THE LANCET: ‘ÖNCEKİ YAPTIRIMLARIN YIKICI SONUÇLARINI GİDERMEK YILLAR ALDI’
TÜM dünyadan kanser uzmanlarının yazdığı The Lancet (Neşter) adlı aylık onkoloji dergisinde Dr. Mehdi Aloosh, “Ekonomik Yaptırımlar İran’da Kanser Tedavisini Nasıl Riske Atıyor” başlığıyla kaleme aldığı makalede konuya dikkat çekmişti. Makalede, uluslararası yaptırım uygulamaları süresince hastaya uzaktan radyasyon demetlerinin gönderilerek uygulanan aktif Kobalt-60 teleterapi birimlerinin sayısının 25’ten 8’e düştüğü ve tedavide “linacs” denilen lineer hızlandırıcılara dönüldüğü belirtiliyor. Geçmiş yaptırımların sonuçlarından hareketle, sadece tedavinin değil, kanser araştırmaları ve önleme programlarının da tehlikede olduğunu vurgulayan Dr. Aloosh, “Sonuç olarak, doğrudan sağlığı hedefe koymasalar bile, bu ekonomik yaptırımların Iran’da yaşayan 80 milyon insanın sağlığı üzerinde yıkıcı sonuçları oldu ve etkilerini ortadan kaldırmak yıllar aldı. Başkan Trump ve yönetiminin diğer insan haklarıyla birlikte sağlık hakkını korumak için bu sefer net bir stratejisi var mı acaba?” diyerek Trump’a tepki gösteriyor.
‘KANSER HASTASI ÇOCUKLARIN HAYATI TEHLİKEDE’
Aynı dergide bu ay yayımlanan “Abd’nin Iran Ambargosunun Sessiz Mağdurları” başlıklı bir başka yazıda Mithra Galibafyan, Şebnem Hemmati ve Eric Bouffet, yaptırımların kanserli çocuklar üzerindeki olası ölümcül etkilerine dikkat çekiyor. Kanserli çocukların tedavisini destekleme amacıyla 27 yıl önce kurulan ve geçtiğimiz yıl 7 bin çocuğun tedavisini üstlenen MAHAK Pediyatrik Kanser Tedavi ve Araştırma Merkezine bağlı hastanede mevcut ilaç stoklarının azlığına dikkat çeken doktorlar, gelecek ay lösemi hastalarına verecek asparajinaz ve merkaptopürin olmadığı uyarısında bulundu. İlgili ilaçların eksikliği yüzünden önümüzdeki 3 ay içerisinde CNS ve Wilms tümörlerinin, lemfoma, sarcoma ve retinoblastoma gibi hastalıkların tedavisinin mümkün olmayacağının vurgulandığı yazıda, İran’a ilaç satan yabancı firmaların yaptırımlar yüzünden geri çekilmelerinin yarattığı yüzde 50-70 oranındaki fahiş fiyat artışı nedeniyle kansere bağlı çocuk ölümlerinde artış yaşanmasından duyulan endişe ifade ediliyor.