Repeterende snelle radioflits blijkt met heuse regelmaat van zich te laten horen

Tot die conclusie komen onderzoekers nadat ze zich bogen over maar liefst 32 uitbarstingen van de snelle radioflits FRB 121102. Hun bevindingen zijn terug te lezen in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Van de reeds uitgebreid bestudeerde radioflits FRB 121102 was al bekend dat deze herhaaldelijk uitbarstte, maar dat er ook regelmaat in die uitbarstingen zat, zagen onderzoekers niet direct aankomen. “We waren zeker verrast”, stelt onderzoeker Kaustubh Rajwade, in gesprek met Scientias.nl. “FRB 121102 wordt al een tijdje door radiotelescopen wereldwijd geobserveerd en er zijn al verschillende pogingen gedaan om regelmaat te vinden in zijn opeenvolgende pulsen en dat lukte tot voor kort niet. Niemand had dan ook verwacht dat er regelmaat zat in de activiteit van deze bron.” Maar FRB 121102 kent dus wel regelmaat. Dat bleek toen Rajwade en collega’s observaties van de Lovell Telescope in Groot-Brittannië combineerden met observaties van andere telescopen. Ze ontdekten dat FRB 121102 elke keer in een periode van zo’ een 90 dagen actief is, om daarna 67 dagen geen activiteit te vertonen. Die 157 dagen durende cyclus herhaalt zich vervolgens voortdurend. FRB 121102 is pas de tweede repeterende snelle radioflits die met heuse regelmaat van zich laat horen. De eerste – FRB 180916.J10158+56 – werd recent ontdekt met behulp van een telescoop in

Canada. De cyclus van deze snelle radioflits duurt echter maar zestien dagen. Dat betekent dat FRB 121102 een bijna tien keer langere cyclus heeft! Hoe dat verschil te verklaren is, is nog onduidelijk. Rajwade en collega’s hopen dat onderzoeken naar regelmaat in de activiteit van repeterende snelle radioflitsen meer inzicht kan geven in hoe deze energieke uitbarstingen in de ruimte (zie kader) ontstaan.

Op dit moment zijn er verschillende theorieën die het ontstaan van repeterende snelle radioflitsen – zoals FRB 121102 – zouden kunnen verklaren. De ontdekking dat de uitbarstingen van sommige snelle radioflitsen een heuse cyclus volgen en dat die cyclus ook behoorlijk lang kan duren, kan nu gebruikt worden om deze theorieën nog eens tegen het licht te houden en sommige ervan misschien zelfs uit te sluiten. Rajwade denkt dan bijvoorbeeld aan de theorie die stelt dat de wiebelende beweging die de rotatieas van neutronensterren ten opzichte van hun verticale as maakt, aan snelle radioflitsen ten grondslag ligt. “Deze beweging kan een periodiciteit van enkele weken verklaren.” (Scientias)