Fırıncıyım ama rahatlıkla ekmek alamıyorum
Fırıncı Kemal Karataş, “Un olmuş 500 lira, odun olmuş 2 bin 500 lira, sen gel ekmek yap, nasıl ekmek yapacaksın söyle şimdi, bu zamana kadar ben hep fırıncılık yaptım ama en kötü dönem bu zaman” diyor.
Elâzığ’da 200 gram açık ekmeğin satışı 3 liradan 4 liraya çıkarıldı. Toplu ulaşımda 4 lira olan tam biletin 6 liraya, 3 lira 50 kuruş olan öğrenci biletinin ise 4 lira 50 kuruşa çıkartıldığı açıklandı. Taksimetrenin açılışının ise 12 lira olacağı duyuruldu. Elâzığ’da ekmeğe ve ulaşıma gelen zamları konuştuk. Yurttaşlar hiçbir dönemin böyle olmadığını anlatırken, fırıncı esnafı “Fırıncıyım ama rahatlıkla ekmek alamıyorum” diyor.
İŞ BULAMIYOR
İlk olarak Mehmet Talip ile karşılaşıyoruz. Kendisi inşaatta ustaymış fakat son dönemlerde işsiz olduğunu söylüyor. Talip, “Hayat şartları zor, geçim zor, bugüne kadar böyle bir şey görmedim, böyle bir şey yaşamadım, daha öncesinde çalışıyordum aileme bakabiliyordum, şimdi kendime bakamıyorum. Normalde inşaatlarda çalışıyordum, çimento zamlandı, malzeme zamlandı, zam olması nedeniyle şimdi iş bulamıyoruz” diyor.
MAAŞA GELEN ZAM OLDUĞU GİBİ ERİYOR
Adını vermek istemeyen bir yurttaş ise, “Her şeyden kısıyoruz artık. Ben devlet su işlerinden emekliyim, maaşıma 3 kuruş zam gelse zaten o 3 kuruş hemen eriyor, bir anlamı kalmıyor. İktidar o kadar parayı alıyor, yandaşlarına aktarıyor, 3 kuruş da halka versin, halk da faydalansın” diyor.
GİDER ÜSTÜNE GİDER
Fırıncı Kemal Karataş ile karşılaşıyoruz. Kendisi dükkanını yeni açıyor. Karataş, “52 yaşındayım, 40 yıldır bu işi yapıyorum, bundan 20 sene önce 2-3 bin ekmek çıkarıyorduk. Unun torbası 15 Tl’ydi, oduna 60 lira veriyorduk, şimdi un olmuş 500 lira, odun olmuş 2 bin 500 lira, sen gel ekmek yap, nasıl ekmek yapacaksın söyle şimdi, bu zamana kadar ben hep fırıncılık yaptım ama en kötü dönem bu zaman” diyor. Kendisine “Giderlerini karşılayabiliyor musun?” diye sorduğumuzda, “Kimse sana peşin para olmadıkça malzeme vermez, kimse kimseye vermiyor” diyor. Devletin esnafa yardım yapıp yapmadığını sorduğumuzda, “Eskiden yardım veriliyordu, bankalar kredi veriyordu, fakat devletin yardımı kalktı, bankalar da çok fazla faiz alıyor” diyor.
SESLERİNİ ÇIKARAMIYORLAR
Dükkanı ortağından aldığını söyleyen Karataş, “İş yapamıyordu, çalıştıramı
Fotoğraf: Evrensel yordu, ben geldim açtım borçlanıp, ben kendim fırıncıyım fakat gönül rahatlığıyla 2 tane ekmek alıp evime götüremiyorum. Misal berberin biraz müşterisi azalsa ona daha az zarar verir, çünkü çok masrafı yok, sürekli makas ya da makineye para vermiyor, ama bizim işte malzeme olmadan hiçbir şey yapamıyorsun” diyor.
Son olarak ülkede özgürlük anlamında hiçbir şey olmadığına dikkat çeken Karataş, “Her gün her şeye zam geliyor, ama bir şeye ses çıkardın mı hemen seni içeri atıyorlar, ülkede hukuk anlamında hiçbir şey kalmadı” diyor.
‘MAZOT UYGUN OLSA BİZ DE ZAM YAPMASAYDIK’
48 yaşındaki Minibüsçü Sabahattin Çelik’e “Müşteriler fiyatlar hakkında ne düşünüyor” diye sorduğumuzda, “Halkı zamma baskıya karşı alıştırmışlar, artık halk sesini çıkaramıyor, keşke yakıt uygun olsaydı biz de zam yapmasaydık, biz de mecburuz zaten, en son zammı biz mazot 13 lira iken 4 lira yaptık, bugün 30 liraya çıktı, mecbur kaldık, bizi de kurtarmıyor kazandığımız para, ihtiyaçlarımı karşılamıyorum, zam gelince de vatandaş binemiyor, onda sıkıntı yaşıyoruz” diyor.