BOYUNSUZ: İKTİDARIN ARGÜMANINI DESTEKLEYECEK AÇIK BİR HÜKÜM YOK
GALATASARAY Üniversitesinden Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Şule Özsoy Boyunsuz, Evrensel’e konuşarak iktidardan gelen ‘Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde görev süresi sınırı iki dönemdir, daha önceki hükümet sistemlerinde yapılan görevler sayılmamalıdır’ argümanlarına cevap verdi. “Görev süresi ve yetkilerin birlikte yenilendiği mantığına dayanan bu argümanı destekleyecek açık bir hüküm mevcut değildir.” diyen Boyunsuz “2017 değişiklikleri sırasında mevcut cumhurbaşkanının bir önceki döneminin sayılmayacağına ilişkin bir geçiş düzenlemesi de yapılmamıştır. Yani Anayasa’da, daha önce görev yapan Cumhurbaşkanları için dönem sınırının hangi tarihten başlanılarak hesaplanılacağına ilişkin özel, geçici bir düzenleme bulunmamaktadır. Bahsedilen kurala ilişkin istisna ancak bir geçici geçiş düzenlemesiyle getirilebilirdi. Bu yok olduğuna göre, geçmiş cumhurbaşkanları da dahil tüm vatandaşlar aday gösterildikleri tarihte yapılacak bir hesaplamayla mevcut hükme tabiidirler. Nitekim Anayasa Mahkemesi, 2012 tarihli (E. 2012/30, K.2012/96) kararı ile herhangi geçiş hükmü konulmadığı takdirde iki dönem kuralının eski ve yeni cumhurbaşkanları için hem bir hak hem de bir görev sınırı olduğunu şüphe götürmeyecek şekilde tespit etmiştir. Hiç kimse kendi akademik düşüncesini Anayasa’nın açık hükmünün üstüne koyamaz. Hukuk normları okunduklarında taşıdıkları açık anlam görmezden gelinerek yorumlanmaz. Ancak bir anlam belirsizliği halinde normun amacı dikkate alınarak lafzının anlamlandırılması yoluna gidilebilir. Kaldı ki; dönem süresi sınırı, halk tarafından seçilmiş olmanın verebileceği kuvvetli etkiye, iktidarın kişiselleşmesi tehlikesine karşı düşünülmüştür. Bu sebeple de dönem süresi sınırı cumhurbaşkanını halkın seçeceği düzenlemesi ile gelmiştir. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği ancak yetkilerinin çok değiştiği birçok hükümet sisteminde benzer dönem sınırları mevcuttur. Başkanlık, yarı başkanlık hatta cumhurbaşkanının halk tarafından seçildiği parlamenter sistemlerde görev süresini sınırlamak, iktidarın kişiselleşmesine karşı oldukça yaygın olarak kullanılan bir formüldür. Bir hükümet sisteminde gerekli olup öbüründe gerekli olmayan bir düzenleme olarak görülemez. İki dönem kuralının tek istisnası ise AY 116/3.md ile getirilmiştir. Kendi iradesi dışında seçimler yenilenirse ve cumhurbaşkanı da ikinci dönemindeyse bir defa daha seçimlere katılabilir” ifadelerini kullandı.