Wereld Reuma Dag
Jaarlijks wordt op 12 oktober Wereld Reuma Dag (World Arthritis Day) gehouden. Op deze dag wordt meer begrip gevraagd voor reuma en onderstrepen diverse activiteiten de gevolgen van reuma van patienten en hun omgeving in het dagelijks leven. Reuma is de verzamelnaam voor meer dan 100 aandoeningen aan spieren, pezen en gewrichten.
Reuma, in de betekenis waarin huisartsen en specialisten (reumatologen) het woord gebruiken, omvat aandoeningen waarbij het lichaam een afweerreactie (immuunreactie) geeft tegen normaal, eigen lichaamsweefsel, resulterend in ontstekingen. Hoewel reuma niet altijd gepaard gaat met een ontsteking.
Verreweg de belangrijkste vorm van reuma is reumatoïde artritis: daarbij richt de immuunreactie zich tegen de gewrichten en/ of de omliggende peesscheden en slijmbeurzen, die dus ontstoken raken. Ongeveer 420.000 mensen in Nederland hebben reumatoïde artritis.
Een veel minder vaak voorkomende vorm van reuma, waarbij dus ook sprake is van een auto-immuunproces of -stoornis leidend tot ontstekingen, is SLE (Systemische lupus erythematodes).
Het Griekse woord ῥεῦμα [reuma] betekent: (1) stroom, rivier(-bedding); (2) menigte, verwarring, heftigheid, chaos, enz.; (3) ziekteverwekkende vloeistof. In die laatste betekenis gebruikten de oude Grieken het woord reuma al voor wat wij nu nog steeds reuma noemen.
Reumatoïde artritis of R.A. is een progressieve autoimmuunziekte die wordt gekenmerkt door ontsteking van het synovium (= slijmvlies) in gewrichten. Regelmatig zijn ook peesscheden en slijmbeurzen bij het ontstekingsproces betrokken. Naast gewrichten kan reumatoïde artritis ook nog andere organen aantasten, waaronder hart en bloedvaten, longen en spieren. Naarmate de ziekte voortschrijdt, ervaren mensen met reumatoïde artritis steeds meer beperkingen, al kunnen velen met ondersteuning van medicijnen en andere behandelingen een redelijk normaal leven leiden.
De term reuma omvat in de volksmond, en in de terminologie van het Reumafonds, vele ziekten. Reumatoïde artritis, artrose, fibromyalgie, de ziekte van Bechterew en jicht zijn een paar voorbeelden. Voor artsen is ‘reuma’ echter meestal specifiek een aanduiding voor reumatoïde artritis.
Reumatoïde artritis begint als het immuunsysteem specifieke lichaamseigen eiwitten niet meer als dusdanig herkent. Als reactie daarop presenteren dendritische cellen antigenen aan T-cellen in het synovium. De T-cellen worden daardoor geactiveerd en differentiëren zich tot verschillende typen T-helpercellen. Deze T-helpercellen scheiden diverse cytokines uit, die vervolgens ervoor zorgen dat ook dendritische cellen en macrofagen cytokines uitscheiden. Daardoor wordt verdere differentiatie van pro-inflammatoire thelpercellen en productie van cytokines ondersteund, terwijl de productie van T-suppressorcellen juist wordt onderdrukt. Ook B-cellen dragen bij aan het ontstekingsproces door T-cellen te activeren middels antigeenpresentatie, door inflammatoire cytokines uit te scheiden en door antilichamen te produceren. Door het ontstekingsproces worden extra leukocyten aangetrokken naar het synovium en worden extra bloedvaten gevormd middels angiogenese.
Artrose is in de geneeskunde de naam van een aangeboren of verworven degeneratieve aandoening aan het kraakbeen in gewrichten.
Artrose wordt in de volksmond ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Artrose ontstaat doordat er meer gewrichtskraakbeen verloren gaat dan er door het lichaam geproduceerd kan worden. Het kraakbeen verslechtert en soms verdwijnt het helemaal. Bij artrose vermindert ook de vloeistof in het gewricht. Deze vloeistof, synoviale vloeistof of synovium geheten, is nodig om het gewricht soepel te laten draaien en om schokken te absorberen. Door slijtage van gewrichtskraakbeen en een vermindering van de schokabsorberende vloeistof in de gewrichten kunnen botten over elkaar schuren, wat veel pijn veroorzaakt. Artrose komt voornamelijk voor in de gewrichten van de handen, knieën, schouders, nek en heupen. Iedereen boven de zestig jaar lijdt eigenlijk wel aan een röntgenologisch waarneembare mate van artrose; soms begint het al op aanzienlijk jongere leeftijd.
Fibromyalgie is een nietgewrichtsgebonden ziektebeeld. Kenmerkend zijn spierpijn en drukpijnlijke punten verspreid over het lichaam. De spierpijn wordt doorgaans heviger na overbelasting of blootstelling aan kou. Het syndroom gaat vaak gepaard met verschillende algemene klachten zoals slaapstoornissen, vermoeidheid, spierstijfheid en hoofdpijn.
(Bron: beleven en wikipedia)