ENFLASYONU GİZLE, ZAMMI ÇAL
TÜİK, yargı kararına rağmen enflasyon sepetindeki fiyat listesini yine gizledi. Prof. Dr. Kamil Yılmaz, “Enflasyonda manipülasyon gizleniyor” dedi. Memur ve işçi Tİs’lerindeki ‘enflasyon farkı’ yine TÜİK’E yenildi.
ürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayına ilişkin tüketici fiyat endeksini (TÜFE) açıkladı. Buna göre, TÜFE nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 2.39, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 15.21, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 43.68 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 67.20 oranında arttı. TÜİK çeşitli ürünlerin fiyatlarının dönemsel ve karşılaştırmalı olarak görülebildiği madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listesini yargı kararına rağmen yayımlamadı.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 13.82 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 66.62 ile sağlık oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı nisan ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde eksi 1.47 ile konut oldu. Buna karşılık, 2023 yılı nisan ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 5.93 ile haberleşme oldu.
T113 KALEMDE ARTIŞ OLDU
TÜİK verilerine göre, nisan ayında, endekste kapsanan 143 temel başlıktan 24’ünde düşüş gerçekleşirken, 6 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 113 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç Tüfe’deki değişim, 2023 yılı nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 2.74, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 15.36, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48.02 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 62.48 olarak gerçekleşti.
DİSK-AR: VERİLER DAHA ŞAİBELİ HALE GELDİ
2023 yılı nisan ayı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 3 Mayıs 2023’te TÜİK tarafından yayımlandı. TÜİK çeşitli ürünlerin fiyatlarının dönemsel ve karşılaştırmalı olarak görülebildiği madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listesini yargı kararına rağmen yayımlamadı. DİSK-AR tarafından yayımlanan raporda, “Resmi enflasyon verileri daha da şaibeli hale geldi” denildi.
YOKSULUN GIDA ENFLASYONU YÜZDE 53.9
DİSK-AR TÜİK’IN ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği gıda enflasyonunu yeniden hesapladı. Yapılan hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 53.9 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 68.7 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 58.6 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 69.5, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 79.6 olarak gerçekleşti.
DİSK-AR, TÜİK’I madde fiyat listesini açıklamaya ve gelir gruplarına göre enflasyon hesaplaması yapmaya çağırdı.
Raporda şu bulgular yer aldı:
• TÜİK verilerine göre Tüfe’deki
(2003=100) değişim 2023 nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 2.39, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 15.21, on iki aylık ortalamalara göre
yüzde 67.20 ve bir önceki ayın aynı ayına göre yüzde 43.68 olarak gerçekleşti. Ancak TÜİK tarafından yayımlanan resmi ortalama enflasyon oranları farklı gelir gruplarının gerçeğini yansıtmıyor. Resmi ortalama enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir. Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’IN ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği gıda enflasyonunu yeniden hesaplıyoruz.
• Gıda enflasyonu ortalama yüzde 53.9 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 68.7 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 58.6 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 69.5, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 79.6 oldu.
• Dördüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 53.4 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 39.7 oldu. Böylece en yoksul gelir grubu yüzde 79.6 oranında gıda enflasyonu hissederken, en yüksek gelir grubu ise yüzde 39.7 oranında gıda enflasyonu hissetmiş oldu. Enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor. (EKONOMİ SERVİSİ)