Asgari ücretin yüzde 17’si elektrik ve doğal gaza gidiyor
MAKİNA Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, doğal gazla elektrik üreten santrallara gaz, maliyet rakamlarının altında verilerek, özel şirketlerin kamu zararı pahasına desteklendiğini belirterek, “Kamusal destek yalnız dar ve sabit gelirlilere ve emekçilere sağlanmalıdır” dedi. Asgari yaşam standardında dört kişilik bir ailenin aylık doğal gaz ve elektrik faturası 273 Tl’ye vardığını söyleyen Yener, “Bu tutar 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17’sidir” ifadelerini kullandı.
PATRONA DESTEK SÜRÜYOR
Ağustos 2018’e kadar elektrik üretimi için temin edilen doğal gazın sübvanse (Para yardımı yapmak, desteklemek) edildiğini belirten Yener yaptığı yazılı açıklamada, “Başka bir ifade ile doğal gazla elektrik üreten santrallara gaz, maliyet rakamlarının altında verilmiş, yatırımcı özel şirketler kamu zararı pahasına desteklenmiştir” dedi. Konutlar, işyerleri, yıllık tüketimi 300.000 m3’ün altında olan sanayi kuruluşları için BOTAŞ’İN Ekim 2018 cari satış fiyatlarının, ortalama 1 USD=6 TL kabulü ile 160 USD/1000 m3 düzeyinde olduğunu belirten Yener, “Yıllık tüketimi 300.000 m3’ten fazla olan sanayi kuruluşları için son yapılan yüzde 18,5 zamla satış fiyatı 225 USD/1000 m3 yükselmiş olsa da, bu fiyatlar da BOTAŞ’İN cari 270-370 USD/1000 m3 gaz alım fiyatlarından çok düşüktür. Bu rakamlar, doğal gazda sanayi, ticarethane ve konut tüketicileri için sübvansiyonun eskiye göre azalmakla birlikte halen devam ettiğini göstermektedir” dedi.
Gazın birim fiyatına ÖTV, KDV, hizmet ve amortisman bedelinin de ekleneceğini söyleyen Yener, “Konut tüketicilerinin durumu hiç de parlak değildir. 2018 içinde seçimler sonrasında, Ağustos, Eylül ve Ekim ayı başında yapılan üç zamla, alış fiyatları yüzde 29,53 oranında artmıştır. Kentsel doğal gaz dağıtım şirketleri, son yapılan zam sonrasında serbest olmayan tüketiciler için BOTAŞ’TAN 0,988904 TL/M3 fiyatla satın alacakları gazın fiyatına; birim hizmet ve amortisman bedeli, 0,0223 TL ÖTV ve yüzde 18 KDV ekleyeceklerdir” dedi.
FATURA ARTARACAK
Kentsel doğal gaz dağıtım şirketlerine ödenen birim hizmet ve
amortisman bedelinin -kentlere göre değişiklik gösterdiği gibi- yıl içinde enflasyon oranlarına göre de artacağına dikkat çeken Yener şu ifadeleri kullandı: “GAZBİR verilerine göre 2017 sonunda en yüksek birim hizmet ve amortisman bedelinin 0,371893 TL olduğu dikkate alındığında ve 2018 enflasyonu yüzde 30 olarak kabul edilir ise, konut tüketicilerinin 1 m3 doğal gaz için ödeyeceği bedel 1,76 Tl’ye varabilecektir. GAZBİR verilerine göre Türkiye’de 2017’de bir hanenin yıllık ortalama gaz tüketimi 1.017 m3 olup, bu rakam Ankara için 1.099 m3’tür. Bireysel (kombi) ısıtmanın yaygın olduğu Ankara’da bir konutun Ekim 2018 için geçerli olan
KDV dahil 1,6070 TL/M3 Başkent Gaz satış fiyatı üzerinden, yıllık doğal gaz faturası 1,6070 TL/M3 x 1.099 m3=1.766 Tl’ye ulaşmaktadır. Aylık ortalama ise 147 TL olmaktadır.”
Yener, “Asgari yaşam standardında dört kişilik bir ailenin aylık 230 kwh tüketimi ile elektrik faturası Ekim başında yeni bir zam olmaz ise 126 Tl’yi geçen bir konutun; aylık doğal gaz ve elektrik faturası 273 Tl’ye varmaktadır. Bu tutar 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17’sidir” dedi.
ASGARİ ÜCRET ARTIRILMALI
“Diğer yanda, elektrik ve doğal
gaz fiyatlarındaki artış başka birçok ürün ve hizmetin fiyat artışlarının da gerekçesi olacak ve enflasyon oranı düşmek bir yana yüzde 30’ları aşabilecektir. Hiç bir zaman gerçekleşemeyen düşük oranlı enflasyon tahminleri ile ücretleri çok yetersiz artan emekçilerin maaşları ve asgari ücret, mevcut yüksek enflasyonu dikkate alan yüksek bir oranda artırılmalı ve asgari geçim indirimi asgari ücret tutarına yükseltilmelidir. Doğal gaz satış fiyatlarında sübvansiyon yalnızca düşük gelirli konut tüketicileri için sağlanmalı, enerji yoksunlarına ise bedelsiz elektrik ve doğal gaz desteği verilmelidir” ifadelerini kullandı. (İSTANBUL/EVRENSEL)