NAFAKA KADINLARIN MAĞDURİYETİNİN BİR GÖSTERGESİ
Biliyorsunuz nafaka konusu da bir süredir gündemde. Kendini ‘nafaka mağduru erkekler’ olarak tanımlayan bir kesim erkek yoksulluk nafakasına sınırlandırma istiyor. Sosyal yardım, sosyal politika araçlarının bu kadar gündem edilmesinin yanında medeni hakların da böylesi gündem edilmesi arasındaki ilişki nedir?
Sosyo-ekonomik haklar, temel hak ve özgürlüklerden sonra ikinci kuşak hak ve özgürlükler olarak kazanılmış, uluslararası sözleşmelerde kabul edilmiş, birçok devletin anayasasına girmiş ve devletin sorumluluğunda olan, devletin hayata geçirmesi gereken haklar. Nafaka ise iki kişi arasında özel hayata ilişkin bir hak oluyor. İki insan evleniyor, evlendikten sonra boşanma varsa bu boşanmada maddi açıdan daha mağdur durumda olana diğer eşin nafaka bağlaması hakkı. Yasal olarak tanındığı için hak ama sosyo-ekonomik haklarla uzak yakın ilişkisi yok.
Ancak, toplum ataerkil, erkek egemen, eril bir toplum. Muhafazakar değerlerle bu ataerkillik daha da güçleniyor, keskinleşiyor. İktidarın benimsediği anlayış ve politikalar kaçınılmaz olarak kamuya yansıyor; Akp’nin 16 yıllık iktidarı döneminde adım adım yapılan düzenlemeler de muhafazakarlığın perçinlenmesi anlamına gelmekte. Bu perçinlenmenin en çok kendini hissettirdiği alan kadının toplumdaki konumu ile ilgili. Medeni Yasa’da yapılan değişikliklerle kadın açısından biraz daha dünyadaki gelişmelere uygun olarak bazı düzenlemeler getirilmişken, şimdi bu düzenlemeler çok görülmeye başlanıyor. Çünkü istenen bağımsız, kendine yetebilen, güçlü kadınlar değil, erkeğe muhtaç ve bağımlı kadınlar!...
Boşanma durumunda daha çok kadına nafaka bağlanması, aslında kadının mağduriyetinin bir göstergesi. Daha az eğitimli, daha az çalışan dolayısıyla ekonomik anlamda erkeğe bağımlı olan pek çok kadının boşanma halinde mağdur olmaması mümkün değil. “Kadınların yeri evidir, rolü anneliktir” dediğinizde, ayakları üzerinde durmasına engel olduğunuzda onun boşanma halinde mağdur olmasını zaten hazırlamış oluyorsunuz. Bu durumda ona “Ne hali varsa görsün” demek düşünülecek bir şey değil. O kadar yıllık evlilik sonucunda belirli bir noktada korunması gerekiyor. Nafaka kadınların mağduriyetine karşı bir korunma yöntemi. Ve hiçbir zaman şu kadar verilecek diye bir şey yok. Erkeğin ekonomik durumuna göre artan azalan, hâkimin takdirine göre belirlenen bir miktar.