Tüketici güveni yerlerde sürünüyor
Tüketicinin, vatandaşın ekonomiye olan bakışını ortaya koyan en temel göstergelerden biri TÜİK ile Merkez Bankası’nın ortaklaşa hazırladıkları tüketici güven endeksi...
Söz konusu endeks vatandaşın maddi durum beklentisini, genel ekonomiye ilişkin tahminini, işsizlikle ilgili beklentisinin yönünü ve tasarruf etme ihtimali olup olmadığını ortaya koyuyor. Bu dört grup kapsamında çok sayıda soru yer alıyor. Dört grupta toplanan yanıtlar da bize tüketici güven endeksini veriyor.
İşte tüketici güven endeksinin şubat sonucu dün açıklandı ve tüketicinin güveninde ocak ayına göre yüzde 0.7'lik bir gerileme görüldü. Tüketici güveni, bir yıl öncesine göre ise yüzde 20 aşağıda.
Söz konusu endeks şubatta 57.8 düzeyinde bir değer aldı. Tekrarda zarar yok; tüm güven endeksleri gibi tüketici güven endeksi de sıfır ile 200 arasında oluşuyor. Endeksin 100’ün altında olması güvensizliğe, 100’ün üstü ise iyimser duruma işaret ediyor.
Dolayısıyla 57.8’lik düzey, endeksin alabileceği alt ve üst sınırlar göz önünde bulundurulduğunda önem taşıyor. Baksanıza, iyimserlik sınırı olan 100’ün neredeyse yarısına inmiş bir endeksten söz ediyoruz.
Hatırlayan okurlar çıkacaktır, tüketici güven endeksi bu yıl- dan itibaren mevsim etkisinden arındırılarak oluşturulmaya başlandı. Arındırılmış endeks daha önce 2012 yılına kadar geri götürülerek hesaplanmıştı. Bu ay geri götürme işleminin kapsamı biraz daha genişletildi. Ar- tık mevsim etkisinden arındırılmış endekste 2004 yılına kadar olan aylık verilere sahibiz.
Altı çizilmesi gereken birinci gerçek, tüketicinin 2004’ün ocak ayından bu yılın şubat ayına kadar geçen 15 yıl 2 aylık dö- nemde, yani 182 ayda hiçbir dönem ekonomiye güven duyamadığı. Bu 182 ayın hiçbirinde endeks 100’ü görmemiş.
182 aylık dönemde oluşan endeksleri 50’nin altı ve 90’ın üstü olarak işaretledik. Bu- nu yazımızdaki tabloda izleyebilirsiniz. 50’nin altı sarı ile tehlikeye işaret ediyor. 90’ın üstü ise iyimserlik sınırına ulaşılmamış olmakla birlikte kötünün iyisi bir duruma...
Endekste 90’ın üstünü 2004 yılında ve 2005’in ilk iki ayında yaşamışız. 2005’in şubatından sonra 90’ı aşmak mümkün olmamış.
Tehlike işareti sayılan sarıları ilk kez 2008-2009 küresel krizi döneminde görmüşüz. Sarıların yoğunlaşması geçen yıl eylülde başlamış ve bu yıl da sürüyor.
Şubat ayının 57.9'luk endeksi, bu 182 ay içinde oluşan en düşük dördüncü değer. İşte o yüzden diyoruz ya, bu eğilimin sürmesi durumunda önümüzdeki aylarda oluşacak endeksler bakarsınız en düşük düzeye işaret eder ve madalyaya "hak kazanır".