İşçi sağlığı değil geçimi düşünmek zorunda kalıyor
FABRİKALARDA çalışan işçiler koronavirüsün sağlıklarına etkisinden çok geçimlerine etkisini düşünüyor. Kimi fabrikalarda işçilerin ücretsiz izne çıkarıldığı Gebze’de görüştüğümüz işçiler ücretli izin talep ediyor.
Gebze’de plastik sektöründe çalışan bir işçi “İçeride eldiven, maske ve dezenfektan var ama fabrika giriş çıkışlarında termal kamera ile kontrol veya ateş ölçme sistemi yok” dedi. Yemek molasını ayakta geçirdiklerini belirten işçi, “Yemekler dışarıdan paketli şekilde geliyor. Tek kişi dağıtıyor. Ama yönetimin kendince aldığı önleme göre yemeği ayakta yemek. Sandalyeler üst üste bir kenara dizilmiş şekilde yemekhanede duruyor. Yemek yedikten sonra dışarıda bir bankta sekiz kişi oturuyoruz, soyunma odalarında değişen bir şey yok. Tuvaletlerde tuvalet kağıdı, peçete yok” diye konuştu. Ücretli izin talep ettiklerini belirten işçi, “Ücretsiz izin ya da senelik iznimizden düşmesini istemiyoruz. Arkadaşlarımızın çoğu borçlardan, ödemelerden dolayı izne çıkmak da istemiyor. Herkesin kafasında aynı soru: İzne çıkarsak borçlar ne olacak, krediyi nasıl ödeyeceğim? Mesela senesi dolmayan bir arkadaşımız kronik rahatsızlığı olduğu için ücretsiz izne çıkarıldı. Salgın artarsa ve hepimiz izne çıkarsak maddi olarak çok etkileneceğiz. Bu yüzden izinler kesinlikle ücretli olmalı” ifadelerini kullandı.
12 SAAT ÇALIŞIYORUZ
Alüminyum fabrikasında çalışan bir işçi de “Dezenfektan sadece tuvaletlerde var. Koronavirüs salgınından sonra özel olarak maske, eldiven dağıtımı olmadı. Yemekhane ve soyunma odalarında alınan bir önlem yok. Servisler dezenfekte edildi mi bilmiyorum. Alınan doğru düzgün bir önlem yok” dedi. Mercedes ve Ford firmasına iş yapan bir kalıp fabrikasında çalışan bir kadın işçi de yoğun çalışmaya devam ettiklerini belirterek, “2 aydır 12 saat çalışıyoruz. Fabrika işçi almak yerine işçi başına düşen makine sayısını arttırdı. Koronavirüs salgınından sonra fabrikaya belli yerlere dezenfektan koydular, ama girişlerde kontrol veya ziyaret yasağı yok. Ortak kullanım alanlarımızda da bir değişiklik yok" diye konuştu.
Lojistik fabrikasında çalışan bir işçi de yemekhane ve soyunma odalarında, servislerde bir önlem ve değişme olmadığını belirtti. İşçi, “Belli yerlere dezenfektan koydular, maske ve eldiven dağıtıldı ama yeterli olmadı, alamayan arkadaşlar var. Fazla mesaili ve yüksek performans ile çalışma devam ediyor. Bu çalışma devam ettiği için vücut yoruluyor ve bizim bağışıklığımız da haliyle zayıflıyor” dedi.
Okul kantininde çalışan bir işçi de “Okullar tatil ben de kantinde çalıştığım için izinliyim ama param kesiliyor. Eşim şehir dışında çalışıyor, bizim iki çocuğumuz var. Ben bu süreçte maaş alamayacağım, eşimin aldığı nasıl yetecek bilmiyorum. Durumu olmayanlar, geçim zorluğu olanlar için bir çözüm bulunmalı” diye konuştu.
Eşinin Gebze’nin en büyük metal fabrikalarından birinde çalıştığını söyleyen Fidan isimli bir kadın da “Bir tek eşim çalışıyor. Biz kirada oturuyoruz. Daha iyi bir eve kiraya çıkmak istiyorduk. Kriz bahanesiyle eşimin çalıştığı bölüm iki vardiyaya düştü. Böyle olunca fazla mesaiye kalma durumu da yok. O yüzden taşınma hayalimiz yalan oldu. Zaten patronlar krizi kendi çıkarlarına çeviriyordu. Şimdi salgından kaynaklı ücretsiz izin, işten atma olursa yine olan bize olacak. O yüzden ben de korkuyorum” dedi.
Eşi plastik fabrikasında çalışan Sibel de şunları söyledi: “Aslında çok korkuyorum. Ama fabrikalarda çalışmanın durmasını istemiyorum. Çünkü bir sürü ödememiz var. Faturalar var. Nasıl yaparız, nasıl öderiz? Ücretli izin vereceklerini sanmıyorum. Devlet ve patronlar bizi hiç düşünmüyor. Gerçekten bizi düşünen devlet olsa hem çalışanların izne çıkmasını sağlar, hem de bu süreçte kira, fatura, yemek, sağlık gibi hizmetleri vatandaşa ücretsiz sağlar.”
İŞÇİLER ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARILDI
Gebze’de bulunan sakız fabrikası Unigami’de işçiler dönüşümlü olarak izne çıkarıldı. Senelik izni bulunan işçiler senelik izne çıkarılırken, senelik izni olmayan işçiler ücretsiz izne çıkarıldı. 7 günün ardından çalışanların diğer yarısı izne çıkarılacak.