Belediyelerdeki usulsüzlükler Sayıştay raporlarında

31 MART yerel seçimlerine sayılı günler kaldı. Belediye başkanlarını seçecek olan yurttaşlar, bir yandan vaatleri dinlerken, bir yandan belediyelerdeki usulsüzlükleri hatır lıyor. Belediyelerin kendi iştirakleri ile birlik te taşerona verdiği onlarca iş bulunurken, bu ihalelerin nasıl yapıldığı, kimlere verildiği ve ne gibi kazançlar elde edildiği de rapor lara yansıyor. İhaleler önce şirketlere ora dan taşeronlara ve çoğu zaman da taşero nun taşeronu olan firmalara veriliyor. Sa yıştayın 2022’de hazırladığı raporlar, ihale lerdeki usulsüzlükleri ortaya koyuyor.

BALIKESİR’DE YÜZDE 1800 KAR

Örneğin Balıkesir Büyükşehir Belediyesi nin usulsüzlüğü de Sayıştay raporlarında yer almıştı. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, bir organizasyon işi için açılan ihaleyi alan şirkete 190 bin TL ödeme yaptı. Şirketin bul duğu alt bir taşeron işi 10 bin Tl’ye yaptı.

Kâr ise yüzde 1800 oldu.

ZEMİN ETÜDÜ YOK, BEDEL 66 BİN

Çukurova Belediyesinde ise kamu kay nakları “iş artışı” nedeniyle zarara uğratıldı. Çukurova Belediyesi “Adana yöresel lezzet leri çarşısı ve temalı park yapım işi” için iha le açtı. İhaleyi alan şirket 13 Ekim 2020 tari hinde anahtar tesliminde bulunacağı sözü verdi. Ancak öyle olmadı çünkü şirket zemin etüt raporunu hazırlamadan uygulama pro jesi başlatmıştı. Hatalı hazırlanan zemin etüdü nedeniyle park yapılamadı. Bitmeyen parkı yapmak isteyen şirkete belediye tara fından 16 Şubat 2021’de 66 bin 28 lira 35 ku ruş tutarında “iş artış” bedeli verildi. Rapor da “…Gerekli özen gösterilerek yapılacak zemin etüt çalışmaları ile uygulama projesi nin hazırlanması halinde iş artışı gerekçesi olan imalatların yapılmasına gerek duyul mayacağı açıktır” denildi.

İSTİSNA DEĞİL, GENEL: PAZARLIK USULÜ

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün Van’da yaptığı konuşmada kayyum tarafından yöne tilen Van Büyükşehir Belediyesinin usulsüz lükleri de dikkat çekiciydi. Van’da 2022 yılın da 110 ihale gerçekleştirildi. Ancak bu ihale pazarlık usulü yapıldı. Bu yöntem İhale Kanu nu’nda istisnai olarak kabul ediliyor. Örneğin belediye; teknik detayları, yöntemleri ve fi yatları ihaleye katılanlarla görüşüyor ve ka bul ediyor. Sayıştay Van Belediyesi için “…Pa zarlık usulünün genel bir alım yöntemi olarak benimsendiği, temel ihale usulleri ile karşı lanması gereken ihtiyaçların pazarlık usulü ile karşılandığı” tespitinde bulunuyor.

‘DOĞRUDAN TEMİN’ EKAP’TA BİLE YOK

Erzurum Belediyesinde de durum farklı değil. Örneğin belediye 28 Şubat 2022’de cenaze malzemesine ihtiyaç duyuyor. Ve 423 bin 319 TL tutarında alım gerçekleşti riyor. Ancak bunu ihale yoluyla değil aynı firmadan iki parçaya bölünerek doğrudan temin ediyor. 09 Haziran 2022’de ise yem fabrikasındaki yapım işi için 393 bin 360 TL ödüyor. Yine aynı firma, yine ihale yok, yine iki parçaya bölünerek doğrudan te min yöntemi. 5 Aralık 2022’deki 321 bin 421 Tl’lik duvar yapım işinde de yöntem aynı. Üstelik “doğrudan temin usulü”nün Elekt ronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üze rinden Kamu İhale Kurumuna bildirilmesi gerekiyor. Ancak bu bile yapılmıyor.

ŞİRKET İŞİ YAPMADI, PARAYI ALDI

Trabzon Belediyesi ise pek çok progra mın gerisinde kaldı. Ancak belediye buna rağmen herhangi bir adım atmadı. Sayış tay denetçileri; “Bazı yapım işlerinde yük lenicinin iş programının gerisinde kaldığı, ihtarname gönderildiği ancak gecikme ce zası uygulanmadığı ve aynı durumun de vam etmesine rağmen sözleşmelerin fes hedilmediği tespit edilmiştir. İdare üzerine düşeni yapmış olsaydı, ilgili işlerin fiziki gerçekleşmesi yüzde on beşin üzerine çı kacak ve ilgili işler feshedilmeyecek ve aynı işlerin daha yüksek fiyattan yapılma sı engellenebilecekti” değerlendirmelerin de bulundu.

Bursa Büyükşehir Belediyesinde ise ihalesiz olarak belediye şirketine devredi len yerler bulundu. Ancak belediyenin şir ketleri bu yerleri, pazarlık usulü ile üçün cü şahıslara kiraya verdi. Konya Büyükşe hir Belediyesi ise, belediye sınırları içeri sinde belirlenen güzergahları; 530 minibü se süresiz olarak ve ihale yapılmaksızın verdi.

‘ Belediyelerdeki usulsüzlükler o kadar fazla ki, Sayıştay raporları bile yetişemiyor. Ederinden pahalıya yapılan işler, ek ödemeler, işi bitirmeyen şirketlere yeni ihaleler...