AYM: Varsayıma dayalı ceza verilemez

ANAYASA Mahkemesi (AYM), bir şirkete kiraya verdiği aracın şirket tarafından sürücü belgesi olmayan birine kiralaması sonucu ceza alan vatandaşın başvurusunu karara bağladı. AYM, “Masumiyet karinesi ihlal edildi” dedi.

Taner Koyuncu, kendisine ait olan bir aracı kiralama şirketine kiralamıştı. Söz konusu araç daha sonra şirket tarafından üçüncü bir kişiye kiraya verilmişti. Kiracı da bahse konu aracı, sürücü belgesi olmayan başka bir şahsın sürmesine izin verdi. Bunun üzerine aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin verildiği iddiasıyla araç sahibine de tescil plakası üzerinden idari para cezası kesildi. Cezanın iptal edilmesi istemiyle hâkimliğe yapılan başvuru reddedildi. Bunun üzerine AYM’YE bireysel başvuruda bulunan Koyuncu, sadece malik olma sıfatı gözetilip diğer unsurlar dikkate alınmadan verilen ceza nedeniyle masumiyet karinesinin ihlal edildiğini söyledi. Konuyla ilgili kararını açıklayan AYM, Anayasa’nın 36. ve 38. maddelerinde güvence altına alınan masumiyet karinesinin ihlal edildiğine hükmetti. AYM kararında şu ifadelere yer verildi: “Başvuruya konu olaydaki kabahatin oluşması için aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin verilmesi gerekir. Araç sahibinin kastının bulunup bulunmadığı, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine bilerek izin verilip verilmediği değerlendirilmemiş; bu konuda bir tespit yapılmamış; karineden yararlanılarak sonuca ulaşılmıştır. Kabahatin işlendiğine ilişkin olarak Mahkemece yapılan varsayımın aksinin ispatı mümkün değildir. Başvurucunun yöneltilen fiille ilgili savunma ve bunun aksini ispat bakımından yaptırımı uygulayan idare ile arasında önemli bir dezavantaj oluştuğu ve böylelikle kullanılan varsayımın masumiyet karinesini ihlal eder boyuta ulaştığı anlaşılmıştır.” (İSTANBUL/EVRENSEL)