wij willen dat ook niet minimaliseren”, zei hij tegen de VRT.

Eerder werd al een informatiebord geplaatst bij het standbeeld waarin de rol van de koning in de voormalige kolonie wordt uitgelegd en dat is volgens Tommelen genoeg.

In Brussel wordt daar anders over gedacht. De meerderheidspartijen in het Brussels parlement hebben een oproep gedaan aan de Brusselse regering om de openbare ruimte in het Brussels gewest te dekoloniseren. Ook is een petitie om alle standbeelden van Leopold II uit Brussel te verwijderen inmiddels 45.000 keer ondertekend.

De petitie is gestart door de 14-jarige Noah. Volgens de tiener, met een Congolese achtergrond, hoort dit soort beelden niet meer thuis in Brussel, een stad waar mensen van bijna 200 nationaliteiten wonen. “Er komen jaarlijks zoveel toeristen naar Brussel. Is dit echt het beeld dat we hun van deze stad willen meegeven?”, vraagt hij zich af in een artikel in De Standaard. “Je ziet toch ook geen standbeeld van Adolf Hitler in Berlijn?”

De dood van George Floyd en de protesten daartegen in Amerika zetten hem aan het denken over de situatie in België. “Ik besefte plots dat er zoveel zaken gebeuren die niet normaal zijn, zaken die ik tot nu toe wel als normaal beschouwde. Ik durf te wedden dat alle zwarte mensen in België wel iets hebben meegemaakt vanwege hun huidskleur. Uiteindelijk trek je na een tijdje een harnas op, om geen emoties meer te voelen als je iets racistisch meemaakt. Ik ben bang dat ik dat harnas voor de rest van mijn leven moet meedragen.’

Noah hoopt dat op 30 juni, de zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van Congo, tenminste één standbeeld van Leopold II, die op het Troonplein, uit het Brusselse straatbeeld is verdwenen. “Voor veel mensen uit de Belgisch-Congolese gemeenschap zou dat een mooi symbool zijn.” (NOS)