Oranje huid: oorzaken oranje huidverkleuring (carotenemie)

Carotenemie is een onschadelijke oranje verkleuring van de huid, in het bijzonder de handen en het gezicht. Wortelen zijn goed voor het maag-darmkanaal en het gezichtsvermogen, maar als je dagelijks flinke hoeveelheden wortelen eet, kan de schrik je om het hart slaan als je in de spiegel kijkt, aangezien het bètacaroteen in wortels een gele tot oranje huidverkleuring veroorzaakt. De oranjegekleurde wortels bevatten veel bètacaroteen, een provitamine A dat door het lichaam wordt omgezet in vitamine A. Caroteen is een natuurlijke kleurstof en de overtollige hoeveelheid wordt in het lichaam afgezet in het vetweefsel, de lever of zelfs in de huidcellen. Dit laatste kan zelfs zichtbaar worden bij overmatig gebruik: dan wordt de huid geelbruin of zelfs licht oranje. Deze verandering in de huid wordt carotenemie genoemd. Meestal verschijnt er een oranje verkleuring rond de neus of op de voeten en handpalmen.

Carotenoïden zijn natuurlijke kleurstoffen die bij veel planten geelachtige tot roodachtige tinten produceren. Deze bioactieve stoffen behoren bij de carotenoïden. Het komt voor in groene groenten, fruit en micro-algen. Maar deze natuurlijke plantaardige ingrediënten kunnen nog meer: als je ze via het voedsel binnenkrijgt, wordt het in het lichaam omgezet in vitamine A en dienen ze ook als effectieve antioxidanten. Deze vangen vrije radicalen weg, ofwel agressieve stoffen die in ongunstige gevallen schade kunnen geven aan cellen en weefsels. Carotenoïden zijn daarom belangrijke helpers tegen kanker, staar en andere ziekten. Omgekeerd verlaagt een slechte gezondheid of acute ziekte het carotenoïdengehalte in bloed en weefsels. Mensen met een parasitaire infectie, malaria of hiv hebben bijvoorbeeld een lager gehalte aan deze antioxidanten.

Ongeveer 30 milligram caroteen zou dagelijks gedurende een periode van drie weken moeten worden geconsumeerd, voordat je een verandering in de huid kunt opmerken. Het is niet eenvoudig om zo’n hoeveelheid alleen via voedsel in te nemen. Omdat 100 gram wortels ongeveer 7,8 milligram bètacaroteen bevatten. Maar slechts de helft ervan wordt ook door het lichaam opgenomen. Daarom zou je zo’n 800 gram wortels per dag moeten consumeren om 30 milligram bètacaroteen te absorberen. Carotenemie wordt gekenmerkt door gele tot oranje verkleuring van de huid, vooral in gebieden waar de hoornlaag verdikt is, zoals de voetzolen en handpalmen. De gele kleur is ook duidelijker aanwezig in gebieden waar onderhuids vet overvloedig aanwezig is.

Oorzaken van een huidverkleuring

oranje

De oorzaak van een oranje huid is een verhoogde inname van bètacaroteen (30 mg per dag of meer), die wordt veroorzaakt door de verhoogde consumptie van bepaalde soorten groenten (bijvoorbeeld wortels, wortelsap of tomaten). Carotinemie heeft niets te maken met een verhoogde inname of een teveel aan vitamine A. De oranje kleur heeft geen effect op het lichaam of de inwendige organen. Het is volkomen onschadelijk. Carotenemie wordt meestal veroorzaakt door overmatige inname van wortels, pompoen en/of andere oranje (of gele/ groene) groenten en citrusvruchten. Het kan ook te wijten zijn aan het nemen van voedingssupplementen. Dit wordt primaire carotenemie genoemd en verschijnt enkele weken na een structureel verhoogde inname van het betreffende voedsel. Carotenemie kan op elke leeftijd voorkomen, maar komt het meest voor bij jonge kinderen die grote hoeveelheden babyvoeding (uit de winkel) krijgen. Deze voedingsmiddelen bevatten vaak wortels, pompoen, spinazie en zoete aardappel, die allemaal veel caroteen bevatten. Carotenemie komt ook relatief vaak voor bij vegetariërs, veganisten en plantaardigers. Carotenemie kenmerkt zich door een gele of oranje kleur van de huid. De arts zal vragen naar de voeding die je eet om te achterhalen of er sprake is van een overmatige opname van caroteen in de voeding. Daarnaast kunnen verhoogde bètacaroteengehalten in het bloed waargenomen worden bij bloedonderzoek. De referentiewaarden voor volwassenen zijn 0,3 tot 1,9 μmol/L. de arts zal ook onderzoeken of er mogelijk sprake is van secundaire carotenemie (met een onderliggende ziekte).

De huidskleur kan weer normaal worden met dieetaanpassingen (‘ontwortelen’). De arts zal je informeren over welk voedsel caroteen bevat en je wordt geadviseerd deze voedingsmiddelen niet te veel te eten indien je verlost wilt worden van een oranje huid. Hoewel de serumspiegels van caroteen snel weer normaal kunnen worden nadat de inname van caroteen is beperkt, kan de oranje kleur van de huid enkele maanden aanhouden als gevolg van opgehoopt caroteen in weefsels. Dus het duurt even voordat dieetaanpassingen effect sorteren. (Mens en gezondheid)