8 Mart'ın tarihi işçi kadınların mücadelesine dayanıyor

Gelin 8 Mart’ın 8 Mart olurkenki gerçek tarihine, işçi kadınların sınıf mücadelesinin, sosyalist kadın mücadelesinin tarihine nasıl dayandığına bir bakalım…

1911

19 Mart’ta dünyanın birçok ülkesinde ilk kez düzenlenen uluslararası kadınlar gününde “Kadınlara Oy Hakkı!” sloganıyla bir milyondan fazla kadın sokaklara çıkıp sosyal ve siyasal hak eşitliği talep etti.

1913

Üçüncü uluslararası kadınlar gününün gündemleri arasında barışın korunması yer aldı.

1915

Avrupa’da sadece İskandinav ülkelerinde ve İsviçre’de kutlanabildi.

1919

Almanya’da 1919’da kadınlar günü sadece Komünist Enternasyonal üyesi olan KPD (Almanya Komünist Partisi) ve USPD’DE yer alan bazı kadınlar tarafından 6 Nisan’da kutlandı. Almanya gibi diğer ülkelerde de sosyal demokrat, burjuva kadınlar kendilerini Kadınlar Günü kutlamalarından uzak tuttular.

1910

2. Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı’na 17 ülkeden 100’ü aşkın delege katılmıştı. Konferans, her yıl uluslararası kadınlar günü düzenleme kararı almıştı ama o zamanlar belirli bir tarih belirlenmedi. Almanya’da, devrimci yönü öne çıkarmak için 1848 devriminde katledilenlerin her yıl anıldığı 18 Mart’tan bir sonraki gün yapılmasına karar verildi.

1912

İkinci Dünya Kadınlar Günü Avrupa ülkelerinde 12 Mayıs'ta kutlandı. ABD’DE ise Şubat2ın son pazar günü Dünya Kadınlar Günü eylemlerinde Lawrence grevindeki 14 bin tekstil işçisiyle dayanışma öne çıktı. Ücretlerinin düşürülmesine, sefil çalışma koşullarına karşı çoğu kadın olan binlerce işçinin çıktığı grev sürüyordu. Ünlü “Ekmek ve Güller” şarkısı bu grevdeki tekstil işçisi kadınların “Ekmek de istiyoruz gül de” talebiyle ortaya çıktı.

1914

Uluslararası kadınlar günü savaş hazırlıkları ikliminde gerçekleşti. Almanya, Avusturya, İsviçre, Hollanda, Macaristan, İsveç, Fransa, Bohemya, Moravya, Bosna ve Rusya’da bir mücadele günü, hatta haftası olarak yaşandı.

1917

8 Mart’ta Rusya’nın Petrograd kentinde tekstil işçisi kadınlar tarihi bir güne imza attı. Fabrikaların ve atölyelerin çoğunluğunda grev ilan edildi. Sefaletle boğuşan emekçi kadınlar da “ekmek” talebiyle gösterilere katılıyordu. Hareket Çarlığa karşı açık bir mücadeleye dönüştü. Çarlığın yıkılması ve büyük sosyalist Ekim Devrimi’ne giden yolda işçi ve emekçi kadınlar bu eylemlerle tarihsel bir rol oynadılar.

1921

Uluslararası Kadınlar Günü’nün kutlanması Komünist Enternasyonal partileri tarafından sürdürüldü. 1921’de birçok ülkede değişik tarihlerde kutlandı. Uluslararası Kadınlar Günü’nün dünyanın tüm ülkelerinde tek bir ortak günde kutlanma kararı 9-15 Haziran ayında Moskova İkinci Uluslararası Komünist Kadınlar Konferansında alındı. “Tarih olarak, 1917’de Petersburglu kadın proleterlerin muazzam gösterileriyle Şubat devriminin ilk kıvılcımını çaktığı tarihi gün, 8 Mart belirlendi.” Böylelikle Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yılın 8 Mart’ında kutlanmaya başladı.