HASTALIĞIN İŞ YERİNDEN KAYNAKLANDIĞI TESPİT EDİLMELİ
SORU: Merhaba, iyi akşamlar. Ben kurumsal bir şirkette 14 yıla girdim fakat sağlık nedenlerim oluştu. Bel fıtığı, boyun fıtığı, omuzlarda sıvı kaybı, güç kaybı gibi. Çalışmakta olduğum bölüm dışında, fabrika içinde gündelikçi gibi o bölüm, bu bölüm gezdiriliyorum. Bu da benim işime olan bağlılığımı, sevgimi bitirdi ve psikolojik olarak çok rahatsızım. Ayağım işe gitmez oldu. Yılarımı verdim ancak artık yapamıyorum ve ayrılmak istiyorum. Tazminatımı alabilir miyim? Rahatsızlıklar için MR sonuçlarım var. Her iki omuzda iğne tedavilerim var. Meslek hastalıklarına gitsem rapor alsam isteğimle ayrılıp tazminat alabilir miyim?
CEVAP: Öncelikle geçmiş olsun diliyorum. İş Kanunu’nun 24. maddesinde işçi açısından haklı nedenle fesih sebepleri düzenlenmektedir. Maddenin alt başlıklarından bir tanesi de “sağlık sebepleri” başlığını taşımaktadır. Bu düzenlemeye göre, “a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması halini” ve “b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulması” hallerini içermektedir.
Sizin sorunuzda belirtmiş olduğunuz durum ise işin yapılmasının ve sizin durumunuzda işin niteliğinin işçi sağlığı açısından tehlikeli olması halidir. Bu durum işçi açısından kıdem tazminatı hakkını doğurmaktadır.
İşçi açısından sağlık nedeniyle fesih hakkının doğabilmesi için yapılan işin, işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlike yaratması gereklidir. Bu tehlike işin niteliğinden kaynaklanmış olmalıdır. İşin niteliğinden doğan bu hastalıklar çoğu zaman meslek hastalıklarıdır. Uygulamada genel olarak bunun tespiti için doktor raporu aranmaktadır.
Yargıtay 9. HD, 10.03.2014 Tarih, 2013/ 3052 E 2014 / 7648 K. sayılı ilamı ile verdiği kararında, “… Davacı, davalı işveren nezdinde 6 yılı aşkın bir süreyle çalışan ve meslek hastalığına yakalanıp, yüzde 67.06 oranında malul kalan işçinin, meslek hastalığına yakalanmasında yüzde 80 kusurlu olduğu tespit edilen işverenin işlettiği iş yerinde, sağlığı üzerinde ölümcül etkileri bulunan bir işte çalışması beklenemeyeceğinden, işçinin iş akdinin feshinin haklı olması karşısında, mahkemenin feshe yönelik yerinde olmayan gerekçesinin çıkarılarak, belirtilen gerekçelerle ile hüküm kurulması gerekir” şeklinde karar vermiştir.
Yargıtay 7.HD de 23.02.2016 tarih,2015 /5651 E. 2016/4103 K. sayılı ilamı ile, işitme kaybı yaşayan ve bu yüzden iş akdini sonlandıran işçinin kuruma sevki sağlanarak, işçide oluşan işitme kaybının çalışma şartlarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, çağrı merkezinde çalışmasının işitme kaybı rahatsızlığını artırıp artırmayacağı ve rahatsızlığının çağrı merkezinde çalışmasına engel olacak nitelik taşıyıp taşımadığı ve iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı hususlarının bir raporla belirlenmesini isteyen tüm bunların işçi lehine tespit edilmesi durumunda kıdem tazminatının ödenebileceğine dair karar vermiştir.
Dolayısıyla sizin durumunuzda her ne kadar iş yerinde 14 yıl gibi uzun bir süre çalışmış olsanız dahi bu rahatsızlığınızın iş yerinden kaynaklandığını ispatlayabilmeniz için doktor raporuna ihtiyacınız vardır. Meslek hastalığının tespit edilmesi ise uzun bir süreç olabilmektedir. Dolayısıyla bu raporun nasıl olacağını yargılama aşamasında mahkeme de belirleyebilecektir. Uzman bir doktorun raporunu da kabul edebilir.
Burada sorunuzda belirtmiş olduğunuz işverenin sizi fabrika içinde gezdirmesi size daha hafif işlere yönlendirmesi midir o hususu da açıklamanız yargılama aşamasında gerekebilir. Zira işverenin bunu yapması bazı durumlarda kendisine kusur atfedilmemesi için yaptığı bir uygulama olmaktadır. Bu değişikliklerin iş yerinde çalışırken yakalandığınız bu rahatsızlıklar açısından olumlu bir düzeltmeye de neden olmadığını ayrıca ispatlamanız ve raporda da bu hususun belirtilmesini istemeniz sizin lehinize olacaktır. Burada uzun süre çalışmış olmanız sizin için fesih sebebi açısından lehinize bir durumdur.