EKONOMİK KRİZ, YOLSUZLUK VE ÇÜRÜMEYE KARŞI MÜCADELE YILI

2022 yılı coğrafyada; Ürdün’den Mısır’a, Irak’tan Lübnan’a ve İran’a ekonomik krize, yolsuzluğa ve siyasi sistemdeki çürümeye karşı yapılan eylemlerin yılı oldu dersek abartı olmaz. Burada yapılan bütün eylemleri aktarmamız mümkün olmamakla beraber birkaç örnekle fotoğrafı vermeye çalışalım.

Şüphesiz ki bu eylemlerin en simgesel ve etkili olanı, İran’da Mahsa Amini’nin güvenlik güçlerince başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle gözaltına alınması ve gözaltındayken hayatını kaybetmesiyle ateşlenen hareketti. Milyonların sokağa döküldüğü ve yüzlerce kişinin öldürüldüğü olaylar, İran rejimini derinden sarstı.

Ortadoğu’nun küçük ülkesi Ürdün, geçtiğimiz yılın aralık ayında petrol ve türevlerinin fiyatının son iki yılda 16 kat artması nedeniyle grev ve protestolarla sarsıldı. Kara yolu taşıma işçileri sendikasının 4 Aralık’ta petrol fiyatlarının düşürülmesi ve nakliye ücretlerinin artması talebiyle ilan ettiği grevle başlayan eylemler dalga dalga bütün ülkeye yayıldı.

Arap dünyasının Merkezi düzeyde önemli ülkesi Mısır, ekim ayında IMF ile anlaştı. Anlaşmanın duyurulmasından sonra birkaç dakika içinde Mısır lirası yüzde 15 değer kaybederek resmen çakıldı. 2011 ve 2013 yılında milyonların katıldığı gösterilerin düzenlemesinden korkan Cumhurbaşkanı Sisi daha önce rastlanmayan güvenlik tedbirleri almak zorunda kaldı.

Halk hareketinin bütün canlılığıyla devam ettiği diğer bir ülke Irak’tı. Merkezinde gençlerin yer aldığı Ekim 2019 Ayaklanması erken seçim yapılmasına yol açmıştı. Başkent Bağdat başta olmak üzere ülke genelinde “işsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmeti yoksunluğu” gibi nedenlerle düzenlenen gösterilerde onlarca kişi ölmüş ve yaralanmış, hükümeti erken seçim kararı almak zorunda bırakmıştı. Bir türlü hükümetin kurulamadığı Irak, aynı taleplerle geçtiğimiz yılın ağustos ayında kit

lesel gösterilerle sarsılmıştı.