Brexit görüşmelerinde anahtar Kuzey İrlanda
Avrupa Birliği ile İngiltere arasında, İngiltere’nin Ab’den ayrılmasını öngören görüşmeler konusunda süren pazarlıklar çıkmaza girdi. Resmi ayrılık tarihinden sonra İngiltere’nin AB ile nasıl bir serbest ticaret ve gümrük birliği anlaşması imzalayacağı henüz belli değil. İrlanda ile Kuzey İrlanda arasında sınır kontrollerinin başlatılıp başlatılmayacağı ise en önemli tartışma konusu. AB, sınır kontrollerinin konulmasına karşı çıkarken, İngiltere bunun Büyük Britanya’yı bölme anlamına geleceğini belirterek kesin olarak karşı çıkıyor.
LİDERLER ZİRVESİNDE BREXIT GÜNDEMİ
Brüksel’de yapılan AB Zirvesi’ne katılan İngiltere Başbakanı Theresa May, AB ile serbest ticaret yapmaya devam etmek istediklerini söylerken, İngiltere’nin Ab’den kesin olarak ayrılmasından sonra İrlanda ile Kuzey İrlanda arasında gümrük kapılarının kurulacağını ve sınır kontrollerinin başlayacağını tekrarladı.
Aynı görüş daha önce Salzburg’da yapılan AB Zirvesi’nde de dile getirilmişti. AB ülkelerinin İrlanda ile Kuzey İrlanda arasındaki sınırların açık kalması gerektiği şeklindeki tutumunun Büyük Britanya’yı bölmek anlamına geleceğini söyleyen May, bunu kabul etmelerinin mümkün olmadığını bir kez daha ifade etti.
AB ile İngiltere arasında yapılan görüşmelerde, İngiltere’nin Ab’den kesin olarak ayrılmasından sonra yeni bir serbest ticaret anlaşmasının imzalanması konusunda anlaşmaya varılmıştı.
Kuzey İrlanda’da bu anlaşma içerisinde olacağı için, serbest ticaretten yararlanması mümkün. Ancak bu anlaşmanın ne zaman ve hangi koşullarda yapılacağı henüz belirsiz.
GEÇİŞ SÜRECİ BİRKAÇ AY UZAYABİLİR
İngiltere’nin geri adım atmaması üzerine sonuçsuz kalan Brüksel’deki zirvenin ardından bir açıklama yapan May, “Şu anda bir düşünce aşamasında olan yeni bir fikir ortaya çıktı. O da, geçiş sürecinin birkaç aylık bir süre için uzatılmasıdır” dedi. Brexit için daha uzun bir geçiş sürecinin olabileceğinin mesajını böylece veren May, bu süreçte İrlanda-kuzey İrlanda sınırlarının çözüm bulunana kadar açık kalabileceğinin mesajını verdi. Ancak bu geçiş süresinin de bir sınırının olması gerektiğinin altını çizdi.
AB ile İngiltere arasında yapılan görüşmelerde bu geçiş süresinin 2020’nin sonuna kadar olması gerektiğin konusunda daha önce bir anlaşma sağlanmıştı. Bu süreye kadar bir çözüm bulunmaması durumunda ise İngiltere’nin kendi çözümünü dayatarak sınır kontrollerini başlatacağı biliniyor.
AB, KUZEY İRLANDA’NIN GÜMRÜK BİRLİĞİNDE KALMASINI İSTİYOR
AB ise sınır kontrollerinin başlatılmasıyla birlikte daha önce bölgede yaşanan çatışmaların tekrarlanacağı ve İrlanda’nın istikrarsızlaşacağından endişe ediyor. Bu nedenle sınır kontrollerinin sınırının İrlanda’nın karasularına kadar genişletilmesinden yana.
Kuzey İrlanda’nın söylece AB gümrük birliği mevzuatı içinde kalmasını istiyor. Kuzey İrlanda, Brexit referandumu sırasında Ab’de kalma yönünde oy kullanmıştı.
İngiltere’deki Brexit yanlıları ise, Ab’ye taviz verilmemesi gerektiğini savunuyorlar. Bu nedenle May’ın da görüşmelere bu baskıyla geldiği ve AB tarafından önerilen çözümlere kapıyı kapattığı belirtiliyor. Brüksel’de yapılan zirvenin asıl olarak bu nedenle başarısızlıkla sonuçlandığı ileri sürülüyor.
AB Brexit Özel Temsilcisi Michel Barnier da yaptığı açıklamada bu durumda yeni bir zirve yapmaya gerek olmadığını belirterek, daha fazla zamana ihtiyaç duyduklarını söylemekle yetindi. Görüşmelerde ilerleme sağlandığı taktirde tarafların yeniden bir araya gelmesi öngörülüyor. (KÖLN/EVRENSEL)