Rus Pazarı esnafı dertli: İşler iyi gitmiyor
ÜÇ ülkeye sınır olan Iğdır’da, kent ekonomisinin can damarı olarak kabul edilen Rus Pazarı esnafı dertli. Yüksek dolar kuru nedeniyle satışların düşmesinin yanı sıra gelen turistlerden beraberlerindeki eşyalar için gümrükte kilo başına 6-7 TL ücret alınması, pazar esnaflarını işyerlerini kapatmanın eşiğine getirdi.
İzlenen ekonomi politikaları yüzünden giderek yükselen enflasyon karşısında Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybı, geçim derdine düşen yurttaşları ayrı, esnafı ise ayrı zorlamaya devam ediyor. Bu genel durumun yanı sıra ekonomisinin önemli bir bölümü sınır ticaretine dayanan kentlerde turistlerden alınan sınır vergileri, ticarete darbe vurmuş durumda. Bu kentlerden biri ise İran, Ermenistan ve Nahçıvan ile sınır olan Iğdır.
Kent ekonomisinin can damarı olarak kabul edilen Rus Pazarı’nda, yüksek dolar kurunun yanı sıra kente gelen turistlerden ülkelerine geri dönüşlerinde beraberlerindeki eşyalar için sınır kapılarında alınan vergiler satışları durma noktasına getirmiş durumda.
‘PARASI OLMAYAN İNSAN NE HARCAYACAK?’
Pazarın 20 yıllık esnaflıklarından Ahmet Erbek, ülke genelinde olduğu gibi Iğdır’da sıkıntılar yaşadıklarını dile getirdi. İç piyasada insanların kendi halinde, işsizlik sıkıntısıyla boğuştuğunu söyleyen Erbek, “Önceki senelerde işlerimiz gayet iyiydi, dışarıdan gelenlere ürünler satıyorduk. Son zamanlarda dışarıya pek fazla ürünler satamıyoruz. Yerli olarak da iç piyasada zaten alan yok. İş olmayınca adamlar nereden para getirip harcayacaklar. İnsanlar bir şey satacak ve bir şeyler yapacaklar ki biz de ürün satalım. Bu olmayınca, insanlar kazanmayınca parası olmayan insan ne harcayacak? Iğdır’ın ticaret olarak durumu pekiyi değil” dedi.
‘VERGİLER YÜZÜNDEN TURİST GELMİYOR’
Özellikle Nahçıvanlı turistlerden sınır kapısında beraberlerindeki eşyalar için kilo başına vergi alınmasının ticareti olumsuz etkilediğini kaydeden Erbek, “Bu insanlar İran’dan ürün alıp, götürdüklerinde Nahçıvan bunlardan hiçbir kuruş para talep etmiyor ama Türk gümrüğünden Nahçıvan’a girildiğinde kilo başına 2 Manat istiyorlar. Burada bir sahipsizlik var, sahip çıkan kimse yok. Her kilo başına 2 Manat istiyorlar ve bu da 6-7 TL tutuyor. Bir nevresim takımını onlara veriyorum 120 Tl’ye, nevresim takımı 2 kilo geliyor orada da 14 TL para alıyorlar. Fiyat 120 Tl’den 135 Tl’ye yükseliyor. Bundan dolayı Nahçıvanlılar da ‘İran’a gidelim oradan para almıyorlar’ diyorlar” diye belirtti.
‘ESNAF ÇEKLERİNİ ÖDEYEMEYECEK DURUMDA’
Tekstil işi ile uğraşan pazar esnaflarından İbrahim Bozkurt ise, işlerinin son 5 yıldır kötüye gittiğini belirtti. Bu son 5 yıldır anca geçinebilecek kadar kazanabildiklerini söyleyen Bozkurt, içerisinde bulundukları durumu şu sözlerle dile getirdi: “İşlerin olmamasının en önemli nedeni yaşanan ekonomik kriz. Geçen yıl 10 Tl’ye aldığımızı bu yıl 15 Tl’ye alıyoruz. Dolar yükseldiğinde ürünlerin fiyatları da yükseldi. Dolar düştü ama imalatçı tekrar aynı fiyattan bize satıyor. Bu konuda büyük sıkıntılar yaşıyoruz. Ürün satılmayınca çekimizi dahi ödeyemiyoruz” dedi.
‘İŞLER UMDUĞUMUZ GİBİ GİTMİYOR’
Pazar esnaflarından Ali Gövez de, işlerinin umdukları gibi gitmediğini söyledi. “Dolar indi ama ürünlerin fiyatı inmedi. Geçen yıl kumaşların metresini 9 Tl’ye alıyorduk, şimdi ise 12 Tl’ye alıyoruz. Sınırlar şu aşamalarda biraz sıkıntılı. Günübirlik bavulcu olanlar gidip, geliyor. Kapılarda kısıtlama var” diyen Gövez, bu yüzden işlerinde yüzde 50’lik bir düşüş yaşadıklarını aktardı. (Iğdır/ma)