Amazon’un himayesinden Merkez Bankasının başına
Dünyanın en değerli şirketi olan Amazon’da uzun yıllar ‘ekonomist’ olarak çalışan Fatih Karahan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının yeni başkanı. Amazon ise, işten atma dalgaları, gelir adaletsizliği, sendika düşmanlığı ve ‘vergi kaçakçılığı’ ile ünlü.
Türkiye’nin Yeni Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, dünyanın en büyük şirketi Amazon’da çalışmasının ardından yeni merkez bankası başkanı olarak atandı. Amazon’da “İş gücü, envanter verimliliği ve daha fazlası” çalışmaları yürüten Karahan hakkında analiz yayımlayan uluslararası danışmanlık şirketleri atamadan oldukça memnun oldu.
Bloomberg tarafından yapılan analize göre, sermaye Karahan’la sıkı para politikasının süreceğini öngörüyor. Yaklaşık 1 trilyon dolarlık ekonomide daha ‘şahin’ (Finans piyasalarında sıkı para politikalarını savunanlar için kullanılır) bir politika duruşuna hızlı bir geçiş döneminin ardından görevi devralan, Pensilvanya Üniversitesi mezunu bir ekonomist.
Fatih Karahan, cumartesi günü erken saatlerde ülkenin ilk kadın Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın yerine para biriminin üst düzey yetkilisi seçildi. Erkan, yerel medyada kendisine ve ailesine yönelik karalama kampanyasını gerekçe göstererek saatler önce X üzerinden yaptığı bir duyuruyla aniden istifa etmişti.
Türkiye, Merkez Bankası başkanlarının kısa süreli görev sürelerine yabancı olmasa da (Erkan bu görevde yalnızca sekiz ay kalabildi), yatırımcılar bu değişikliğin daha önceki piyasa yıkıcı deneyimlerden farklı olduğunu çünkü bunun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın politikaları tarafından yönlendirilmediğini söylüyor . Daha düşük faiz oranları tercih ediliyor. Jpmorgan Chase & Co. ve Morgan Stanley, Karahan’ın muhtemelen selefinden daha şahin olacağını söyledi.
JPMORGAN: YÜKSEK FAİZİN UZUN SÜRE DEVAM ETMESİNİ BEKLİYORUZ
Jpmorgan Analisti Fatih Akçelik müşterilere yazdığı notta, “Ani liderlik değişiklikleri yatırımcılara rahatsızlık getirirken, yeni TCMB Başkanını enflasyonun düşürülmesi açısından olumlu görüyoruz. Daha sıkı makro ihtiyati tedbirlerle birlikte yüksek oranların daha uzun süre devam etmesini bekliyoruz” dedi.
KARAHAN ‘SIKI PARASAL DURUŞUN SAVUNUCUSU’ OLDU
Konuyla ilgili bilgisi olan ve bankanın iç görüşmelerinin özel olması nedeniyle isminin açıklanmasını istemeyen kaynaklara göre Karahan, temmuz ayında Para Politikası Kuruluna katıldığından bu yana daha sıkı bir parasal duruşun savunucusu oldu. 1982 doğumlu olan öz geçmişi, 2012 yılında Upenn’den ekonomi alanında doktora derecesi aldığından beri ABD’DE New York Federal Rezerv Bankası ve Amazon.com’da çalışan profesyonel bir ekonomist olarak on yıldan fazla deneyime sahip olduğunu gösteriyor.
Morgan Stanley Ekonomisti Hande Küçük, sarsıntının ardından hazırladığı raporda, “2019 ve 2021’deki geçmiş başkan değişikliklerinden farklı olarak, bu, politika yönünde bir değişikliğe veya daha düşük faiz oranları yönünde siyasi bir tercihe işaret etmiyor” diye yazdı. “Türk Merkez Bankasının enflasyonla mücadeleye öncelik veren geleneksel para politikası çerçevesini sürdürmesini bekliyoruz.”
Türk yetkililer, geçen yıl Erkan başkanlığında başlatılan ve Türkiye’yi daha ana akım bir yola sokan ekonomi politikalarının, liderlik değişikliği ne olursa olsun devam edeceğini ve Karahan’ın atanmasının Ortodoksluk eksenini güçlendirdiğini öne sürmek için acele ettiler. Karahan’ın terfisi öncesinde, yatırımcıların büyük saygı duyduğu ve güvendiği eski Wall
Street Bankacısı Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek , yeni başkanın onayını alacağını söyledi.
Konuyla ilgili doğrudan bilgiye sahip bir kaynak, Karahan’ın banka başkanlığı döneminde faiz indirimlerinin en azından bu yılın sonuna kadar ertelenmesinin beklenebileceğini söyledi. Bazı analistler kesintilerin üçüncü çeyrek gibi erken bir tarihte başlamasını bekliyorlardı.
Karahan, 8 Şubat’ta Ankara’da ilk kamuoyu önüne çıkacak ve burada yeni enflasyon tahminlerini açıklayacak ve üç aylık enflasyon raporunun sunumunda gazeteci ve analistlerin sorularını yanıtlayacak.
Eurasia Group’un Avrupa Direktörü Emre Peker, “Karahan’ın sıkı para politikasını destekleyecek güçlü bir açıklama yapmasını ve Şimşek ile yakın çalışmasını bekliyoruz” dedi ve ekledi: “Şimşek’in yükselişi, Şimşek’in Türkiye’nin ekonomi çarı olarak görevini sıkı bir şekilde sürdüreceği ve genel politika gidişatını çizeceği gerçeğinden daha az önemli.”
AMAZON’DA KIDEMLİ EKONOMİSTTİ
Kişisel web sitesine göre Karahan, Amazon’da kıdemli ekonomist olarak görev yaptığı süre boyunca ona “iş gücü, envanter verimliliği ve daha fazlası” ile ilgili araştırmalar yaptırdı . Merkez Bankasının web sitesinde yer alan biyografisinde, kariyerine 2012 yılında New York Federal Reserve Bankta ekonomist olarak başladığı, daha sonra 2022 yılına kadar para politikası danışmanı ve iş gücü ve ürün piyasası araştırmalarında ekip lideri olarak görev yaptığı belirtiliyor.
Karahan, Türkiye’nin saygın Boğaziçi Üniversitesinden matematik ve endüstri mühendisliği alanında lisans derecesine sahiptir ve New
York Üniversitesi ile Columbia Üniversitesinde yardımcı profesör olarak ders verdi.
ESKİ BÜYÜKELÇİNİN YEĞENİ
Aynı zamanda Türkiye’nin görevden ayrılan ABD Büyükelçisi Murat Mercan’ın da yeğeni.
Tartışmalar hakkında bilgisi olan kaynaklara göre, Erdoğan’ın mayıs ayında cumhurbaşkanı olarak üçüncü dönemi kazanmasının ardından başlayan politika değişikliği sırasında Karahan’ın adı Hazinede Şimşek’in potansiyel bakan yardımcısı olarak gündeme gelmişti. Ancak kaynaklardan biri, makroekonomi alanındaki deneyiminin onu merkez bankasına daha uygun hale getirdiğini söyledi.
Görevden ayrılan Erkan aynı zamanda Goldman Sachs Group Inc. ve First Republic Bank dahil olmak üzere ABD’DE bankacılık yöneticisi olarak uzun süre görev yaptı ve burada eş icra kurulu başkanlığına yükseldi. San Francisco merkezli borç verenin iflas etmesinden yaklaşık bir buçuk yıl önce First Republic’ten ayrıldı.