TÜRK METAL ESKİ AYARLARINA GERİ DÖNÜYOR
İstanbul Hoşdere’de bulunan Mercedes fabrikasında çalışan işçileriyle, geçtiğimiz günlerde başlayan ve MESS’IN 3 yıllık sözleşme dayatmasıyla masadan kalkılan toplusözleşme görüşmelerini konuştuk.
Günde bir tanesinin değeri 1 milyonun üzerinde olan 16 otobüs üreten Mercedes işçileri, sendikaları Türk Metal’in TİS taslağında talep ettiği zam oranına tepkili. “Sendika en az yüzde 50 zam talep etmeliydi. Her şeye yüzde 50 zam geldi. Her şeyden kısıyoruz” diyen işçiler, fabrikada çoğu kişinin ek iş yapar hale geldiğini belirtiyor.
HER TİS DÖNEMİNDE AYNI OYUN
20 yıllık bir işçi, fabrika yönetiminin her sözleşme döneminde uyguladığı taktiği bu sözleşmede de hayata geçirdiğini anlatıyor: “Durumlar kötü, eğer sözleşme daha yüksek imzalanırsa daha fazla işçi atmam gerekecek, politikasını her sözleşme dönemi mutlaka uyguluyor. Her sözleşme dönemi işçi çıkararak bandı düşürüyor. 17 otobüs üretiyorduk, 16’ya düştü, önümüzdeki ay da 14’e düşeceği söyleniyor. Bir nevi ölümü gösterip sıtmaya razı etmeye çalışıyorlar. Sözleşme sürecini de uzatıyor. 2 yıl önce demişti 9’uncu ayın 1’inde sözleşmemiz başlıyor. Ama biz 10’uncu ayın 7’inde masaya oturuyoruz. Süreç uzuyor. Bu daha yılbaşına kadar uzar, belki yılbaşını geçer.”
GEÇEN DÖNEM ALINAN ZAM ERİDİ GİTTİ
Türk Metal’in taslağının geçen döneme göre zayıf kaldığını düşünen işçi, şöyle devam etti: “Geçen sefer ki sözleşmede iyileştirmesi, sosyal hakkıyla birlikte yüzde 38 küsur zam isteniyordu. Şimdi yüzde 26. Onun da 6’sı zaten enflasyonumuz. Sözleşmeye oturmasak bile yüzde 6 enflasyon alacağız zaten. Enflasyonu çık, yüzde 20 zam istiyor sendika. Bunun bir de pazarlık payı var. İyicene düşecek” diye konuştu. Geçen dönem alınan zammın daha yılı dolmadan eridiğine dikkat çeken işçi, “Normalde şu anda masaya yüzde 50 ile oturup en az yüzde 40 zam alması gerekiyor ki durumumuz biraz düzelsin. Her şeye zam geldi. Geçen yıl 100 li
METAL işçilerinin 2015’teki direnişinden sonra sendikanın temsilcileri atamayla değil seçimle belirlediğini belirten işçi, şimdi ise yavaş yavaş eski ayarlarına geri döndüğünü dile getirdi: “İki yılda bir temsilci seçimi olacaktı. Kaç yıl oldu, aynı temsilciler duruyor. Baktılar seçim yok, temsilciler de onlardan yana oldu. Normalde şu anda yapmaları lazım ama geçiştiriyorlar. Sosyal medyada bir şey yazsan hemen sabah seni sendikaya çağırıyor. Artık insanlar sosyal medyada yazmaktan da korkuyor. Fabrikada ‘Birlik olursak bir şeyler elde ederiz’ diyenler var ama bu birliği sağlayabilmiş değiliz.”
Zammın düşük olduğunu ra gelen doğal gaz faturası bu yıl 150 lira gelecek. Yüzde 30 bile şu anda bizim kaybımızı gidermiyor. Her şey ateş pahası olmuş, alım gücümüz azalmış. 1 liraya aldığın ekmek 1.5 lira olmuş. Elektriğini, suyunu katmıyoruz artık. En yüksek vergi dilimindeyiz üstelik. Maaşımın yüzde 27’si kesilecek bu ay.”
HERKES EK İŞ YAPIYOR
Mercedes’in bu yılın ilk 6 ayında bir kısmını İŞKUR üzerinden bir kısmını da kendisi olmak üzere 500’ün üzerinde işçi aldığını hatırlatan işçi, birçok kişinin geçinmek için ek gelir arayışında olduğunu belirtti. “İşçi aldıktan sonra mesaileri kestiler. Mesai kesilince de herkes dışarıda çalışmaya başladı. Benim gibi eski işçiler bir şekilde evini almış, çocuğunu okutmuş, askere göndermiş, borcu söyledikleri sendika temsilcilerinin, kendilerini “Anket yaptık çıkan sonuç bu” diyerek geçiştirdiğini aktaran işçi, “Bu işçi mal mı en düşüğünü isteyecek? Ben 1500-2 bin arası olan zammı işaretledim. En yüksek olanı imzaladım. Bize Renault’dakiler düşük istemiş diyorlar. Onlara muhtemelen Mercedes’tekiler az istedi diyorlar. Anket yapılıyor ama sonuçlar açık bir şekilde gösterilmiyor ki. Kim nasıl bilecek anket sonuçlarının doğru olduğunu. Oyalıyorlar bizi. Geçen dönem yüzde 38 zam verdiler, işveren yüzde 3 dedi. Şimdi yüzde 26 ile oturdunuz, yüzde 2 verecek dedik. Umutsuzluğa kapılmayın diyor. Nasıl kapılmayalım, siz baştan umutsuzluğa ittiniz bizi” diye konuştu.
Krizin metal patronlarını değil metal işçisini vurduğunu söyleyen işçi, “Üretimde rekor üstüne rekor kırıyorlar. Kârları her geçen gün artıyor. İşçiye gelince yok!” diye konuştu.
Patronun 3 yıl dayatmasına karşılık sözleşmenin 2 yıllık olmasının kırmızı çizgileri olduğunu vurgulayan işçi, “Sendikacıları gördüğümüzde sakın ha üç yıl olmasın diye uyarıyoruz” dedi, “Geçen sözleşmede gösterilen tepki iyiydi. Bakırköy’deki, Şirinevler’deki, işyerindeki eylemlere katılım yüksekti. Düşük verilirse yine yapılır. Süreç gerekirse bir sene uzasın, alsın yüzde 50 zam, fabrika nasıl olsa benim birikmiş paramı veriyor. Anlaşma sağlanmazsa eylemlerimiz yine olacak. Sendika dik durduğu sürece biz işçiler olarak zaten dik dururuz.”