NEDEN ŞİMDİ?
SICAK para gelmesi hedefiyle teşvik edilen uygulama neden şimdi inceleme konusu oldu? Emeklilik hakkını kazanan vatandaşların emeklilikleri hangi gerekçeyle iptal ediliyor? Türkiye’de kısa süreli çalışma yaparak Sgk’den 4A statüsünde emekli olunduğu, yapılan çalışmanın fiili bir çalışma değil “göstermelik” olduğu ileri sürülüyor. İptal gerekçesi olarak öne sürülen bu işlemin çalışma yasalarına aykırı olduğu iddia ediliyor. İncelemeler de esas olarak bu yönde yürütülüyor. Sigorta müfettişleri çalışma yapılan işyerlerini denetleyerek, fiili bir çalışma olup olmadığını tespit ediyor ve alınan sonuca göre konu karara bağlanıyor. Yani fiili bir çalışma olmadığı kanısı oluştuğu takdirde emeklilik iptal ediliyor. Emeklilik işlemlerini para karşılığı yapan bazı emeklilik danışma şirketlerinin Türkiye’de kurdukları “posta kutusu şirketi” üzerinden çalışma gösterildiği, fiili bir çalışmanın olmadığı öne sürülüyor.
Halbuki SGK tarafından 2014 yılında yayınlanan 70809318.010.06.02/370 sayılı ve 2013/39 konulu genelge ile yurt dışında yaşayan ve çalışan kişinin paralel olarak Türkiye’de de çalışmasının önündeki engeller kaldırılmıştı ve sadece çalışma yapılan dönemde Türkiye’de bulunma şartı aranıyordu. Böylelikle bulundukları ülkelerde çalışan yurttaşların da borçlanarak emekli olmaları kolaylaştırılarak teşvik edilmişti. Aynı şekilde, 2014 yılında çıkarılan torba yasada doğumla TC vatandaşı olup çıkma izni alarak TC vatandaşlığını kaybettikleri takdirde, yurt dışında Türk vatandaşı olarak çalıştıkları süreleri için borçlanma başvurusunda bulunabilmeleri sağlanmış ve böylece Türkiye’den emeklilik özendirilerek teşvik edilmişti.
Hukukçular çalışma kanunlarının SGK genelgelerinin üstünde olduğu gerekçesiyle fiili çalışma olmaması halinde
işlemin iptal edilebileceğini söylüyor. Ancak Sgk’nin genelgelerine dayanarak ve devlete güvenerek bu yolla emekli olanların suçu nedir diye sormak gerekmiyor mu?
Türkiye’den emekli olarak sosyal güvenceye kavuştuğunu düşünen ve bu güvenle Türkiye’ye temelli dönüş yapan on binlerce vatandaşın mağduriyeti nasıl giderilecek? Devlet kurumları tarafından yapılan hataların sorumluluğu neden bu insanlara yükleniyor?
Bu, Türkiye’nin içinde bulunduğu mali kriz nedeniyle, emekli aylıkları gibi mevcut iktidarın kendince kambur olarak gördüğü harcamalardan kurtulmak, ödenen aylıkları da geri alarak kaynak yaratmak üzere başlatılan bir hamle midir?
Gelişmeleri endişe ve kaygıyla takip eden yurttaşlar, yüz binlerce emekli için çok ciddi mağduriyet oluşturacak bu girişimin derhal durdurulmasını ve devletin bu soruna çözüm getirmesini talep ediyor.
Duruma tepki göstermek ve kamuoyunun gündemine taşınması için Avrupa’da şimdiden inisiyatif grupları oluşturma girişimleri var ve konu hakkında hükümet ve ilgili kurumlardan net açıklama bekleniyor.