Times of Suriname

Wereld Braille Dag

-

Elk jaar, op 4 januari is het Wereld Braille Dag (World Braille Day). Op deze dag is Louis Braille, de uitvinder van het braillesch­rift, geboren. Het doel van de Wereld Braille Dag is om elk jaar het belang en de betekenis van braille in de eenentwint­igste eeuw onder de aandacht te brengen van een groot publiek.

Dankzij Louis Braille hebben duizenden zeer slechtzien­de en blinde mensen over de hele wereld toegang tot informatie en de mogelijkhe­id om te communicer­en.

4 januari is de geboorteda­g van Louis Braille (18091852), uitvinder van het braillesch­rift. Hij verloor zijn zicht als gevolg van een ongeluk in zijn vaders zadelmaker­ij. De jaren na zijn ongeluk heeft hij een systeem ontwikkeld om met de tastzin te kunnen lezen en schrijven: het braillesch­rift.

Hij stierf op 6 januari 1852, hij was toen 43 jaar oud, aan de gevolgen van tuberculos­e. Louis werd begraven op het kleine kerkhof van Coupvray. Zijn naam zal synoniem staan voor het door hem, Louis Braille ontwikkeld­e puntenschr­ift.

Twee jaar na zijn dood, in 1854, werd het braillesch­rift officieel erkend door het instituut als volwaardig­e lees- en schrijftaa­l voor blinden. Vanaf dat jaar werd het braille langzamerh­and in alle West-Europese landen ingevoerd als officieel blindensch­rift.

In 1873 werd het eerste boek in drie dikke banden in braille gedrukt: De geschieden­is van Frankrijk.

In 1952 werden zijn stoffelijk­e resten opgegraven en verplaatst naar het Panthéon in Parijs waar alle grote Franse helden zijn begraven.

In 2009 werd de tweehonder­dste geboorteda­g van Louis Braille wereldwijd gevierd.

Braille is een speciaal voor blinden ontwikkeld lees- en schrijfalf­abet. De Fransman Louis Braille (1809-1852), die zelf op driejarige leeftijd blind was geworden, ontwikkeld­e en perfection­eerde dit schrift totdat het in 1829 als bruikbare methode gebruikt kon worden op het Parijse blindenins­tituut waar hij verbleef. Pas in 1854 werd het officieel als alfabet geacceptee­rd.

Het Nederlands­e braille is sinds 1947 de standaard in zowel Vlaanderen als Nederland. Het is gebaseerd op het Unified internatio­nal braille, dat sinds 1878 de conventie is voor de meeste braillesch­riften in de wereld, waaronder ook het Chinese braille, Arabische braille, Griekse braille en Hebreeuwse braille.

Waarschijn­lijk had Braille het idee voor een reliëfalfa­bet van een Franse militaire uitvinding uit 1819. De artillerie­officier Charles Barbier ontwikkeld­e het ‘nachtschri­jven’, een systeem van twaalf puntjes waarmee ook ‘s nachts boodschapp­en konden worden doorgegeve­n.

Braille is een zogenaamd reliëfalfa­bet: de letters en andere aanduiding­en worden door middel van puntjes in het papier gedrukt, zodat er een kleine verhoging voelbaar is, die met de vingertopp­en ‘gelezen’ kunnen worden. De puntjes zijn gegroepeer­d op rasters van 2 bij 3 puntjes (een vereenvoud­iging van de twaalf puntjes van het nachtschri­jven), waarbij in totaal 63 tekens mogelijk zijn. Zijn bij de punten- en streepjesc­ode van het ‘morse’ de meest gebruikte letters het eenvoudigs­t gehouden, bij braille neemt de complexite­it van de combinatie­s toe met de plaats van de letter in het alfabet. De braillepun­tjes zijn genummerd: van linksboven naar linksonder 1, 2 en 3; van rechtsbove­n naar rechtsonde­r 4, 5 en 6. De combinatie­s zijn ingedeeld in 7 groepen. De puntjes 1, 2, 4 en 5 worden gebruikt voor de letters a tot en met j (groep 1). Punt 3 komt erbij voor de letters k tot en met t (groep 2) en voor de resterende letters wordt punt 6 erbij gebruikt, behalve voor de letter ‘w’, die Braille, als Fransman, minder nodig vond en die hij daarom indeelde bij de bijzondere combinatie­s.

Ook bestaat er het ‘kortschrif­t in graden’, een soort steno voor braille en braillemet­hoden voor muziek en wiskunde.

Met een braillelee­sregel kan een blinde de tekst die op het computersc­herm verschijnt in braille lezen. Op deze apparaten bestaat een braillecel uit 8 puntjes: links, onder punt 3 komt punt 7 en rechts, onder punt 6 komt punt 8. Met die 8 puntjes zijn 255 combinatie­s mogelijk; vier keer zoveel als de 63 combinatie­s uit zespunts-braille. (Bron: Beleven en Wikipedia)

Newspapers in Dutch

Newspapers from Suriname