İŞ SERT BİR ÇAKILMAYA DOĞRU GİDİYOR
‘Onların doları varsa bizim Allah’ımız var’ diyerek halka dolar bozdurma çağrısı yapan Erdoğan, geçtiğimiz hafta da ‘Bu da geçer’ dedi. Nasıl geçeceği sorusunun yanıtı ise Berat Albayrak’tan geldi. Albayrak, enflasyona karşı topyekün mücadele edileceğini, güçlü para ve maliye politikalarının hayata geçirileceğini söyledi. Bu ne anlama geliyor ve çare olur mu?
İktidar ön cephede dövizi konuşuyor ama bana kalırsa işsizliğin de ötesinde en önemli sorun yüksek enflasyon. Biliyorsunuz resmi enflasyon TÜFE’DE yüzde 18’i buldu, ÜFE’DE yüzde 32’nin üzerinde. Bu, önümüzdeki aylarda üreticilerin bu maliyetleri tüketicilere yansıtacağı anlamına geliyor. Böyle olduğunda enflasyon artmaya devam edecek. Yıl sonunda yüzde 25 olarak görürsek hiç şaşırmayalım. Zaten bugün insanlar çarşıya pazara çıktığında her şeyin asgari yüzde 30 ile 50 arasında zamlandığını görüyor. Devlet eliyle yapılan doğalgaz, elektrik, benzin zamları da almış başını gidiyor. Yakında Orta Vadeli Program (OVP) çıkacak, orada ne olacağını göreceğiz ama Albayrak “Enflasyonla mücadele ön planda olacak” demesine rağmen, işin en tepesinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan farklı düşünüyor. Bir süre önce açıkladığı 100 günlük eylem programında enflasyonist büyüme modelinin sürdürüleceği ortaya çıktı. Yani ortada bir uyuşmazlık var.
Nasıl bir uyuşmazlık? Erdoğan, mevcut büyüme stratejisinin devam ettirilmesinden yana; en azından yerel seçimlere kadar. Bu ise hem dış açığı, hem enflasyonu daha da arttıracak bir strateji. Maliye Bakanı ise enflasyonla mücadeleyi önceleyen bir programı anlatıyor. İkisi arasında bir çelişki var, ben bu çelişkinin giderilmesi konusunda gücün daha çok Saray’da olduğunu düşünüyorum. Orta Vadeli Programı bekleyip, oraya nasıl yansıyacak görmemiz lazım. Ama bunun dışında bir başka gerçeği de görmemiz gerekiyor. Ekonomik büyüme ikinci çeyrekten itibaren yavaşlamaya başladı. IMF ve DB raporlarında da 2019’da ciddi bir daralmaya işaret ediliyor. Yani niyet ne olursa olsun, nesnel koşullar şunu gösteriyor; bu ekonomiyi ne yaparsanız yapın eskisi gibi hormonlu da olsa büyütme şansı kalmadı, sert bir ekonomik çakılmaya doğru bu iş gidiyor. Bunun politik sonuçları olacaktır kuşkusuz.