Grootste nog intacte ijsplateau van Canada ingestort
CANADA - Het grootste en laatste nog volledig intacte ijsplateau van Canada, in de noordoostelijke provincie Nunavut, is in juli ingestort. Volgens wetenschappers is de oppervlakte van het plateau hierdoor met bijna de helft afgenomen. Binnen een paar dagen nam het vierduizend jaar oude Milne-ijsplateau, vlak bij Ellesmere Island, met 80 vierkante kilometer af in oppervlakte (43 procent).
De breuk - ook wel het afkalfproces genoemd - vond plaats op 30 en 31 juli, schrijven Canadese wetenschappers. Aanvankelijk werd door de breuk een tweede ‘eiland’ gevormd, maar ook dat brak even later, op 3 augustus, in tweeen. Daardoor zijn nu verschillende losse plateaus ontstaan. Wetenschappers wijzen klimaatverandering aan als de oorzaak van de breuk. Deze zomer is het gemiddeld 5 graden warmer dan tussen 1981 en 2010. “De regio warmt twee tot drie keer zo snel op als in de rest van de wereld. Het Milne-ijsplateau en de andere ijsplaten in Canada zijn hier niet tegen opgewassen en zullen de komende decennia verdwijnen”, waarschuwt Luke Copland, onderzoeker aan de universiteit van Ottawa.
Hoewel er in het Canadese gebied rondom de Noordelijke IJszee vaker ijsplateaus breken, werd het Milneijsplateau, vanwege de ligging in een fjord dat het ijsplateau beschermde, lange tijd gezien als het minst voor klimaatverandering kwetsbare ijsplateau. Aan het begin van de twintigste eeuw was het Milneijsplateau zo’n 8.600 vierkante kilometer groot. Rond 2000 was die oppervlakte al afgenomen naar 1.050 vierkante kilometer. Doordat de twee in juli losgekomen ijseilanden richting het zuiden zullen drijven, kunnen ze mogelijk een gevaar vormen voor olieplatforms en schepen.
Het Milne-ijsplateau is zo’n 70 tot 80 meter dik. Doordat het ijs zo dik is, kon het ijsplateau als het ware een dam rondom het smeltwater vormen. Hierdoor ontstond een bijzonder zoetwatermeer. Wetenschappers onderzochten een aantal jaar geleden met onderwatercamera’s het ecosysteem van het meer. Daarbij werden onder meer schelpen en zeeanemonen ontdekt.
(NU)