‘UKRAYNA RESMİN SADECE BİR PARÇASI, BÜTÜN RESMİ GÖREMİYORUZ’
MARIA’NıN asıl işi ta sarımcılık. Erkek arkada şı Nikolay ise mühendis. Şimdi biri tekstil işçisi, diğeri işsiz.
Savaş öncesi Kiev’de yaşıyorlarmış. Rusya ku zeyden Kiev’e doğru hare kete geçince Nikolay’ın ilk işi yardım faaliyetlerine katılmak olmuş. Bir ara, bu nedenle kendisine veri len, madalya değerindeki kartı da çıkarıp gösteriyor.
“Kiev bombalanmaya başladı, şoka girdik. Sonraki günler ‘Şimdi bitecek, ya kında bitecek, birkaç gün sürecek’ di yorduk. Sonra kısa sürede bitmeyeceği ni anladık. Kadınları ve çocukları nasıl buradan göndeririz telaşı başladı. Bazı ları orduya katılmayı tercih etti, bazıları da bu yardım için çalışmayı tercih etti. Hepsi değil ama bazı yöneticilerimiz in sanları kendi sorunlarıyla baş başa bı raktılar. Sonra buraya geldik ve çok zordu. Başka insanlar, başka bir kültür. Mesela buradaki insanların dini inancı çok kuvvetli. Bizim böyle değil. Geldiği miz yerdeki yaşam, mantalite farklıydı, burası farklı.”
Savaşın nedenlerini soruyorum, Ma ria kısaca, “Rusya Ukrayna’nın bir kısım toprağını almak istiyordu, bu nedenle bu savaş oldu” diyor. Nikolay ise farklı dü şünüyor: “Dünyada güçler arasındaki sistem değişiyor ve Ukrayna’daki savaş da değişen bu sistemin bir parçası. Bu değişiklik sadece Ukrayna’ya özgü değil. Sadece Rusya’nın Ukrayna’nın toprağını almasıyla ilgili bir şey değil.”
Peki nasıl devam edecek?
Nikolay’a göre, “Bu bizim elimizde değil ve biz resmin bütününü göremi yoruz. Ukrayna bu resmin bir parçası sadece. Başka ülkelerde de savaş olu yor. Resmin bütününü göremediğimiz için doğru tahlil etmek, bir şey söyle mek çok zor.”
‘SAVAŞI SADECE ZELENSKİY BELİRLEMİYOR’
Devlet Başkanı Zelenskiy’nin bu sü reçteki kararlarına dair düşüncelerini soruyoruz. Nikolay, “Ukrayna’yı satan, bilgi satan, toprağını satan farklı güç ler de var, o yüzden savaşı sadece Ze lenskiy’nin politikaları belirlemiyor” di yor, “2014’ten önce de Ukrayna bir bü tün değildi, biz bunu göremedik. Do netsklilerle tanışmıştım, onlar ‘Donetsk ayrıdır’ demişlerdi. 2014’te savaş baş layınca anladım onların ne anlatmak istediğini. Aslında bir bütünlük yoktu. Biz bunu göremedik.”
Söz 2014’e gelince Meydan olaylarının ardından yaşananları, Donbas savaşını, Rusçanın eğitim dili olmaktan çıkarılması gibi kararları da konuşuyoruz.
Maria anlatıyor:
“Benim kızım Rusça biliyor, Rusça ko nuştuğunda kız kardeşimin oğlu sinirleni yor ve ‘Neden Rusça konuşuyorsun, sen kötü bir kızsın’ diyor. Çocuklarım bana ‘anne neden böyle’ diyorlar ben de ‘çünkü o aptal’ diyorum. Eğer insanlar birbirlerini anlamazsa farklılıklarını anlamazsa, ka bul etmezse, tek tip insan kabul edilirse savaş bitmez.”
‘GERÇEKTEN BÖYLE Mİ DÜŞÜNÜYORSUN?’
Yetkililerin “Donbas ve Kırım geri alınana kadar savaşacakları”na dair açıklamalarını hatırlatıyorum. Nikolay “Bir taraftan haklılar” diyor: “Nedeni ne olursa olsun, NATO olsun, Ukrayna poli tikaları olsun… Rusya Ukrayna’nın top rağını aldı, bunun geri alınması gereki yor. Ama öbür taraftan da bunun bir son bulması lazım. Bir şekilde bir an laşma yapılması da lazım.”
Maria farklı düşünüyor. Donbas’ta Rusya’ya bağlanan bölgeleri kastede rek, “Benim için kimin hakimiyetinde olduğu önemli değil oranın, benim için önemli olan insanların nasıl ya şamak istediği. Kendi seçimlerini yapsınlar, nasıl yaşamak istiyorlarsa o şekilde yaşasınlar, ben de böyle düşünüyorum.”
Nikolay şaşırıyor:
- Gerçekten böyle mi düşünüyorsun? - Evet. Çünkü sıradan insanlar ölüyor, bunun durması lazım. İnsanlar istediği gi bi yaşasın, yönetim kimde önemli değil.