‘Kongo’da yasal devlet yok, mafya devlet var’
KONGOLU MÜLTECİ-MÜZİSYEN ENZO IKAH:
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde iki yıl gecikmeli yapılan seçimlerin kesin sonuçları bu haber baskıya girdiğinde henüz açıklanmamıştı. Sayım devam ediyor. Yasallığı tartışmalı hükümet oy sayımı boyunca internete erişimi yasakladı.
Ülkesinde 10 yıl hapse çarptırılan ve 2007’de Türkiye’ye iltica eden Kongolu Enzo Ikah, yakından takip ettiği seçim sürecini gazetemize anlattı. Ikah, görev süresi 2016’da dolan mevcut Devlet Başkanı Joseph Kabila’nın iki yıl boyunca çeşitli gerekçelerle seçim yapmadığını hatırlatarak, koltuklarını bırakmayan hükümet ve devlet yetkililerini “illegal” olarak nitelendirdi: “Görev süreleri dolduğu halde seçim yapılmadığı için Kongo’da yasal devlet yok, senato, belediye başkanları, mahkemeler hepsi illegal. Kongo’da devlet değil, Kongo’da mafya devlet var”
‘YENİDEN SEÇİLME ŞANSI OLMADIĞI İÇİN ERTELEDİ’
Enzo Ikah, Başkan Kabila’nın muhalefetin ısrarları ve ülkede çıkan çatışmalar neticesinde seçimler için bugüne kadar üç farklı tarih verdiğini ancak bu tarihlerde “para yok” gerekçesiyle seçim yapmadığını anlattı.
2001 yılından bu yana iktidarda olan Kabila’nın seçim yapmaktan kaçınmasının sebebi anayasaya göre üçüncü kez seçilme hakkı bulunmaması. Ikah, Kabila’nın bu yasayı değiştirmek istediğini ancak muhalefetin karşı çıktığını söyledi. Seçim organizasyonunun da Kabila hükümetinin elinde olduğunu aktaran Enzo, “Mahkemeler, hakimler, asker, özel şirketler her şey Kabila’nın. Sistem onun” dedi.
Seçim tarihi belirlenince muhalefetin ittifak oluşturduğu ve aday çıkardığını belirten Ikah, Kabila’nın adayının seçilmesi durumunda yine ülkede yine Kabila’nın iktidarının süreceğini ifade etti: “Kabila’nın adayı seçilirse parlamentoyu da o belirleyeceğinden anayasa maddesini değiştirecekler ve Kabila’nın bir kez daha seçilmesini sağlayacaklar.”
SEÇİMLERDEN SONRA İNTERNET KESİLDİ
Ikah, seçim sürecinde yaşanan siyasi ayak oyunlarına ve şiddete de dikkat çekti: “Önce LAMUKA adında birleşen muhaliflerin adayı Martin Fayilu’nun seçim bölgesinde iki kabile arasında silahlı çatışma çıktı. Ama çatışmada kullanılan silahlar askeri silah. Yani Kabila, iç savaş çıkarmaya çalıştı. Sonra ‘Ebola üç ay sonra bitecek sonra yapalım seçimi’ dedi. Seçmen listelerinde de oynamalar yaptı. Birçok
insanın listede ismi yok. Birçoğunun isimleri de kayıtlı oldukları yerden kilometrelerce uzakta. Daha sonra oy makinesi ile seçim yapmak istedi. Ancak insanlar okuma yazma bilmiyorlar. Nasıl kullanacaklar? Vakit kazanmak için bunu yapıyor. Muhalif partiler oy makinesi olmadığı ve yapılması zaman alacağı için önce diretseler de sonra kabul ettiler. Bundan sonra da 19 Aralık’ta Bağımsız Ulusal Seçim Komisyonuna (CENI) ait depoda yangın çıktı ve depoda bulunan seçim materyallerinin yüzde 80’i yandı. Yangından 1 saat önce hükümet yetkililerinden biri ‘yangın çıktı 7 bin oy makinesi yandı’ diye Twitter’da yazdı. Böylece 23 Aralık 2018’de yapılacak seçimler 30 Aralık 2018’e ertelendi.”
Ikah, 30 Aralık 2018’de yapılan seçimlerin ardından Kabila’nın 31 Aralık’ta interneti keserek son hamlesini de yaptığını belirtti. Seçimlerde Kabila’nın aday gösterdiği Emanuel Shadary’nin Avrupa Birliği (AB) tarafından engelli olduğunu ve vize alamadığını belirten Ikah, en güçlü adayın ise halkın da desteklediği Martin Fayilu olduğunu ifade etti.
‘6 MİLYON ÇOCUK ÖLDÜ, 4 MİLYON İLTİCA ETTİ’
Demokratik Kongo Cumhuri-yeti
halkının Devlet Başkanı Kabila’yı istemediğini ifade eden Enzo şöyle konuştu: “Kongo dünyanın en zengin madenini çıkarıyor, koltan madeni. Bu madenin yüzde 80’i Kongo’da çıkıyor. Amazon’dan sonraki dünyanın en büyük ormanı Kongo’da. Asya’dan sonraki en büyük ülke olan Afrika 54 ülkeden oluşuyor. Bu kıtadaki suların yüzde 55’i Kongo’da. Dünyadaki en büyük göl Kongo’da ama insanlar aç. Aslında tüm bu zenginliklerden devletin eline 20 milyar dolar geçiyor. Fakat 80 milyona 4 milyar dolar ücret dağıtılıyor kalan 15 milyar doları kendi ceplerine koyuyorlar. 80 milyon insan sadece 4 milyar dolar için çalışıyor. 4 milyar doları paylaşıyor. Askerler 60 dolar, profesörler 80 dolar maaş alıyor. 1 yıl maaş alamayan insanlar var. Kadınlara tecavüz ettiler, bizi ilticaya zorladılar, çocuklar okula gidemiyor, ölüyorlar. Belçika sömürgesi sırasında Kongo’da 15 milyon çocuk öldürüldü. Kabila zamanında ise 6 milyon çocuk öldü. 4 milyon insan iltica etti. Kongo dünyada acı çekiyor. Afrika’nın en zengin ülkesi Kongo ama hiçbir şey yok. Kabila’nın karşısına bir kedi aday gösterilse kedinin kazanma olasılığı daha yüksek. Çünkü halk, Kabila ve onun yarattığı sistemin gitmesini istiyor.”