Asgari ücret altında çalıştırma, baskı, mobbing...
ESENYALI Kadın Dayanışma Derneği olarak 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü öncesi düzenlediğimiz kahvaltıda farklı iş kollarından işçi ve ev emekçisi kadınlarla bir araya geldik. Evrensel Gazetesi Yazarı Nuray Sancar’ın da katıldığı buluşmadaki 30 işçi kadının anlatımları, özellikle krizle birlikte fabrikalarda mobbingin, şiddetin ve hak kayıplarının arttığını ortaya koydu. İşçi kadınların anlatımlarının bazıları bile fabrikada kadınların neler yaşadığını anlatmaya yetiyor:
‘1820 LİRA ÜCRET ALIYORUZ’
Bir metal fabrikasında sendikalı olarak çalışan kadın işçi, bir poşet fabrikasında çalışan arkadaşıyla sohbetini şöyle anlatıyor: “Asgari ücret net 1835, AGİ dahil 2 bin 20 lira. Poşet fabrikasında çalışan bir arkadaşım aradı beni geçen günlerde, AGİ dahil 1820 lira ücret aldıklarını anlattı. Maaşları asgari ücret üzerinden yatıyormuş, üzerini patrona elden veriyorlar. İşten ayrılmak istediğini söyledi bana, ‘Sizin fabrikaya eleman alıyorlarsa oraya geleyim’ dedi. Ben de ‘İşçi almıyorlar orada devam et, hatta 170’i ara ve şikayet et’ dedim.”
‘ÜZERİMİZDEKİ BASKI ARTIYOR’
İşyerlerinde artan taciz ve mobbing de işçi kadınların en önemli sorunları arasında yer alıyor. Başka bir metal fabrikasında çalışan bir işçi kadın daha önce çalıştığı fabrikada ustabaşının kendisine haksız yere bağırması üzerine onu Çalışma Bakanlığına şikayet ettiğini, bir ay sonra fabrikaya bakanlık tarafından gelen müfettişin uyarıları üzerine ustabaşının kendisinden özür dilediğini anlatıyor: “Müfettiş gittikten sonra genel müdür şikayetimi geri çekersem istediğim vardiyada çalışabileceğimi, istediğim kadar ücretli izin kullanabileceğimi söyledi. Bir daha bana karışmadılar.”
Söze giren tekstil işçisi bir kadın ise bakanlıktan da çözüm bulamadığını anlatıyor: “Sen şanslıymışsın, ben de ustabaşıyla sorun yaşadım. 170’i aradım. Gelen müfettiş ‘Bak ne güzel işiniz var. Böyle bir işyeri bulamazsın’ diye beni tembihledi ve gitti.”
Metal işçisi bir kadın ise çalıştığı fabrika sendikalı olmasına rağmen bu dönemde amirlerin işçilere daha çok baskı yaptığını işçileri “işten çıkayım” noktasına getirdiklerini, buna karşılık sendikanın bu sorunun çözmesi için de çok çaba harcadıklarını yaşadığı bir olay üzerinden anlatıyor: “Bizim fabrikada bir kadın arkadaşımız raporlama yüzünden amirinin baskısına maruz kaldı, herkesin içinde azarlandı. Biz de durumu sendikayla konuştuk ama