MEB’E, YÖK’E YENİDEN ÇAĞRI: AFETZEDELERE 4 YIL BOYUNCA ÜLKE KONTENJANI
u köşede 14 Nisan 2023 tarihinde “MEB, YÖK, ÜAK ve ÖSYM’YE Çağrı: LGS ve YKS’DE 4 Yıl Afet Bölgesi Kontenjanı Tanımlansın” başlığı ile çağrıda bulunmuştum. Bu yazının dışında da çeşitli görüş ve öneriler dillendirilmişti. YÖK de bir karar aldı. Bunun bir seçim vaadine dönüşmesi bir yana, soruna çözüm aranması önemli.
BYÖK’ÜN AÇIKLAMASI İYİ AMA ÜNİVERSİTELERİ VE AFETZEDELERİ YERELE MAHKUM EDİYOR
“Depremzede öğrencilere illerindeki devlet üni versitelerinde yüzde 25 ek kontenjan. Yükseköğretim Kurulu, depremden etkilenen illerde ikamet eden adaylara kendi illerindeki üniversitelere yerleşirken genel kontenjanda herhangi bir eksilt meye gitmeden yüzde 25 ek depremzede kontenjanı ayrılmasını kararlaştırdı. Depremzede öğrencilere ayrıca vakıf üniversitelerinde de her bir programda 1’er kontenjan ayrılacak.” (10 Mayıs, YÖK duyurusu). Bu kontenjanlara 6 Şubat tarihinde bölgede ikamet eden öğrenciler başvurabilecek.
Bu karar olumlu yönde bir karar. Sakıncaları ise YÖK’ÜN sadece afet bölgesi için ek kontenjan kararı yerelleşmeyi ve afetzedelerin kendi bölgelerine mahkum olmasını artıracak, oysa daha iyisi ülke geneli kontenjanı idi.
DAHA DOĞRUSU: TÜM ÜLKE GENELİNDE 4 YIL BOYUNCA AFETZEDE KONTENJANI
Kısaca AFET bölgesinde okullar zaten uzun süre kapalı kaldı, açıldığında da devam zorunluluğu aranmadı, hâlâ okullar doğru düzgün eğitim hizmeti sunamıyor. Kaldı ki, ev başta olmak üzere fiziki ve sosyal donatıdan, okul donatısından, ders süresinden, derslerin yapılabilmesinden, uyarlanabilmekten, öğretmen bulabilmekten veya öğretmenin hazır oluş düzeyinden materyal ve internet bulabilmeye kadar afet bölgesindeki öğrenciler her açıdan dezavantajlı duruma düşmüş bulunuyor. Bu zorluklardan sadece bu yıl sınava girecekler, sadece 8. sınıf ve 12. sınıf öğrencileri etkilenmedi, tüm bölge ağır bir süreç yaşıyor. Öğrenciler yakınlarıyla birlikte daha yıllarca çadırda konteynerde yaşamak zorunda kalacak, artık bazılarının onlara sahip çıkacak annesi babası da hayatta değil.
Bu gerekçelerle 14 Nisan’da bu köşedeki çağrımız önümüzdeki 4 yıl boyunca LGS ve YKS’DE 6 Şubat 2023 tarihi itibarıyla afet illerine kayıtlı öğrenciler için toplam öğrenci oranı kadar kontenjan ayrılması idi. Yani mevcut kontenjanların oransal olarak yeniden paylaştırılması, afet bölgesindeki çocukların, gençlerin 4 yıl boyunca kendi aralarında yarışması ve yerleştirilmesi idi.
Özetle öğrencilerin yüzde 20-22’si afet bölgesinde olup Türkiye genelinde yüzde 20-22’lik bir kontenjanın afet bölgesindeki 11 il için ayrılması ve 4 yıl boyunca bu uygulamanın sürdürülmesi daha uygun bir çözüm oluşturacaktır.
YENİDEN ÇAĞRI: 4 YIL İÇİN ÜLKE GENELİNDE ORANSAL AFET KONTENJANI
YÖK ve ÖSYM aldıkları kararı biraz daha iyileştirip, tüm ülke geneli için 4 yıl boyunca yüzde 20-22lik kontenjanı afet kontenjanı olarak ayırabilirler. Afet bölgesindekiler sadece bu kontenjanlar için yarışır ve yerleştirilir. Bu hem daha kolay hem daha adil olur.
Afetzede kontenjanının 4 yıl için uygulanmasının bölgeye dönüşe ve tutunma arayışlarına da katkısı olur.