OCAKTA KORKTUK, ŞUBATTA KISTIK
Kar kış derken havalar ısınmaya başladı. Fakat bugünlerde şubat ayı doğal gaz faturasını ödeyecek olanlar donmuş durumda. Bir emekçi semti olan İstanbul Okmeydanı’nda dahi faturalarda yazan rakamlar asgari ücretin yarısı düzeyinde.
915 liralık faturasını gösteren Leyla Hanım, ‘Ev kirası gibi doğal gaz faturası ödüyoruz. Evimiz kira değil diye teselli buluyoruz. Bir de kirada olsak yanmıştık” diyor.
“Neden faturanız bu kadar yüksek geldi?” diye soruyoruz.
Evde 80 yaşını aşmış annem var. Kombiyi kısamıyoruz. Annemin üşümemesi için evi sıcak tutmak zorundayız. Hepi topu yaptığımız bu! Karşılığı ise 900 lirayı geçkin fatura
Faturanın yüksekliğinin sebebini açıkladıktan sonra rakama adeta isyan ediyor: Annemin rahmetli babamdan kalma emekli maaşı var. Ve o maaş neredeyse doğal gaz faturasına denk. Emekliye reva görülenle ısınmak bile mümkün değil. Bu nasıl düzen!
Sadece emekliler için değil Okmeydanı’daki birçok kişi için doğal gaz ile ısınmak lüks olmuş. Akşamları ara sokaklarda dolaştığınızda genzinizi yakan, nefes almayı zorlaştıran keskin bir koku karşılıyor sizi, kömür yakılan evlerden yükselen dumanın yaydığı koku! Bu koku semtteki irili ufaklı tekstil atölyelerinde yakılan çaput kokusu ile birleşince aldığınız her nefeste boğulma hissi kaplıyor bünyenizi.
OKMEYDANI Piyalepaşa Mahallesi’ndeki birçok yurttaş faturaların yüksekliğinden şikayetçi.
Ocak ayında 540 Tl’lik fatura gelince kombiyi kıstığını ve şubat ayı faturasını 280 liraya indirdiğini belirten Senem Sarıoğlu, ‘Doyasıya ısınamadık tabii’ diyor.
HEM EV KİRA, BİR DE 500 TL’LİK FATURA!
Leyla Hanım’ın evinin bulunduğu sokağının bağlandığı Kuzey Sokak’a çıkıyoruz. Yüksek faturasını gösteren kişi bu sefer kiracı. ‘Hiç olmazsa ev kira değil’ tesellisine sahip olmayan Demet Güney 529 liralık doğal gaz faturasını göstererek başlıyor anlatmaya: Kira ödüyorum 1200 lira. Küçük kızımı belediyenin kreşine göndermeme rağmen ödediğim para 500 lira. Doğal gaz faturası 500 lirayı geçiyor. Bir kızım daha var servisle gidiyor okula. 500 lira da veriyorum onun servisine. Daha fazla saymama gerek yok sanırım. Gel de geçin. Doğal gaz faturalarını gördükçe kıştan nefret eder hale geldik! Onu dinledikçe... Avrupa ülkelerinin metreküpünü 115-120 dolara mal ettiği doğal gazı Türkiye 250-280 dolar aralığında bir fiyata mal ediyor. Rusya ile ‘dost’ günlerde pek iş bilir(!) yetkililerin yaptığı uzun vadeli anlaşmalar ile Türkiye’nin gazı ucuzlatmak noktasında eli kolu bağlanmış. Pahalı olmasının yanı sıra verilen ‘alım garantisi’ yüzünden kullanmadığımız gaza bile para ödüyoruz. Ülkede doğal gaz kullanımını azaltsak bile
Geçmiş yıllarda çok daha ucuza çok iyi ısındığını söyleyenlerin sayısı da bir hayli fazla. Hiç şaşırtıcı değil çünkü 2018’de yüzde 19.7, 2019 yılında yüzde 33 zam gören doğal gaz 2018 kışına kıyasla tam yüzde 59 daha pahalı.
Rusya’ya yapacağımız ödemeler yüzünden faturalarımız şişiyor...
“Kışın ne suçu var Demet Hanım?” diyesi geliyor insanın.
ÖDEYEMEDİM, TAKSİTLENDİRDİM AMA HUZURA EREMEDİM
Semtte gezdikçe daha ağır mağduriyetlerle karşılaşıyoruz.
830 liralık faturasını gösteren ve isminin açıklanmasını istemeyen semt sakini yaşadıklarının görünenden daha ağır olduğunu belirtiyor: “İki fatura ödeyemedim. Borcumu taksitlendirdim yeni faturam 830 lira”.
Durumu anlattıktan sonra “Şimdi insanlar, ‘Niye o kombiyi hâlâ yakıyorsun?’ diye sorabilir” diyor ve devam ediyor: Evde bir bebek var. Biz battaniye ile otursak bile onun 20 derecenin üzerinde bir oda sıcaklığına ihtiyacı var. Alt katımız dükkan ve akşamları orada yanan hiçbir şey yok. Biz evimizi ısıtabilmek için mecburen kombiyi harlıyoruz. Hadi yakmadık, çocuk hasta olsa o daha büyük dert”. Yaksa bir türlü yakmasa bir türlü. ‘Üç çocuk yapın’ diyenler şimdi çaresizliğiyle baş başa bırakmış onu. Dinledikçe, ‘Çaresizliğiyle baş başa bıraktınız, hiç olmazsa faturasından bu kadar yüksek vergi almasaydınız’ demekten alamıyoruz kendimizi.
530 liralık bir faturasının üzerinde kullanım bedeli olarak 448 TL yazdığını, 81 lira vergi alındığını gösterdiğimiz mahalle sakinin dediği gibi, “Devletin eli cebimizden hiç çıkmıyor ki”.