İran için ‘Trump anlaşması’ istedi
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İran’la nükleer anlaşmayı ABD Başkanı Donald Trump’ın isteklerini karşılayacak bir anlaşmayla değiştirme çağrısı yaptı. İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC’YE konuşan Johnson, “Gelin anlaşmayı değiştirmek için birlikte çalışalım ve yerine bir Trump anlaşması koyalım” dedi. İngiltere daha önce Almanya ve Fransa’yla hareket etmiş ve İran’la nükleer anlaşmaya bağlı olduğunu açıklamıştı.
NE OLMUŞTU?
İran ile Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) arasında 2015’te Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı. Ancak Trump’ın göreve gelmesinin ardından Washington, anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. Yaptırımlar karşısında İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini askıya almış, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya alacağı uyarısı yapmıştı. ABD Başkanı Donald Trump ise Irak’ta düzenledikleri suikastın ve İran’ın misillemesinin ardından yaptığı açıklamada “İran’ı saldırganlaştırdığını” ileri sürdüğü nükleer anlaşmanın iptal edilmesini ve yeni bir anlaşma yapılmasını talep etmiş, “İran asla nükleer silah sahibi olamayacak” demişti.
‘GERİLİM ARTMASAYDI EVLERİNDE OLACAKLARDI’
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, İran’ın hava savunma sistemleri tarafından düşürüldüğü açıklanan Ukrayna uçağındaki kurbanların, bölgede gerilim yaşanmasaydı hayatta olacaklarını söyledi. Trudeau, Global News televizyonuna verdiği röportajda “Son dönemde bölgede gerilim artmasaydı, o Kanadalılar şu anda evlerinde aileleriyle olurlardı. Çatışma ve savaştaysanız bu olan bir şey. Yükünü masumlar çekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanından havalanan Boeing 737 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak Çarşamba sabahı kalkıştan kısa süre sonra düşmüş, uçakta bulunan 176 kişiden kurtulan olmamıştı. İran Genelkurmay Başkanlığı, uçağının “hassas askeri bir noktanın” üzerinden geçerken “insani hata” sonucu hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü bildirmişti. Ukrayna Dışişleri Bakanı Vadym Prystaiko, uçakta 82 İran, 63 Kanada, 11 Ukrayna, 10 İsveç, 4 Afganistan, 3 Almanya ve 3 İngiltere vatandaşı bulunduğunu açıklamıştı.
RUHANİ’DEN ‘AFFEDİLEMEZ HATA’ AÇIKLAMASI
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Ukrayna Hava Yollarına ait yolcu uçağının İran savunma sistemi tarafından füzeyle vurulmasının “Affedilemez bir hata olduğunu” belirterek, konunun takipçisi olacaklarını söyledi. İran devlet televizyonuna göre, başkent Tahran’da konuşan Ruhani, “Uçağın düşmesinde sıra dışı bir durum olduğuna ihtimal verdiğimde, uçağın nasıl düştüğüyle ilgili incelemenin en kısa sürede bitirilmesini istedim. Affedilmeyecek bir hatanın olduğu belli olunca da konunun ivedilikle kamuoyuyla paylaşılması talimatını verdim.” dedi.
Ruhani ve İran rejimi uçağın “Yanlışlıkla vurulduğunu” itiraf etmelerinin ardından özellikle üniversitelerde ortaya çıkan yeni bir protesto dalgasının hedefi olmuşlardı. (DIŞ HABERLER)