Advocaten MH17-verdachte hebben veel meer tijd nodig
SCHIPHOL - Ze vroegen en kregen drie maanden de tijd om het dossier van 40 duizend pagina’s over de ramp met vlucht MH17 te lezen, maar de advocaten van verdachte Oleg Poelatov hebben veel meer tijd nodig. De coronacrisis en de onmogelijkheid om naar Rusland te vliegen voor overleg met hun cliënt spelen de verdediging van de enige verdachte die zich door raadslieden laat bijstaan parten. Dat bleek maandag tijdens de hervatting van het megastrafproces in het Justititeel Complex Schiphol. De andere drie verdachten, de Russen Igor Girkin en Sergei Doebinski en de Oekraïner Leonid Ghartsjenko waren daar evenals tijdens het eerste zittingsblok in maart, niet bij. Volgens advocate Sabine ten Doesschate is het vanwege de coronabeperkingen niet mogelijk om naar Rusland te vliegen om persoonlijk met Poelatov te kunnen overleggen over de aantijgingen en over onderzoekswensen. Het opbouwen van een vertrouwensband is eveneens onmogelijk. Dat is wel nodig, aldus Ten Doesschate. Poelatov wordt voor ernstige feiten vervolgd door een land dat volgens de Russische autoriteiten desinformatie verspreidt, door advocaten die uit dat land komen en die hij niet kent.
Het Openbaar Ministerie toonde geen enkel begrip. Dat er slechts oppervlakkig contact via tussenpersonen is geweest tussen de advocaten en de Rus, is volgens officier van justitie Ward Ferdinandusse een keus van Poelatov. Hij benadrukte het belang van een voortvarende procesgang over vlucht MH17, die 6 jaar geleden met 298 mensen aan boord boven Oekraïne werd neergeschoten.
Daarmee gaat Ferdinandusse volgens de verdediging wel erg makkelijk voorbij aan wat het OM zelf nog zei in maart. Toen meldden de officieren dat er van de kant van Rusland sprake is van een klassieke en cynische desinformatiecampagne die nu al vijf jaar duurt en waarvan we het einde nog niet hebben gezien.” En ook zou sprake zijn geweest van hackpogingen en het afluisteren van vertrouwelijke gesprekken. Communiceren met Poelatov via de telefoon of Skype vinden de advocaten Ten Doesschate en Boudewijn van Eijck daarom geen optie. “Je weet nooit wie er meeluistert.” Telefonisch overleg wordt ook bemoeilijkt doordat Poelatov alleen Russisch spreekt, en nuances door gezichtsuitdrukkingen en gebaren zo gaan. Poelatov beschikt bovendien slechts over een vertaalde samenvatting van 150 pagina’s van de 40 duizend pagina’s strafdossier. “Het is ondoenlijk om een dossier van die omvang en dit kaliber via de telefoon te bespreken.”
Ook zeggen de advocaten vanwege de coronabeperkingen deskundigen in het buitenland niet te kunnen raadplegen over het dossier. De advocaten maakten al wel duidelijk vragen te willen stellen over de vraag of Poelatov mogelijk een beroep kan doen op immuniteit voor ‘combattanten’ die tijdens een gewapend conflict oorlogshandelingen verrichten. Ook vragen ze zich af of Nederland wel het recht heeft om de vier verdachten te vervolgen, omdat het toestel neerstortte in Oekraïne. In maart wierpen Ten Doesschate en Van Eijck al de kwestie op van het niet sluiten van het luchtruim door Oekraïne en hun vermoeden dat dat element niet is onderzocht, omdat het land deel uitmaakt van het Joined Investigation Team. In de week van 22 juni zullen ze de onderzoekswensen die ze tot nu toe hebben op tafel leggen. “We zullen niet terughoudend zijn”, kondigde Ten Doesschate aan. Maandagmorgen werd ook bekend dat de verklaring van een getuige die anoniem blijft vanwege zijn veiligheid, mogelijk uit het dossier wordt gehaald. De verklaring ging over een verdachte die niet met naam en toenaam werd aangeduid. Poelatov heeft daardoor niet de mogelijkheid gekregen om erop te reageren. De verklaringen van 12 andere anonieme bedreigde getuigen mogen wel worden gebruikt, zo oordeelde de rechtbank Den Haag in april.
(De Telegraaf)