Gösteri yürüyüşü haktır
AYM’DEN ÖRNEK KARAR Anayasa Mahkemesi, Fatsa’da madene karşı eylem yapanlara verilen cezayı bozarak, ‘Herkes toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkına sahiptir’ kararı verdi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), 2015 yılında Ordu’nun Fatsa ilçesinde siyanürle altın ayrıştırmaya karşı yapılan yürüyüşün bildirilen yerde bitmeyerek devam etmesine verilen cezanın toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının ihlali olduğuna karar verdi.
Fatsa Ünye Doğa Koruma Platformu, 25 Ocak 2015’te Fatsa’da bir şirketin siyanürle altın ayrıştırmasına karşı yürüyüş düzenlemişti. 3 gün önceden izin alınarak yapılan yürüyüş için emniyet de tedbir aldı. Ancak Ata Caddesi bitişinde sona eren eylemin ardından Sevgi Köprüsü’nde bekleyen araçlara yürünmesi, polis tarafından yasa dışı eylem gerekçesi sayıldı. Yürüyüşün devam etmesi ve o gün kolluk kuvvetine tutanak teslim edilmemesi suçlamasıyla platform üyeleri hakkında kamu davası açıldı. 6 ay sonra sonuçlanan davada platform üyelerine 5 ay hapis cezası verilerek hükmün açıklanması geriye bırakıldı. Platform üyeleri, karara yaptıkları itiraz da reddedilince Anayasa Mahkemesi’ne başvurdular.
MANEVİ TAZMİNAT KARARI
Anayasa Mahkemesi, siyanürle altın aranmasına karşı yapılan yürüyüşe verilen cezaya ilişkin açıkladığı kararında “Göstericilerin şiddete başvurmadıkları ve toplumsal kargaşaya yol açmadıkları durumlarda kamu makamlarının toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına belirli bir ölçüye kadar müsamaha göstermesi gerekir. Barışçıl bir gösteri veya basın açıklaması ilke olarak cezai yaptırım tehdidine maruz bırakılmamalıdır. Mahkemece barışçıl niteliğini kaybetmemiş ve şiddet içermeyen toplantı ve gösteri yürüyüşünü düzenleyenler hakkında 5 ay hapis cezası ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi müdahaleyi haklı kılmaz” dedi. Anayasa’da bulunan “Herkes önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir” maddesi ve birçok gerekçeyle bu olayda toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının ihlal edildiğine hükmeden Anayasa Mahkemesi, ayrıca başvuruculara ayrı ayrı 1000 TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.