YURTTAŞ İCRALIK
u yıl icra ve iflas dairelerine UYAP üzerinden toplam 8 milyon 415 bin yeni dosya geldi. Ulusal Yargı Ağı (UYAP) üzerinden alınan verilere göre 1 Ocak-23 Aralık günleri arasında icra ve iflas dairelerine UYAP üzerinden toplam 8 milyon 415 bin yeni dosya geldi. Gelen dosya sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.1 oranında arttı. İcra dairelerinde derdest bulunan dosya sayısı son bir yılda 755 bin adet artış göstererek 23 Aralık itibarıyla 23 milyon 529 bine çıktı.
Vatandaşların varlık yönetim şirketlerine olan borçları son bir yılda 5.3 milyar lira artarak eylül sonunda 36 milyar liraya yükseldi. TOKİ’YE olan konut kredisi borçları da 28 milyar lira oldu. Vatandaşların, bankalara, finansman şirketlerine, varlık yönetim şirketlerine ve TOKİ’YE olan (Tahsili gecikmiş borçlar da dahil) toplam borcu 1 trilyon 565 milyar lira düzeyinde seyrediyor. Vatandaşların bankalara olan borcunda yılbaşından bu yana 474 milyar liralık, toplam borçlarında ise 481 milyar liralık artış yaşandı.
2022’de elektrik konut tarifesine yıl içinde üç defa; sanayi tarifesine ise dört defa zam yapıldı. Doğal olarak bu zamlar her alanda fiyat artışını tetiklediği gibi geçim sıkıntısını da ciddi etkiledi. Konut tarifesine 1 Ocak 2022 tarihinde yapılan cumhuriyet tarihinin en ciddi zammıyla düşük kademe yüzde 52, yüksek kademe yüzde 100 oranında zamlanırken; sanayi tarifesine ise yüzde 100 oranında zam yapılması yurttaşın dengesini bozdu. Sabit ve dar gelirlinin yaşamını önemli ölçüde etkiledi. 1 Nisan 2022 tarihinde sanayi tarifesine yüzde 20 oranında bir zam daha yapıldı. 1 Haziran 2022 tarihinde konut tarifesine yüzde 15, sanayi tarifesine yüzde 25 oranında zam yapıldı.
BKONUTTA ELEKTRİK ARTIŞI YÜZDE 184, SANAYİDE YÜZDE 433
Son olarak 1 Eylül 2022 tarihinde konut tarifesine yüzde 20, sanayi tarifesine ise yüzde 50 oranında bir zam daha yapıldı. Buna göre konut tarifesi düşük kademede yüzde 89.5; yüksek kademede 184.2 oranında zamlanmış oldu. Sanayi tarifesindeki zam oranı ise yüzde 433 oldu. Bu süreç elektrikten sağlanan faydada arayışlara neden oldu. Fişe, düğmeye elleri uzanmaya korkar duruma getirdi.
2022 yılında tarımsal sulama tarifesine yapılan üç zamla artış yüzde 142.5 oldu. Bu zamlar enerji kullanımında vatandaşı esnafı çiftçiyi sorunlu kıldı. Esnaf enerji ile kullandığı cihazları sıra ile kullanıp dükkanda ışıksız oturmaya çalışırken haneler zorunlu haller dışında enerjiden yararlanmadan çekinir oldu.
Çiftçilerin sulama suyundan daha az yararlanma yoluna gitmesi verimi de etkiledi. Bazı aboneler ödeme güçlüğüne düşmesi ile enerjiden mahrum kaldı. Bakan Dönmez, toplam borç miktarını 1 milyar 878 milyon TL olarak açıklarken, Türkiye genelinde 22 bin abonenin elektrik borcunu ödeyemediği için elektriğinin kesildiğini açıkladı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesine verdiği yanıtta, bu yılın ilk 7 ayında borcu nedeniyle elektriği kesilen abone sayısının 236
bin 617 olduğunu açıkladı. Çok kişi kredi ve borç alarak faturalarını ödemeye çabaladı. Bu veriler yaşanan sorunların göstergesi oldu.
1 Ocak 2022 tarihinde doğal gaz konut tarifesi yüzde 25, doğal gaz sanayi tarifesi yüzde 50 oranında zamlandı. 1 Nisan 2022’de konut tarifesi yüzde 35, sanayi tarifesi ise tekrar yüzde 50 oranında zamlandı. 1 Haziran 2022’de konut tarifesine yüzde 30, sanayi tarifesine ise yüzde 10 oranında zam yapılması doğal gaz kullanımını da korkutur noktaya taşındı.
KONUTTA DOĞAL GAZ ARTIŞI YÜZDE 164, SANAYİDE YÜZDE 273
Son olarak 1 Eylül 2022 tarihinde konutlarda yüzde 20.4; saniyede ise yüzde 50.8 oranında zam yapıldı. Doğal gaza yıl içinde yapılan dört zamla konut tarifesi yüzde 164 oranında arttı. Benzer şekilde 2022 yılı içinde yapılan zamlarla sanayi doğal gaz tarifesi ise yüzde 273 oranında artış gösterdi. Elektrik üretim santrallerinin kullandığı doğal gaza yapılan yüzde 49.5 oranındaki zamla 2022 yılında yapılan zam yüzde 261’e çıkmış oldu. 1 Eylül’de yapılan zamla birlikte Karadeniz’de rezerv müjdesinin verilmesinden sonra konut tarifesinde 11, sanayi tarifesinde ise 15 kez zam yapılmış oldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez bu yılın ilk 8 ayında borcu ödenmediği için doğal gazı kesilen abone sayısının 37 bin 657 olduğunu açıkladı. Sorunlar borçlarla aşılmaya çalışsa da doğal gaz artışı vatandaşı battaniye kullanmaya ve doğal gazdan daha az yararlanmaya yöneltti. (EKONOMİ SERVİSİ)