Steroïde acne: Puistjes door gebruik van corticosteroïden

Steroïde acne (acne steroidalis, steroid induced acne) is een vorm van acne, een aandoening waarbij de talgklieren ontstoken zijn en puistjes verschijnen. Dit type acne is het resultaat van het gebruik van steroïden. Zowel voorgeschreven steroïden als steroiden die patiënten gebruiken voor bodybuilding kunnen de kans vergroten dat een patient acne ontwikkelt. Gebruik van steroïden kan ook leiden tot de ontwikkeling van andere huidaandoeningen. De puistjes verdwijnen meestal wanneer de patiënt gestopt is me het gebruiken of misbruiken van steroïden. In het geval thuisbehandelingen niet effectief zijn, zet de arts mogelijk andere behandelingen of medicatie in. Het gebruik van steroïden leidt mogelijk tot steroïde acne. Anno augustus 2019 is het onduidelijk waarom deze medicijnen leiden tot de puistjes (acne medicamentosa). Mogelijk spelen meerdere factoren een rol bij de totstandkoming van puistjes op de huid, zoals hormonale factoren, een verzwakt immuunsysteem en/of een overgroei van gisten en/ of bacteriën. Het gebruik van injecteerbare, geïnhaleerde (ingeademde) of orale (via de mond ingenomen) steroïden veroorzaakt mogelijk steroïde acne. Artsen schrijven corticosteroïden voor voor de behandeling van ontstekingsaandoeningen of voor het voorkomen van afstotingsverschijnselen van een orgaantransplantatie. Steroïde acne verschijnt vaak pas enkele weken nadat de patiënt gestart is met de medicamenteuze behandeling. Steroïde acne treft meestal de borst en de bovenrug, maar soms ook het gezicht. De eerstelijnsbehandeling voor acne zijn op de huid toegepaste retinoïden. Retinoïden zijn vitamine A-derivaten die beschikbaar zijn in de vorm van lotions, gels en crèmes. Wanneer een patiënt deze producten op de huid aanbrengt, verminderen de effecten van acne. Het duurt echter drie maanden om enig effect te zien. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, mogen geen retinoïden gebruiken. Benzoylperoxide is een krachtig antisepticum dat het lichaam helpt de bacteriën te doden die verantwoordelijk zijn voor acne. Patiënten gebruiken dit middel voor milde acne, of ze combineren het met orale antibiotica wanneer sprake is van ernstige steroide acne. Een patiënt mag dit middel niet combineren met salicylzuur om huidirritatie te voorkomen. Salicylzuur behandelt en voorkomt acne door de huid te exfoliëren en acneletsels af te breken. Een patiënt mag dit middel niet combineren met benzoylperoxide om huidirritatie te voorkomen. Een arts schrijft mogelijk orale antibiotica of topische (op de huid toegepaste) antibiotica voor om steroïde acne te behandelen. De eventuele resultaten zijn meestal wel pas duidelijk na enkele weken. Antibiotica zijn geen langetermijnoplossing voor acne Steroïde acne is het resultaat van het gebruik of misbruik van steroïden. Om steroïde acne te voorkomen, moeten patiënten stoppen met het gebruik van anabole steroiden voor prestatieverbetering. Hierdoor voorkomen patiënten toekomstige acne-uitbraken en andere, veel ernstigere, gezondheidsproblemen. Patiënten die voorgeschreven corticosteroïden gebruiken, mogen niet zomaar stoppen met hun medicatie zonder eerst met hun arts te praten. In bepaalde situaties is het zelfs gevaarlijk om te stoppen met steroïden omdat ze een patiënt gezond houden, dus zomaar stoppen is gevaarlijk. Patiënten die voorgeschreven corticosteroïden gebruiken, dienen dus steeds met een arts te overleggen wanneer ze puistjes bemerken. Patiënten die niet mogen stoppen met het nemen van steroïden, kunnen wel enkele preventieve maatregelen en behandelingen volgen om de symptomen te verbeteren. Ze mogen bijvoorbeeld geen huidproducten met oliën gebruiken die poriën kunnen doen verstoppen. Ze mogen alleen milde producten die geen mee-eters of verdere huidirritatie veroorzaken. Verder moet een patiënt ook zeer zacht zijn voor de huid en niet wrijven op of krabben aan de huid of acneletsels.

Indien de patiënt stopt met het gebruik van de corticosteroiden, verdwijnen de puistjes meestal binnen enkele weken, al blijven sommige patiënten ondanks stopzetting van het medicijn, kampen met de acneletsels. Dankzij de behandeling(en) is het vaak mogelijk om het uiterlijk van de huid te verbeteren. Omdat steroïden de primaire oorzaak zijn van dit type acne, is het misschien niet mogelijk om volledig verlost te geraken van de puistjes.

(mens en gezondheid/

Foto: Huidarts)