Ook tijdens pandemie gaat verzuring oceanen gewoon door
In het afgelopen jaar is onze CO2-uitstoot recordbrekend sterk gedaald. Deze daling heeft natuurlijk te maken het de uitbraak van het coronavirus, waardoor het leven in grote delen van de wereld tijdelijk stil was komen te liggen. Door wijd geïmplementeerde lockdowns zaten we aan huis gekluisterd. En dat drukte een flink stempel op de CO2uitstoot. Het klinkt als goed nieuws voor onze planeet. Maar niet iedereen profiteert. Want de verzuring van de oceaan lijkt onafgebroken voort te zetten, zo meldt een nieuwe studie.
Enkele dagen geleden kwamen wetenschappers met de onomwonden cijfers. Doordat we massaal thuisbleven, daalde de uitstoot door fossiele brandstoffen afgelopen jaar met maar liefst zeven procent. Bijna op de ene op de andere dag werd de Himalaya voor eerst in jaren van een afstand zichtbaar. Rivieren stroomden vrij van giftige verontreinigende stoffen en de lucht fonkelde blauw in grote steden zoals New Delhi en Los Angeles. Daarnaast verschenen er talloze berichten over ongewone ontmoetingen met wilde dieren. Zo werd er een poema gespot die door de straten van Santiago struinde, bezochten herten een verlaten Japans attractiepark en doken er dolfijnen op in de kalme wateren in de haven van de Italiaanse stad Triëst. Het idee dat ‘de natuur geneest’ in 2020 schoot snel wortel.
Onderzoekers vroegen zich in het kader van die gedachte af of ook de oceaan zich langzaam herstelt. Wetenschapper Nicole Lovenduski verdiepte zich in de gegevens en besloot uit te pluizen wat de gevolgen van de COVID-19emissiereductie is op de oceaan. Maar helaas zijn de resultaten enigszins teleurstellend. “Het is bijna onmogelijk om het terug te zien in pH”, zegt ze. “Dus heeft het de verzuring van de oceaan opgelost? Nee, dat niet.” De onderzoeker ontdekte dat zelfs als onze CO2-uitstoot vier keer zo sterk gedaald zou zijn als in de eerste helft van 2020, dit nauwelijks zoden aan de dijk zou hebben gezet.
Toch blijken de oceanen wel enigszins te reageren op het feit dat we in 2020 minder CO2 hebben uitgestoten. Hoewel de onderzoekers geen merkbare verandering in de zuurtegraad van de oceaan ontdekten, toonde de analyse aan dat we in 2021 toch een ommezwaai gaan zien. Zo blijkt dat de COVID-19emissiereductie ertoe zal leiden dat de oceanen tegen 2021 iets minder CO2 uit de atmosfeer zullen opnemen. “Dit suggereert dat de uitwisseling van koolstof tussen de oceanen en de atmosfeer vrijwel onmiddellijk reageert op de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer”, aldus Lovenduski. En dat is heel belangrijk. De oceaan speelt namelijk een grote rol in het verminderen van de effecten van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Dat komt omdat de oceaan overtollig uitgestoten kooldioxide uit de atmosfeer opneemt en opslaat. Dit verzacht de onmiddellijke gevolgen van klimaatverandering, denk bijvoorbeeld aan stijgende temperaturen op aarde. Maar in plaats van de aarde, wordt door dit proces de oceaan almaar warmer. Hierdoor zet het water uit en levert op die manier een bijdrage aan de stijgende zeespiegel.
Volgens de onderzoekers is er nog wel hoop. Want als we jaar na jaar onze uitstoot verder terugdringen en de ergste scenario’s voor de opwarming van de aarde weten te vermijden, hebben we nog een kans om de oceaanverzuring op lange termijn te vertragen. Hoewel dit misschien niet het positieve nieuws is waar men op hoopt, biedt de studie wel belangrijke aanwijzingen over wat er nodig is om de verslechterende gevolgen van de wereldwijde klimaatverandering in de oceanen te stoppen. Bovendien verschaft de studie belangrijke inzichten over hoe veranderingen in de CO2-concentratie in de oceaan in de toekomst beter kunnen worden gemonitord. “Deze plotselinge daling van de uitstoot is echt een big deal”, zegt Lovenduski. “Het kan inzicht geven in wat er mogelijk gaat gebeuren als we daadwerkelijk een plan zoals het Parijse Klimaatakkoord uitvoeren.” ( Scientias)