Platte wratten: symptomen, oorzaken en behandeling

Platte wratten oftewel vlakke wratten of verruca plana genoemd, worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Platte wratten zijn goedaardige, onschuldige gezwellen. Het grootste probleem is dat de meeste mensen die zichtbaar wratten hebben, zich ervoor schamen. De wratten zijn glad en vlak en relatief klein. Ze zijn normaal gesproken enkele millimeters groot. Vaak zijn deze lichtbruin van kleur of huidkleurig. Vaak bevinden ze zich op het gezicht, de armen of de benen. Platte wratten verwijderen kan op diverse manieren, onder meer met stikstof of crème. Er zijn ook allerlei huismiddeltjes waarmee je kunt proberen van platte wratten af te komen, maar van deze middeltjes staat niet vast dat ze ook echt helpen bij groepjes.

Oorzaken

Wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Platte wratjes worden vooral veroorzaakt door HPV type 3, 10, 28 en 49. Het virus veroorzaakt een verdikking van de bovenste huidlaag. Platte wratten zijn zeer plat, glad en klein in omvang: 2-5 mm groot. Ze kunnen echter in grote hoeveelheden aanwezig zijn. Ze zijn meestal pijnloos en verdwijnen spontaan, soms na een paar maanden tot maximaal 2 jaar. Dit hangt samen met de aanmaak van antistoffen tegen het specifieke virus. Voordat ze verdwijnen, kleuren ze vaak eerst nog rood als gevolg van een ontstekingsreactie.

Besmettelijk

Het virus is zeer besmettelijk en de overdracht van de infectie gebeurt via direct contact met de huid (via een kloofje of wondje) of wanneer je voorwerpen aanraakt die met het virus zijn besmet. Na de besmetting met het virus kan er een platte wrat ontstaan.

Wratten kunnen voorkomen bij mensen van elke leeftijd, maar jongeren tussen 12 en 16 jaar worden het vaakst erdoor getroffen. Geschat wordt dat 20 procent van de schoolkinderen en ongeveer 10 procent van de algemene bevolking wratten heeft. Mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen meer kans op het krijgen van wratten.

Het zijn vooral jongeren die er last van krijgen, omdat ze vaak snijwonden of krasjes op hun huid hebben en in nauw contact komen met andere jongeren. Ook kan krabben aan acneplekjes in het gezicht wondjes veroorzaken, wat een aangrijpingspunt voor HPV kan bieden.

Verzwakt immuunsysteem

Mensen met een verzwakt immuunsysteem door chronische ziekten, chemotherapie, radiotherapie, geneesmiddelengebruik of andere factoren, hebben ook een hoger risico voor HPV. Slechte hygiëne kan ook het risico op wratten vergroten.

Huidirritatie door scheren

Huidirritatie als gevolg van het scheren vormt waarschijnlijk één van de belangrijkste oorzaken van platte wratjes. Ze manifesteren zich nogal eens als een zwerm met meerdere, soms wel tientallen tot honderd, zeer oppervlakkige wratjes.

Niet pijnlijk

De meeste wratten zijn niet pijnlijk, hoewel zij pijn kunnen doen als ze in een gebied aanwezig zijn waar vaak tegenaan wordt gestoten of onder druk staat. Platte wratten zijn goedaardige, onschuldige gezwellen. Het grootste probleem dat de meeste mensen met wratten hebben is dat ze in verlegenheid zijn gebracht door hun uiterlijk.

Behandeling

Behandeling is niet altijd nodig, aangezien de aandoening self-limiting is. Het natuurlijke beloop is enkele maanden tot maximaal twee jaar. Er zijn verschillende behandelmogelijkheden: Behandeling met vloeibare stikstof waarbij het wratweefsel stuk wordt gevroren. De stikstof kan door de (huis)arts worden aangebracht door middel van een spray.

Zelfs als de behandeling succesvol is, kunnen wratten een onwelkome comeback maken. Dit komt omdat het desbetreffende humaan papillomavirus nog steeds op de loer kan liggen in het lichaam, zolang het eigen afweersysteem deze niet heeft opgeruimd.

Er zijn veel huis-, tuin- en keukenmiddelen om wratten te verwijderen, hoewel de meeste ervan niet wetenschappelijk zijn onderzocht. Omdat platte wratten vaak in grote aantallen voorkomen in het gelaat, is het een goed idee om contact op te nemen met je huisarts voordat je zelf allerlei producten uitprobeert die mogelijk meer kwaad dan goed doen. Houd in gedachten dat de meeste van de populaire huis-, tuin- en keukenmiddelen zijn bedoeld voor de behandeling van één enkele ‘normale’ wrat, geen groepjes platte wratten. Appelazijn of appelciderazijn kan worden toegepast ter behandeling van wratten. Het azijnzuur is corrosief van aard en bovendien helpt de antivirale eigenschappen ervan het virus te doden en het genezingsproces te versnellen. Bevochtig een watje met appelciderazijn en breng het op het platte wratje aan. Gebruik een verband of tape om het watje op zijn plaats te houden en laat het ene nacht inwerken. Herhaal dit dagelijks totdat de platte wratten zijn verdwenen. Als je appelaciderazijn aanbrengt op gevoelige gebieden zoals je gezicht of hals, dan moet je het verdunnen met een gelijke hoeveelheid water en het daarna gebruiken.