Patronların kârı eksilmesin diye işçi mağdur ediliyor
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNE BAŞVURAN FABRİKALARIN İŞÇİLERİYLE KONUŞTUK
İşçiler kısa çalışma ödeneğinin kendilerine değil, patronlara müjde olduğunu yaşayarak öğreniyor. Kocaeli’de ödeneğe başvuran fabrikalarda çalışan işçiler ücretlerinin düştüğünü, karın tokluğunun bile altında bir rakama mahkum olduklarını, emeklilik primlerinin de yatırılmadığını söyledi. Patronların ise kârlarını garantiye aldığına dikkat çeken işçiler, seçimden sonra kıdem tazminatı gasbının yeniden gündeme getirileceği uyarısında bulundu.
Türkiye’de araç üretiminin yüzde 36’sının yapıldığı Kocaeli, otomotiv tekellerine ev sahipliği yapıyor. 2016 yılında tarihinin en yüksek üretim seviyesine ulaşıp ihracat rekorları kıran Hyundai’de 3 binin üzerinde işçi çalışıyor. Böyle bir fabrika geçtiğimiz günlerde kısa çalışma ödeneğine başvurdu. İşçilerin bu durumu şaşkınlıkla karşıladığını anlatan 20 yıllık bir Hyundai işçisi, “2009 yılında dünyada yaşanan krizden sonra da buna benzer şeyler yaşamıştık. Kısa çalışma ödeneği patronlar tarafından tercih ediliyor çünkü bizim maaşımızı yine bizlere ödetiyorlar. Sigorta primlerimiz bu süreçte ödenmiyor, emeklilikte yaşa takılanlar bu kadar gündemdeyken, bir günün bile hesabı tutulurken insan sormadan edemiyor; bu krizi biz mi çıkardık ki bedeli bize ödetiliyor?” dedi. Kısa çalışma ödeneğinin ne olduğunu bilmeyen işçilerin önceleri “Devletimiz bizleri mağdur etmiyor” dediğini aktaran işçi, bu işçilerin ay sonunda ücretinin yüzde 60’ı kadarını aldıktan sonra gerçeği gördüklerini dile getirdi.
Hyundai’nin kısa çalışma ödeneğine başvurması, zincirleme olarak bu firmaya yan sanayi üretimi yapan fabrikalara da yansımış. Bu fabrikalardan birinde çalışan genç bir işçiyle bir araya geliyoruz. Küçük bir çocuğu olduğunu ve en büyük korkusunun işsiz kalmak olduğunu söyleyen işçi, “Bu süreçte değil itiraz etmek, çoğu şeyi konuşurken iki kez
üç kez düşünmek zorunda kalıyor insan. Fabrikamızın kısa çalışma ödeneğine başvuru yaptığını panoya asılan duyuru ile öğrendik. Kimi arkadaşlarımız gelmesek de paramız kesilmeyecek diye sevinirken sonrasında anladık ki kimse bize gelmek isteyip istemediğimizi sormayacak zaten. Gelmeyince ücretimizden kesilecekmiş. Nasıl geçindiğimiz ortada bir de ücretimizin yüzde 60’ını alınca ne yapacağız? Tamamını aldığımızda
borçla geçinen bizler için bu para karın tokluğu bile olmuyor. Kısa çalışma ödeneği işverenin işine geliyor. Onlar kârlarından kaybetmesin diye bizler mağdur ediliyoruz.”
İşçilerle Hyundai’nin Kocaelispor’a sponsor olduğu haberini de konuşuyoruz. Yanımızda olan diğer genç işçi “Fabrikanın parası biz işçilerine yok reklama futbolculara var. Bizim primleri oralarda harcıyorlar” diyerek tepki gösterdi.