FAHİŞ KİRALAR BOĞUYOR ESNAF NEFES ALMAK İSTİYOR
ükümetin kiralara getirdiği yasal sınır olan yüzde 25’in oldukça üstünde artan kira fiyatları yurttaşları zorlamaya devam ediyor. İzmir’de son iki yılda kira fiyatları yüzde
269 artarken gelirken, Sosyal Güvenlik Kurumuna ait Konak SGK Blokları’nda kira artışlarına ise ocak ayı itibariyle yüzde 122,93 zam geldi.
Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında dar gelirliler ödenmesi zor hale gelen kira artışlarını Tüketici Haklarını Koruma Derneği İzmir Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Emin Tamer Gören ve Konak SGK Bloku esnafıyla konuştuk.
H‘KİRACILAR ÇOK YÖNLÜ MAĞDURİYET YAŞIYOR’
Kira artışıyla ilgili derneklerine çok sayıda şikayet geldiğini söyleyen Gören, “Şikayetlerin neredeyse tamamının yüzde 25 tavan sınırlamasıyla olduğunu söyleyebilirim. Ev sahiplerinin enflasyon oranlarında kira artışı yapmak istediğine yönelik şikayetler aldık. Bu da gösteriyor ki kira artışında yüzde 25 sınırı uygulanmıyor. Bize gelen bilgiler içinde yüzde 25 uygulamasını uygulayan ev sahiplerinin de olduğunu biliyoruz. Fakat bu konu tüketici hakları açsından değil Borçlar Kanunu açısından değerlendirilmesi gerekiyor. Kira sözleşmesi, kiraya verenle, kiracı arasında rızaya dayalı olarak imzalanıyor. Bu rızaya dayalı sözleşmenin yürürlüğe girdiği dönemde belki yüksek fiyatla oturmaya başlamıştı. Bugün yaşanan yüksek enflasyonla birlikte kira bedelinin düşük kaldığını iddia edebiliyor” dedi.
Ev sahiplerinin TÜİK’IN açıkladığı enflasyonun bile çok üstünde kira talep ettiğine şahit olduklarını dile getiren Gönen, “Ev sahipleri kira aşamasında boş tahliye taahhütnamesi imzalamasını istiyor. Tarihsiz taahhütname imzalayan kiracının mağduriyeti başlamış oluyor. Bu taahhütnameye göre bir ay içinde evi boşaltmak zorunda kalarak yeni bir mağduriyete neden oluyor” diye konuştu.
‘EVİMİZE EKMEK GÖTÜRMEK İSTİYORUZ’
SGK Blokları Pasajında kafe işleten Tuncay Saruhan, “Kiralara gelen yüksek artış nedeniyle kiramızı ödeyemeyeceğimiz için pasaj esnafı olarak sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Yüzde
122.93 artışı kabul etmemiz mümkün değil. Bizim üç yıl kira artışları dondurulsun talebimiz var. Daha önce 3-4 bin lira arasında olan kiralar 5 bin liranın üstüne çıktı. Şimdi yeniden değerlenmeye alınacakmış. Siz bu yeniden değerlendirmeyi neye göre yapıyorsunuz? 30 Ekim İzmir’de yaşanan depremden sonra Konak’taki kamu binalarının hepsi yıkıldı. Bu bölgeden taşınan kamu binalarından sonra iş potansiyelimiz yüzde 70 bitti. Pandemi döneminde ayakta kalmaya çalışırken, ardından yaşanan deprem biz esnafı da vurdu. Bir de bu kira artışları canımıza tak etti. Biz nefes almak, evimize ekmek götürmek istiyoruz” diye konuştu.
‘BU ARTIŞI KARŞILAMAMIZ MÜMKÜN DEĞİL’
Pasajda dükkanı olan Levent Madan ise, “Bu artışı karşılamamız mümkün değil. Bazı günler
siftah ile duruyorum. Biz burada 80 esnafız. Her birinde 2 kişi çalışsa 160 kişi buradan ekmek yiyor. Bırakın kirayı vermeyi elemanın parasını veremeyecek durumdayız” dedi.
‘6 LİRA ÇAY SATMAYA UTANIYORUM’
14 yıldır pasaj çay ocağı işleten Ümit Kadir Karakış da “Bugüne kadar böyle bir artış görmedim. Kamu binalarının taşınmasıyla birlikte buradaki iş potansiyelimiz yüzde 30’lara düştü. Burada yeniden değerlendirme yapılacaksa öncelikle buradaki iş potansiyeli değerlendirilmeli. Benim işlettiğim çay ocağının kirası maksimum 2 bin 500 lira olması gerekiyor. Çünkü iş yok. Bu kirayı ödersem evime ekmek götüremem. Bu şekilde biz perişanız. Mevcut kiramı ödeyemezken, yeni kira bedelini ödemem mümkün değil. Bir bardak çayı 3 lira satarken bugün 6 liraya satıyorum. Ben 6 lira çay satmaya utanıyorum. 6 lira bir çay olur mu? Tabi burada yüksek enflasyon önemli ama Sgk’nın da insaf etmesi gerekiyor. Neye göre yeniden değerlendirdiklerini çözemedik” diye ekledi.
‘DEVLETTEN DESTEK BEKLİYORUZ’
Aynı pasajda esnaf olan Melahat Kıryazılı ise, “Birçok yere sesimizi duyurmaya çalıştık. Kiramızın yüksek olması nedeniyle yanımızda eleman çalıştırmaz hale geldik. Peşi sıra gelen zamlar nedeniyle vatandaşların alım gücü gittikçe düştü. Bu durum esnaf olarak biz de ciddi ekonomik yaralar açtı. Devletten destek bekliyoruz. Kiralarımızın daha uygun hale getirilmesini istiyoruz. Yüzde 122.93 kira artışı çok afaki oldu. Burada artık eskisi gibi iş kapasitesi kalmadığı için işimiz çok zor” dedi.