Rusya-türkiye ilişkilerinde ciddi bir krizle karşı karşıyayız
Suriye’nin İdlib kenti üzerinden Rusya ile Türkiye arasındaki gerilim giderek artıyor. Kremlin’nin ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’un yaptığı açıklamaları hatırlatan Akademisyen Erhan Keleşoğlu, İdlib gerilimi nedeniyle mart başındaki olası Putinerdoğan zirvesinin akıbetinin meçhule sokulduğunu belirtti. Rusya’nın İdlib’le ilgili kendi pozisyonundan taviz vermeden yoluna devam edecek gibi gözüktüğü anlatan Keleşoğlu, “Burada Türkiye’nin ne yapacağı mühim. Operasyonlar ve çatışmalar devam edecek. Bu da tam bir çıkmaz ortaya çıkarıyor, Türk-rus ilişkileri açısından” dedi.
Ortadoğu’yu takip eden Akademisyen Erhan Keleşoğlu ile İdlib gerilimini konuştuk. İdlib’deki giderek artan gerilim sürecinde son bir aydır yoğunlaşan Suriye ordusu taarruzunun önemli etken olduğunun altını çizen Keleşoğlu, Rusya’nın da taarruzu havadan desteklediğini söyledi. İdlib’de Suriye rejiminin çok hızlı bir şekilde ilerlediğini anlatan Keleşoğlu, “Esad güçleri 2012’den beri muhaliflerin elinde olan M-5 otoyolunu, yani Şam-halep otoyolunu kontrol etmeyi başardı. Bu da Türkiye’nin desteklediği muhalif unsurların geri çekilmesine, yüzbinlerce sivilin Türkiye sınırına doğru harekete geçmesine ve Türkiye’nin de daha fazla müdahil olmasına sebebiyet verdi. Ardından Erdoğan, Şam yönetimine Soçi Mutabakatındaki sınırlara geri çekilmesi için şubat sonuna kadar mühlet verdi ve İdlib’e Tsk’nin askeri yığınağı hızlandı. Son üç haftada 16 TSK mensubu asker, hava saldırısı ve topçu ateşiyle hayatını kaybetti. Dolayısıyla Erdoğan’ın üstündeki baskı da artıyor” ifadelerini kullandı.
MUTABAKAT YOK
Rusya ile Türkiye arasında henüz bir mutabakat sağlanamadığını anlatan Keleşoğlu, Moskova- Ankara hattında İdlib’le ilgili yapılan görüşme diplomasi trafiğini hatırlattı. Keleşoğlu şöyle devam etti: “Rusya tarafının Türkiye’ye bir harita sunduğu söyleniyor. Kamuoyuyla paylaşılmadığı için ayrıntılarını öğrenemesek de sızdırılan bilgilere göre, haritada Türkiye’nin İdlib’de Suriye sınırı boyunca yaklaşık 10-15 kilometreye kadar geri çekilmesi ve oluşacak bu güvenli hatta mültecilerin yerleştirilmesi öngörülüyor. Rus tarafı M-4 ve M-5 Karayollarında ise ortak devriye önerisiyle de gelmiş, ancak Türkiye bunu reddetmiş. Erdoğan, bir açıklamasında satır arasında, ‘Sunulan teklifi kabul etmemiz mümkün değil’ diyerek bundan bahsetti.”
İDLİB’DE GERİLİM DEVAM EDECEK
Keleşoğlu, 5 Mart’ta olası Putin- Erdoğan zirvesinin akıbetinin de meçhul olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Kremlin Sözcüsü şu an sadece İran, Rusya, Türkiye üçlü zirvesini değerlendirdiklerini açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise yaptığı açıklamada, ateşkesi kesin bir dille reddedeceklerini söyledi. Ateşkesin teröristlerin kazanması anlamına geleceğinden söz etti. Dolayısıyla Rus tarafı kendi pozisyonundan taviz vermeden devam edecek gibi görünüyor. Burada Türkiye’nin ne yapacağı mühim. Operasyonlar ve çatışmalar devam edecek. Suriye ordusu ileri harekatına devam edecek görünüyor. Bu da tam bir çıkmaz ortaya çıkarıyor, Türkrus ilişkileri açısından. En son yapılan hava saldırısında 2 TSK mensubu yaşamını yitirdi. Bunu yapanın Rus uçakları olduğu ortaya çıktı. Rusya Savunma Bakanlığı saldırı görüntülerini sitesinde de yayımladı. Dolayısıyla ciddi bir krizle karşı karşıyayız Rusya-türkiye ilişkileri açısından.”