Gebze 1 Mayıs’ında öne çıkan vurgu direnmek ve birlik
Mavi önlükleri ile kadın erkek işçiler, kortejler yürürken davul zurna eşliğinde halay çekmeyi de ihmal etmiyorlar. Yağmur hafif çiselese de kimsenin aldırış ettiği yok. Hızlandığında çözümü basit, aynı şemsiyenin altına ne kadar kişi sığabilirse. Önceki 1 Mayıs’lardan da alışkın olduğumuz üzere işçilerin bir bölümü bu yıl da çocukları ile katılmış mitinge. Çocuklar tıpkı anne ve babaları gibi bayrama yaraşır bir özenle giyinmiş, kah sloganlara eşlik ediyorlar, kah düdük çalıyorlar, yüzler hep gülüyor.
Bu yılda Gebze’de 1 Mayıs, Sendikalar Birliğinin çağrısıyla gerçekleştirildi. Geçmiş yıllardan görmeye alışkın olduğumuz Birleşik Metal-İş üyesi kırmızı önlüklü işçiler, bu sene tek tük. Halbuki metal ve petrokimya işçilerinin ana gövdeyi oluşturduğu Gebze’de; alışılagelen, mavi önlüklü işçilerle kırmızı önlüklü işçilerin dostça rekabetiydi. Kortej aralarında dolaşırken farklı sektörlerde çalışıp, farklı sendikalarda örgütlü olsalar da aynı mahallede kapı komşusu durumunda olan işçilerin birbirlerine “Bu sene biz sizden daha kalabalığız” diye takıldığına sıkça tanık olurdunuz. Bu sene Birleşik Metal-İş’in iki şubesi de Başkanlar Kurulu kararı gereğince İstanbul Maltepe’deki mitinge katıldı. Hal böyle olunca da işçi kenti Gebze’de metal işçilerinin mitinge katılımı geçmiş yılların gerisinde kaldı.
Bu yıl Türk-İş merkezi 1 Mayıs’ı Adana’da kutlama kararı alırken, geçmiş yıllardan farklı olarak konfederasyona bağlı sendikaların Kocaeli şubeleri de bu yıl Gebze mitingine katıldılar. Sağlık-İş temsili düzeyde katılırken Harb-İş, Petrol-İş, Tez Koop-İş ve Tekgıda-İş sendikaları kendi pankartları ile yürüyüş kolundaki yerlerini aldılar. Türk Metal ise yürüyüşe katılmayarak doğrudan alana geçti. Sendikalar pankartlarıyla katılsa da işçi katılımının zayıf olduğunu belirtmek gerekiyor. Kortejlerden anlaşılan daha çok şube yöneticisi ve iş yeri temsilcileriyle bir katılım sağlanmış. Elbette bu tablo şaşırtıcı değil, sendikaların fabrikalarda katılımı artırmak yönünde bir çaba sarf ettiklerine şahit olmadık. Hatta pandemiden bu yana olağan hale gelen fabrika kutlamaları bu yıl sendikaların hiç gündeminde bile olmadı! Dolayısıyla alım gücünün her geçen gün düştüğü, zamların sağanak olup işçilerin üzerine yağdığı, çalışma ve yaşam koşullarının hayli ağırlaştığı bir tabloda; üstelik 2023 seçimlerinin hemen arifesinde, sendikaların 1 Mayıs’a katılımı artırmak yönünde bir çabası olması şöyle dursun, anlaşılan o dur ki “Katılmamış olmayalım” denilmiş!
Hiç kuşku yok ki; Gebze 1 Mayıs’ına bu yıl da damgasını vuran Petrol-iş Sendikası Gebze Şube üyesi işçilerdi. Şubenin örgütlü olduğu fabrikalar bu yıl da mitinge kendi pankartları ile katılırken taleplerini de bu pankartlara yansıtmışlardı. Dövizlerin taşıdığı tek kortej Novares işçilerinki oldu. Fabrika kortejleri içerisinde kitleselliği ile dikkat çekense Pulver Kimya işçileriydi. Sendikalaşma hakkı ve atılan işçilerin geri alınması talebiyle 100 günü aşkın direnen ve kazanım elde eden Pulver işçileri, direnişlerinin coşkusunu alana da taşıdılar. Yine TİS hakkı için direnen Portakal Plastik işçilerinin de sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması talebi başat talepleriydi. Birlik ve mücadele vurgusunun öne çıktığı yürüyüş boyunca işçiler vergide adalet talebinden, parasız sağlık ve parasız eğitim talebine, çalışma saatlerinin günde 7, hafta 35 saate düşürülmesi talebinden haftada 2 gün yılda 30 gün kesintisiz dinlenme hakkı talebine en yakıcı taleplerini dile getirdiler.
Hak-İş’e bağlı Özçelik-iş Sendikası, Umut-sen ve DGD-SEN’IN de katıldığı mitingde eğitim emekçileri Eğitim Sen ve Eğitim-İş kortejleri ile yer alırken, mitinge TMMOB’A bağlı odalar da katıldı. Siyasi partilerden CHP, EMEP, Yeşil Sol Parti, Sol Parti, TİP, TKP ve
TÖP’UN katıldığı mitingde EYT Gebze Derneği de talepleri ile yürüdü. Geçen yıla oranla katılımın daha iyi olduğu (sayının 5 bini aştığı rahatlıkla söylenebilir) 1 Mayıs’ta işçilerin attıkları sloganlara yansıyan iki temel vurgu vardı, direnmek ve birlik. Gebze 1 Mayıs alanından işçiler, hakların birlikte ve elbette direnerek kazanılabileceğinin güçlü mesajını verdiler. Bu mesaj mitinge katılmayanların da ortak duygusu olacak ki korteje dışardan bakan, yer yer alkışlarla destek veren emekçilerin de en çok alkışladığı slogan “Birleşe birleşe kazanacağız” oldu. 2023 1 Mayıs’ında altını çizilen şey birlik talebi oldu!