Psyllium: gezondheidsvoordelen en bijwerkingen van vlozaad

Psyllium of psylliumvezel, ook wel bekend als vlozaad, is een product dat bestaat uit de zaadhuiden van de zaden van de plantensoorten Plantago ovata of Plantago afra van het geslacht Weegbree. Ze kunnen zowel voor therapeutische doeleinden als voedsel worden gebruikt. Psyllium maakt de ontlasting zachter, wat ervoor zorgt dat de stoelgang soepeler gaat. Psyllium wordt gebruikt bij obstipatie, aambeien en anusscheurtjes. Psyllium of vlozaad betreft de zaadhuiden van de zaden van de plantensoorten Plantago ovata of Plantago afra. Vlozaad bevat een hoog gehalte aan slijmstoffen (10 – 30 procent) met suikers zoals galactose (ook wel bekend als aldohexoseen) en rhamnose en vette olie. De zaadhuiden leveren oliën, eiwitten en iridoïde glycosiden (bitterstoffen). De slijmstoffen zijn bepalend voor het medicinale effect. Eenmaal in de darm binden ze water en zwellen ze op. Dit verhoogt het volume van de darminhoud en stimuleert de spijsvertering, wat niet alleen helpt bij obstipatie, maar ook bij een vol of opgeblazen gevoel of geïrriteerde darmen. De zeer vette olie smeert ook de darm en zorgt er zo voor dat de inhoud van de darm snel wordt getransporteerd. Gebroken zaadhuiden zijn meer laxerend dan hele zaden, die vaak intact door het maag-darmkanaal gaan.

Er zit ongeveer 15 procent onverteerbaar slijm in psyllium. Ze bevatten een grote hoeveelheid meervoudige suikers (polysacchariden). Grotere hoeveelheden water worden gebonden door de polysacchariden, waardoor het psyllium opzwelt. Vanwege hun onverteerbaarheid kan het psyllium doordringen in de dikke darm. Daar neemt hun volume aanzienlijk toe, wat resulteert in een verhoogde vuldruk in de darm. Als gevolg hiervan worden de darmspieren actiever, wat op zijn beurt leidt tot een betere ontlasting en het verhelpen van obstipatie. De ontlasting wordt dunner en verlaat het lichaam eerder. Het psyllium zou ook een antikankerverwekkend effect hebben.

Het psyllium kan oraal worden ingenomen met vloeistof. Psylliumvezels vormen een kleur- en geurloze gel als ze in contact komen met water. Vlozaad kan tot tien keer het eigen drooggewicht aan water opnemen. De aanbevolen dosis ligt tussen 4 en 20 gram per dag. Melk wordt beschouwd als een ongeschikte opnamevloeistof. Dit komt doordat het psyllium niet goed in de melk kan zwellen. Afgewerkte preparaten van het psyllium in de vorm van capsules zijn ook in de handel verkrijgbaar. Psyllium is verkrijgbaar in apotheek, drogisterij, sommige supermarkten en kruidenwinkels. De afgewerkte producten worden over het algemeen als gemakkelijk in gebruik beschouwd. De poedervorm kan bij sommige mensen echter allergische reacties veroorzaken. De psyllium is ook geschikt voor uitwendig gebruik. Ze kunnen worden gebruikt om een kompres te maken dat nuttig is voor steenpuisten, verstuikingen en verdraaiingen.

(Mens en gezondheid/Foto:

Kilo NZ)