Veelbelovende ‘pleister’ kan door middel van je zweet ziektes opsporen

Zweten doen we allemaal. Hoewel de meeste mensen dat toch een beetje vies vinden, is het voor het gebruik van een nieuw apparaatje essentieel. Onderzoekers hebben namelijk een soort pleister ontwikkeld die door middel van je zweet je gezondheidstoestand in kaart brengt. En op die manier kan het doeltreffend bepaalde ziektes aan het licht brengen.

“Zweet bevat biomarkers die we kunnen gebruiken om verschillende ziektes op te sporen of de ontwikkeling te volgen”, vertelt onderzoeker Larry Cheng aan Scientias. nl. Het is een veelbelovende methode. Want tot nu toe vertrouwen artsen op bloedtesten om bepaalde afwijkingen boven tafel te krijgen. Hierbij zijn er naalden en andere hulpmiddelen nodig. Zweet komt echter vanzelf uit het lichaam zetten. “Omdat het analyseren van zweet in tegenstelling tot bloedtests een niet-invasieve methode is, begint dit binnen de ziektediagnostiek en sportfysiologie steeds meer terrein te winnen”, gaat Cheng verder. “Het is daarom van groot belang om apparaatjes te ontwikkelen waarmee we nauwgezet zowel de samenstelling van het zweet als het zweetverlies kunnen vastleggen, opslaan en beoordelen.”

Het apparaatje – uiteengezet in het vakblad Lab on a Chip – is geïntegreerd in een soort pleister die op de huid geplakt moet worden in de buurt van zweetklieren. Als je vervolgens gaat sporten of het warm hebt, ontstaan er zweetdruppeltjes. Deze druppeltjes worden naar sensoren geleid die het gemakkelijk opvangen. “Anders dan andere apparaten met twee openingen, is ons apparaatje voorzien van slechts één opening”, legt Cheng uit. Hierdoor verdampt het zweet minder snel, waardoor we de nauwkeurigheid van de zweetanalyse kunnen verbeteren. Het monster kan tevens een lange tijd worden bewaard voor een uitgebreidere analyse op een later moment.” De pleister kun je enkele luttele minuten, maar ook enkele uren laten zitten. Het ligt er maar net aan hoe snel en hoeveel je zweet. “In onze studie hebben we de pleister na een uurtje licht sporten verwijderd”, legt Cheng uit. Gedurende deze tijd verzamelt het apparaat verschillende data. Vervolgens kan de gebruiker zelf deze data met het blote oog aflezen. Het apparaatje kan een rijk scala aan biomarkers detecteren, waaronder de pH-waarde en het glucosegehalte.

Op deze manier krijgt een gebruiker inzicht in zijn gezondheid. Bovendien kan op deze manier worden onthuld of iemand een ziekte onder de leden heeft. “Hoewel het verband tussen zweetparameters en verschillende ziektes nog niet direct is aangetoond, zijn er genoeg reden om aan te nemen dat zweet en de bevattende biomarkers kunnen dienen als indicatoren voor een vroege detectie van een bepaalde ziekte”, zegt Cheng. “Een te hoge pH kan bijvoorbeeld een indicatie zijn voor metabole alkalose en het glucose-gehalte kan een indicator zijn voor diabetes. Te veel creatinine en ureum wordt in verband gebracht met nierschade en het lactaat-gehalte met vermoeidheid of onvoldoende doorbloeding.” Bovendien kan overmatig of juist het uitblijven van zweten wijzen op oververhitting of een beroerte. En op die manier kan het apparaatje dus veel potentiële gevaren voor de gezondheid aan het licht brengen.

Het apparaatje is dus heel interessant voor de gezondheidszorg. “Het verraste ons eigenlijk hoe geschikt dit apparaat is voor de klinische geneeskunde”, zegt Cheng. Maar het heeft ook nog andere toepassingen. Zo kan het ook heel gunstig zijn voor sporters om te bepalen hoe ze zo optimaal mogelijk kunnen presteren. “Sporters krijgen dankzij de pleister beter inzicht in hun lichaamstemperatuur, vochtbalans en zweetverlies”, legt Cheng uit. “Hierdoor kunnen ze beter oververhitting voorkomen. Het apparaatje kan met name belangrijk worden voor American football-spelers. Zij trainen vaak tijdens de warmste tijd van het jaar waardoor ze soms kampen met hitte-uitputting en -beroertes. Ook soortgelijke sporten zullen er mogelijk voordeel uit kunnen halen. Tegelijkertijd biedt het uiteraard ook voor fitnessers uitkomst.” De komende tijd zullen de onderzoekers nog wel even aan het apparaatje blijven sleutelen. De vraag is dan ook wanneer de pleister op de markt zal verschijnen. “Dat is lastig te voorspellen”, antwoordt Cheng nadat we hem deze vraag voorleggen. “We zitten nu nog echt in een vroeg ontwikkelingsstadium. We werken aan voortdurende technologische verbeteringen en zijn ook bezig met de ontwikkeling van smartphoneapps. We hebben echter wel onze handen ineengeslagen met een industriële partner om het apparaat uit het laboratorium te halen en het klaar te maken voor grootschalige, preklinische testen.” We zullen dus nog even geduld moeten hebben. Maar volgens de onderzoekers desondanks het wachten waard. Want de veelbelovende pleister zal voor menig persoon en sporter het leven net wat makkelijker maken. (Scientias)