Aalbessen: gezondheidsvoordelen en inhoudsstoffen aalbes

De aalbes of trosbes is een bes die afkomstig is van een bladverliezende struik, normaal 1 tot 1,5 meter hoog, soms zelfs 2 meter. Er zijn zwarte, rode en witte aalbessen. De teelt van rode aalbessen begon in de 15e eeuw in kloostertuinen. De verfrissende besjes groeien in trossen op een kleine struik uit de steenbreekfamilie (Saxifragaceae), een familie van tweezaadlobbige planten. Ze zijn verkrijgbaar in drie kleuren: bessen van het geslacht Ribes rubrum worden helderrood of wit, en die van het geslacht Ribes nigrum zwart. Ze verschillen aanzienlijk in smaak: bij de rode aalbes overheerst voornamelijk de zure toon, het wit smaakt milder en de zwarte is meer kruidachtig aromatisch. De rode zijn het meest bekend en hebben een friszure smaak. Het zijn kleine ronde besjes die glimmend en felrood van kleur zijn.

Wat zijn aalbessen?

Aalbessen, ook wel bekend als trosbessen, zijn kleine vruchtjes die in trosjes aan takjes groeien. De aalbes groeit aan een struik. Er worden rode, witte (en roze) of zwarte aalbessen onderscheiden en alle drie zijn ze gezond en lekker. De rode bessen zijn het bekendst. Deze zijn sappig en hebben een friszure smaak. Vanaf eind juni tot eind augustus kunnen de rode, zwarte of witte vruchten in Nederland worden geoogst. Aalbessen kun je los eten, maar je kunt ze ook heel goed door havermout doen. De besjes zijn ook heerlijk in fruitsalades of kwarkgerechten. Maar de aalbessen zijn ook ideaal als cakeof taarttopping, jam, vruchtendranken, likeuren of wijnen. Rode aalbessen bevatten 41 mg vitamine C per 100 gram. Zwarte aalbessen bieden evenwel 175 milligram vitamine C per 100 gram, meer dan vier keer zoveel als de rode. Zwarte aalbessen bevatten meer dan driemaal de concentratie vitamine C als citroenen (ongeveer 45 milligram per 100 gram). Vitamine C heeft tal van positieve effecten op de gezondheid en in combinatie met de fenolzuren en flavonoïden die ook in aalbessen zitten, voorkomt het ook de opbouw van cholesterol op de vaatwanden, waardoor het risico op hoge bloeddruk en hartaanvallen wordt verminderd. Bovendien bevatten aalbessen een relatief hoog gehalte aan vezels, die ook helpen het cholesterol te verlagen en de spijsvertering te bevorderen. Vitamine C versterkt de lichaamscellen, ondersteunt wondgenezing en helpt het lichaam ijzer uit plantaardige producten te verwerken. Omdat aalbessen ook een grotere hoeveelheid ijzer bevatten dan ander fruit, ongeveer 1 mg per 100 gram, gaan ze ijzertekort tegen. IJzer bevordert de aanmaak van rode bloedcellen en zorgt ervoor dat het lichaam voldoende zuurstof krijgt. Aalbessen bevatten ook kalium; 238 mg per 100 gram bessen. Kalium regelt samen met chloride en natrium de vochtbalans en bloeddruk in het lichaam.

Zwarte aalbessen leveren zeven gram vezels per 100 gram bessen, wat bijna een kwart van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid is. Per dag wordt door het Voedingscentrum geadviseerd zo’n 30 tot 40 gram voedingsvezels te eten. De vezels vullen je snel, geven een verzadigd gevoel en het duurt even voordat je weer trek krijgt. Ze ondersteunen ook een effectieve spijsvertering waardoor je goed kunt poepen en ze verlagen het cholesterolgehalte en de bloedsuikerspiegel.

Anthocyanen

Een grote hoeveelheid anthocyanen, dat wil zeggen kleurpigmenten, in aalbessen, gaat ziekten van het cardiovasculaire systeem tegen. Deze stof is gunstig voor hart en bloedvaten.

Dat aalbessen binnen de volksgeneeskunde deze toepassingen heeft, betekent niet dat niet dat het ook wetenschappelijk bewezen is.

Roze aalbessen (worden gerekend onder de witte) / Bron: Vonvon216, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0) Roze aalbessen (worden gerekend onder de witte) / Bron: Vonvon216, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0) Rode aalbessen zijn een goede bron van antioxidanten zoals vitamine C en mangaan. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen de effecten van oxidatieve stress, wat duidt op de aanvallen van vrije radicalen op je cellen. Antioxidanten kunnen het immuunsysteem helpen versterken en ziekten afweren.

Rode aalbessen zitten bomvol voedingsstoffen die gunstig zijn voor de huid, het grootste orgaan van het menselijk lichaam. Rode aalbessen zijn rijk aan B-vitaminen alsmede vitamine C. Het is bekend dat een hoge dosis krachtige antioxidanten (waaronder vitamine C) helpt om huidveroudering tegen te gaan. Vitamine C is een krachtige antioxidant die de schade door vrije radicalen in huidcellen bestrijdt en zelfs omkeert. Genoemde vitaminen helpen ook bij het regenereren van huidcellen en bevorderen de genezing van schadelijke UV-stralen. (Mens en gezondheid/Foto:aHealthylife.nl)