ÖZGÜRLÜĞÜN FOTOĞRAFI

KIZIL Ordu, Linz’i kurtarırken, Amerikan askerleri de 5 Mayıs 1945’te Mauthausen kampını ele geçirdiler.o sırada işkence altında olan Boix bir süre sonra SS askerlerinin hücreye uğramadığını fark etti ve kendi olanaklarıyla kurtularak dışarı çıktı. Amerikan askerlerinin kampa yaklaştığını ve antifaşist İspanyolların giriş kapısı duvarına dev bir pankart açtığını gördü. Fotoğraf laboratuvarına hızla koşarak,nazi subayını etkisiz hale getirip fotoğraf makinesi alıp özgürlüğün ilk fotoğrafını çekti. Birçok kamp yok edilerek izleri silinmesine rağmen, milyonların yok edildiği en büyük toplama kamplarına vakit bulamamışlardı. Bu kamplardan biri de Mauthausen toplama kampıydı. Geride inanılmaz vahşet ve işkence izleri bırakmışlardı. Öyle bir vahşet yaşanmıştı ki, inanılması güçtü. O güne kadar Alman halkının böyle bir vahşetin yaşandığına dair bilgilerinin olmadığı söyleniyordu. Amerikan askerleri tarafından Mathausen’de yaşayanlar kampa getirilerek yapılan vahşet gösterildi. Manzara korkunçtu. Mauthausen belediye başkanı ve eşinin bu manzarayı gördükten sonra intihar ettiği söylenir.

Mauthausen’de katledilen insan sayısı 90 bin olarak biliniyordu. 10 bin İspanyol’dan geriye sadece 4 bin 500 kişi hayatta kalmıştı.

Bu arada Mauthausen komutanı kaçarken yakalanmıştı. Boix, bu komutanın yaptıklarını elindeki fotoğraflarla kanıtlayarak cezalandırılmasını sağladı.

Boix, Nürnberg duruşmalarında özel tanıklardan biriydi. Fotoğrafları ve tanıklığı, II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra Nazi liderlerinin ve toplama kampı üyelerinin yargılanmasında önemli bir rol oynadı. Boix, özgürlüğüne kavuşunca Fransa’da 1945 ve 1951 yılları arasında L’humanité’de fotoğrafçı olarak çalıştı.yıllarca Mauthausen’de yaşadıkları sağlığını bozmuştu. Buna rağmen fotoğraf çekmeye devam ederken, aynı zamanda politik olarak da mücadeleye devam ediyordu.

1951’de Fransa’da politik çalışmalarından dolayı tutuklandı ve bir toplama kampındayken sağlığı kötüleşen Boix, daha 30 yaşındayken yaşamını yitirdi.

Boix ölümünden önce elinde bulunan yaklaşık 600 fotoğrafı Mauthausen’da beraber olduğu Katalan arkadaşı Joaquin López Raimundo’ya bıraktı.1973’te, Mauthausen toplama kampındaki Katalan mahkumlarla ilgili bir kitap yazan Yazar ve Gazeteci Montserrat Roig’in eline geçti.daha sonra toplama kampı mağdurlarının kurduğu Barselona’daki Amical de Mauthausen derneğine bırakıldı. 1996’da ise bütün fotoğraflar, Barselona Tarihi Şehir Müzesi’ne teslim edildi.