İngiltere: İşçilerin, sermayenin yakasından tutacağı bir yıl

İngiltere geçtiğimiz yaz 40.3 dere - ceyi görerek tarihin en sıcak gün - lerini yaşadı. Ama asıl ortalığı ka - sıp kavuran işçiler oldu. Yüzlerce grev alanıyla 1970’lerden bu yana büyük grev dalgasıyla sokaklar ısındı. Siyasette de rekor bir sıcaklık ya

- şandı. Bakanlar, başbakanlar, liderler geldi gitti derken İngiltere siyaset tari

- hinde bir yılda üç başbakan Başbakan

- lık Konutu olan 10 Numara’ya taşındı. Tarihin en kısa süreli başbakanı olarak Liz Truss da 45 gün için 10 Numa

- ra’nın sakini olabildi.

Olağanüstü gelişmeler bununla da bitmedi. Fakirden daha fazla vergi alıp, zenginin vergilerini azaltan ve bu yüzden sermaye çevreleri ve merkez bankasının bile “Bu kadar da olmaz” diyerek tepki gösterdiği Liz Truss ikti

- darı alaşağı edilince, yerine İngiltere tarihinde ilk kez bir göçmen ailenin oğlu Rushi Sunak geçti.

ASIL GÜNDEMİ İŞÇİLER BELİRLEDİ

Bu yıl siyasetçilerin ve yaşamını yiti

- ren 2. Elizabeth’in koltukları gündemi oldukça meşgul ederken temel gündem ise işçiler ile patronların ve hükümetle

- rin kapışması oldu. Birleşik Krallık işçi

- leri, yıllardır çeşitli bahanelerle ücretle

- rine zam yapılmadan, iş koşullarının ağırlaştırılmasına artık isyan etti.

Yılın başından itibaren bir küçük iş

- letme ve bazı sektörlerde grevler olduy

- sa da asıl olarak demir yolu işçilerinin grev kararı meydanları ısıttı. 21, 23, ve 25 Haziran 2022 günlerinde yapılan gre

- ve katılım ve halkın desteği yoğun oldu.

Hemen sonrasında tüm sektörler grev oylamalarına başladılar. Sağlık

- tan eğitime, ulaşımdan inşaata, kamu işçilerinden belediye işçilerine kadar milyonlarca işçi grev oylaması yaptı. Oylamaların büyük bir çoğunluğu grevden yana çıktı. Hem de en az yüzde 90 “evet” oyuyla.

KAZANIMLAR

Birçok grev kazanımla sonuçlandı. Bazı işyerlerinde ise işçileri grev kararı alır almaz patronlar, talepleri kabul etti. Grevi göze alamadılar. Liverpool liman işçileri, eylülde başlattıkları grevlerini birkaç hafta içinde zaferle taçlandırdı. Tüm talepleri kabul edildi. Hull’da otobüs şoförleri, Coventr

- y’de belediye işçileri, Sheffield’de Rolls Royce işçileri, Londra’da otobüs şoför

- leri sadece bazı örneklerdi. Birçok işye

- rinde, yüzde 20’ye varan, enflasyonun üzerinde ücret zammı elde edildi.

BİR YILDA ÜÇ HÜKÜMET

İngiltere’de Muhafazakar Parti hü

- kümeti iktidarda. Ancak hükümet kri

- zi yıl boyu sürdü. Geçtiğimiz 7 Tem

- muz’da, biriken yolsuzlukları ve özel

- likle pandemi döneminde söylediği ya

- lanların ortaya saçılmasının ardından istifa eden Başbakan Boris Johnson’ın yerine Liz Truss geçti. Sadece 45 gün görev yaptı. İstifa etmek zorunda kal

- dı. Son olarak Rishi Sunak yeni kabi

- ne ile devam ediyor.

Görünürde üç ayrı hükümet kurul

- muş olsa da benzer yanları çok. Örne

- ğin hepsi işçilerin haklarını hedef aldı.

Salgın döneminde 10 Numara’nın kapısına çıkarak sağlıkçıları alkışlayan ve her gün televizyonlarından sağlık emekçilerini övüp duran eski Başba

- kan Johnson ve bakanları, işçilerin zam talebini ise duymazlıktan geldi. Salgında 12-14 saat çalıştırılan sağlık emekçilerinin zam istemesi neredeyse vatan hainliğiyle ya da insanların sağlı

- ğını tehlikeye atmakla suçlandı.

Ardından Liz Truss geldi. Truss, daha parti liderliği ve dolayısıyla başbakanlık yarışındayken, grevleri yasaklamanın yollarını arayacağını ve grevlerin gerçek

- leşmemesi için daha ağır sendikal yasa

- larını hayata geçireceğini söylüyordu.

SUNAK’IN GÜNDEMİ

Başbakan olduğunda da bir yandan başlayan işçi grevleri, bir yandan halkın hayat pahalılığı karşısında biriktirdiği tepkiler Truss için üstesinden gelinmesi gereken bir durumdu. Birçok şirket re

- kor kâr elde etmesine rağmen zengin

lerden alınan vergileri düşürme kararı vedi. Açıkladığı sonbahar mini bütçesi

- ne kararı ekledi. Sermaye çevreleri ve merkez bankası dahi halkın tepkisinin artacağını ve ekonominin daha fazla kö

- tüye gideceğini düşünerek buna karşı çıktı. Truss çok yönlü baskıya ancak 45 gün dayandıktan sonra istifa etti ve yeri

- ne Rushi Sunak getirildi.

Sunak hükümeti de grevlerin yasak

- lanmasını konuşmaya başladı. Kendisi sadece 193 kişinin oyu ile başbakan atanırken, sendikacıların pozisyonları

- nın meşruluğunu tartışmaya açtı. Sağlık emekçilerine enflasyonun çok altında, yüzde 3 gibi komik bir zam oranı daya

- tan Sağlık Servisi (NHS) yönetimini haklı bulan Sunak, kamu alanında yapı

- lan grevlerin de engellenmesinin yolu

- nun bulunmasından yana.

Ancak Birleşik Krallık genelinde işçiler, üç hükümete karşı da diren

- meye devam ediyorlar. Grevler her gün on binlerce işçinin katılımıyla de

- vam ediyor. 2023’te daha etkili grev

- ler hayata geçirilecek. Sağlıkçılar da

- ha sık grevlere çıkacaklarını açıkladı

- lar. Yanı sıra 450 bin eğitimci ve 100 bin kamu işçisi de greve hazırlanıyor.