ASGARİ ÜCRETİN CUMHURBAŞKANI MAAŞINA ORANI
RAPORDA cumhurbaşkanları ve başbakanların maaşları ile ülkedeki asgari ücretin karşılaştırması yer aldı. Buna göre Türkiye’de cumhurbaşkanı/başbakan maaşı asgari ücretin 25.4 katı olarak hesaplanırken, Türkiye bu oranla OECD ülkeleri arasında en yüksek 4. ülke oldu. Bu anlamda 1. olan ülke olan Meksika’da cumhurbaşkanı/başbakan maaşı asgari ücretin 151 katı, Şili’de 38 katı, ABD’DE 26.5 katı. Türkiye’nin hemen ardından gelen Avustralya’da 19.4 olan oran, Almanya’da 18.3. Bu alanda Çek Cumhuriyeti’nin oranı ise yüzde 2.2 olarak hesaplandı. yüzde 46 daha fazla. 1400 Tl’den az ücretle çalışan erkeklerin oranı yüzde 13.3 iken, kadınlarda bu oran yüzde 21.9 olarak hesaplandı. Ortalama işçi ücretlerinden uzaklaştıkça ücret eşitsizliği derinleşti. 2008 yılından itibaren sigortalı ve asgari ücretle çalışan kadın sayısı yüzde 71 arttı. Aynı dönemden itibaren asgari ücretli çalışan erkek sayısının artışı yüzde 16 ile sınırlı kaldı.
ASGARİ ÜCRET ENFLA SYON KARŞISINDA ERİDİ
Doç. Dr. Aziz Çelik’in sunduğu rapora göre asgari ücret enflasyon ve dövizde meydana gelen artış sonrasında eridi. 2017 yılında net asgari ücrete yapılan yüzde 7.9’luk zam oranına karşılık, 2017 yılında enflasyon yüzde 12’ye yakın gerçekleşti. 2018 asgari ücreti ise yüzde 14.2 oranında artırıldı ancak Ekim ayı itibariyle yıllık enflasyon yüzde 25’in üzerinde seyretti. Böylece iki yıllık asgari ücret artışı kümülatif olarak yüzde 23.3 olurken, enflasyon yüzde 40’on üzerinde artmış oldu. Asgari ücrette 2 yıllık reel kayıp (alım gücü kaybı) yüzde 12’nin üzerinde gerçekleşti. 2016 yılında 1301 TL olan reel asgari ücret, 2018 yılında 1143 Tl’ye kadar geriledi.
ASGARİ ÜCRET DOLAR KARŞISINDA EZİLDİ
Asgari ücret döviz karşısında da ciddi bir erimeyle yüz yüze kaldı. 2008 yılı başında aylık 414 ABD doları olan asgari ücret 2018 Aralık ayı itibariyle 302 dolara kadar geriledi. Benzer biçimde asgari ücretin patrona olan maliyeti de dolar cinsinden geriledi. 2008 yılı başında 636 dolar olan asgari ücretin patrona maliyeti, 2018 Aralık ayı itibariyle 302 dolara indi. Asgari ücretin dolar karşısında yaşadığı kayıp Türkiye’de işgücü maliyetini dolar cinsinden düşürdü.
TÜRKİYE ÇİNLEŞİYOR
“Türkiye dolar açısından ucuz işgücü cennetine dönüşüyor” denilen raporda, “Türkiye ve Çin’deki ortalama asgari ücretleri ABD doları bazında birbirine yaklaştırıyor. 2016 yılında Türkiye’de brüt asgari ücret 484 ABD doları iken, Çin’de ortalama 299 dolardı. 2018 yılında Türkiye’de brüt asgari ücret 383 dolara gerilerken, Çin’de ortalama 306 dolara yükseldi” ifadeleri kullanıldı. 2016’da iki ülke arasında 185 dolar fark varken, 2018’de bu fark 77 dolara geriledi.
ASGARİ ÜCRETLİ BÜYÜMEDEN PAY ALAMADI
Asgari ücret milli gelir artışının, ülke ekonomisinin büyümesinin gerisinde kaldı. Asgari ücret artışının sadece enflasyon üzerinden değerlendirmenin eksik kalacağı belirtilen raporda, asgari ücretin milli gelir ve ekonomik büyümeden pay alıp alamadığı çok önemli bir sorun olduğu ifade edildi. Asgari ücret son 20 yılda milli gelir karşısında yüzde 20 kayıp yaşadı. AKP döneminde reel asgari ücretin, kişisel milli gelir artışına oranının en yüksek olduğu 2004 yılı baz alındığında ise reel asgari ücretin reel milli gelire oranı 94’ten 80’e geriledi. Asgari ücretin milli gelir dağılımı içinde payı azaldı. (İSTANBUL/EVRENSEL)