İş yerleri birlikte hareket etti
’89 Bahar eylemleri; ücretlerin düşük ol
- duğu, çalışma koşullarının ağırlaştığı, iktidar tarafından işçi sınıfı aleyhine Mecliste yeni ya
- saları çıkarma çabaları içerisinde olduğu, esas olarak ücretlerdeki yetersizliğin işçileri harekete geçirdiği bir süreçti.
İşçi sınıfı tarihi boyunca, işçi-işveren ilişki
- leri hep karşıt çıkar çelişkisi içinde olagelmiş
- tir. ’89 Bahar eylemlerine geliş sürecinde de işçi emekçi kamuoyunda bu ilişkiler gergin, tartışmalı olarak yaşandı. İşverenler, yani ser
- maye, işçileri çok çalıştırıp az ücret vermeyi prensip edinmişlerdi. İşçi sınıfı ise bu denge
- sizliği kırmak için tarih boyunca mücadele vermişti. Bu mücadeleler, kimi zaman kaza
- nımla sonuçlanmış, kiminde ise başarı elde edilmemiştir. İşçilerin sendikal örgütlülüğü
- nün olduğu iş yeri ve iş kollarında kazanım daha çok olmuştur. Şunu söylemek gerekir ki, o zaman da sarı sendikal anlayış egemen
- di. Bilhassa genel merkezler düzeyinde. O ne
- denle işverenlerle kamuoyu önünde tartışma
- lar olsa da kapalı kapıların ardında sınıfın le
- hine pek olumlu şeyler olmuyordu. Tabi her genel merkez aynı değildi.
Eylemler, iş yeri içinde yürüyüşler, işe geç başlama, yemek boykotları, iş önlüğü yakala
- rına siyah kurdele takma, sakal bırakma şek
- linde bir ön hazırlıkla başladı. İş yerlerinde gelişen bu eylemler, diğer iş yerleri ile kurulan ilişkiler, salon toplantıları gibi etkinlikler sonu
- cu daha da genişledi. İlk etapta sendika yö
- netimleri (şube ve merkez) katılmadılar. Karşı durdular.
Ancak, işçiler bu tutumu değiştirmeye zorladı, gönülsüzce de olsa yöneticiler eylem
- lere katılmaya başladı. Tabii ki bu kendiliğin
- den olmuyordu. İş yerlerinde kurduğumuz, iş
- çi komiteleri bir iş görüyordu. Mesela, TEKEL iş yerlerinde kurduğumuz, demokratik sendi
- kal birlik örgütlenmesi önemli işler başardı, yönetimleri büyük oranda değiştirdi. Eylemler genişledi, vizite eylemleri, iş bırakma eylemle
- ri gibi devam etti. Doğal işçi önderleri ve ileri işçiler iş yeri örgütlenmesinde ve eylemlerin yaygınlaştırılmasında önemli görevleri başar
- dılar. Bu eylemlere halkın ve esnafların des
- teği işçilerin taleplerinin kamuoyunda haklı olarak görülmesinde önemli idi.
’89 Bahar eylemleri ülkedeki hemen he
- men tüm kamu iş yerlerini harekete kattı. Ey
- lemlerin sonucunda sendika şube ve merkez yönetimlerinde ciddi değişiklikler oldu. Eylem
- lere öncülük eden işçi kuşağının önemli bir kesimi yönetimlere geldi. Siyasi iktidar yasa değişikliğini ertelemek zorunda kaldı. Bunla
- rın bazıları, kıdem tazminatlarının kısıtlanma
- sı, sendika yasalarındaki değişikliklerdi. İş yerlerinde sendika temsilcilerinin sözü daha dinlenir hale geldi. Ücretlerde önemli artışlar sağlandı. Çalışma koşullarında ise önemli dü
- zelmeler sağlandı. Mücadeleci işçiler öncülü
- ğünde sendika şubeleri illerde sendikal plat
- formlar kurarak kazanımlarını korumayı, sal
- dırılara karşı birlikte durmayı hedeflediler.